Tổng thống Trump công bố thỏa thuận thuế 20% với Việt Nam, hàng trung chuyển chịu 40%

Đổi lại, Việt Nam cam kết mở cửa thị trường với hàng hóa Mỹ, trong đó có ô tô động cơ lớn, với mức thuế nhập khẩu 0%. Thông tin này được đưa ra chỉ vài ngày trước hạn chót 9 tháng 7 khi Trump có thể tái áp thuế cao hơn với hàng chục quốc gia.

Theo tuyên bố của Tổng thống Trump, các nhà nhập khẩu Mỹ sẽ phải trả mức thuế 20% trên “hầu hết” hàng hóa Việt Nam và 40% với mọi sản phẩm được chuyển tải qua Việt Nam từ một quốc gia thứ ba, một biện pháp nhằm ngăn chặn tình trạng “lách thuế” bằng cách chuyển hàng Trung Quốc sang Việt Nam rồi xuất khẩu vào Mỹ. Ông Trump khẳng định: “Tôi rất vinh dự khi thông báo rằng tôi vừa đạt được Thỏa thuận thương mại với Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.”

Chi tiết về danh mục hàng áp thuế 20% hay 40% hiện vẫn chưa rõ ràng. Cũng chưa biết liệu sẽ có danh mục ưu đãi thuế suất thấp hơn hay miễn thuế dành cho một số sản phẩm Việt Nam đủ điều kiện. Vấn đề nguyên tắc xuất xứ, cách kiểm soát thực thi quy định chuyển tải mới cũng là nội dung hai bên thống nhất tiếp tục hoàn thiện.

Việt Nam hoan nghênh “khuôn khổ thỏa thuận công bằng và cân bằng” với cam kết sẽ trao cho hàng hóa Mỹ “quyền tiếp cận thị trường ưu đãi,” bao gồm cả ô tô động cơ lớn. Trong cuộc điện đàm với Tổng bí thư Tô Lâm, ông Trump nhấn mạnh Hoa Kỳ sẽ giảm đáng kể thuế quan đối ứng với nhiều mặt hàng Việt Nam và tiếp tục hợp tác giải quyết các rào cản, đặc biệt là trong các lĩnh vực ưu tiên của cả hai bên.

Quan hệ thương mại Mỹ-Việt đã bùng nổ kể từ khi ông Trump áp thuế lên hàng Trung Quốc giai đoạn 2017-2021. Theo Cục Thống kê Mỹ, xuất khẩu Việt Nam sang Mỹ tăng từ dưới 50 tỷ USD năm 2018 lên khoảng 137 tỷ USD năm 2024, trong khi Mỹ chỉ xuất sang Việt Nam 13,1 tỷ USD năm ngoái. Hàng loạt tập đoàn Hoa Kỳ như Nike, Under Armour và VF Corp đều chứng kiến giá cổ phiếu tăng nhờ kỳ vọng chính sách thuế mới.

Đây là thỏa thuận thương mại hạn chế thứ hai mà chính quyền Tổng thống Trump công bố sau khi áp thuế với hơn một chục quốc gia vào ngày 2 tháng 4 rồi tạm hoãn đến 9 tháng 7. Trước đó, Anh đã chấp nhận mức thuế 10% để đổi lấy quyền tiếp cận ưu đãi với các ngành hàng không và thịt bò, còn Trung Quốc cũng ký “ngừng bắn” về đất hiếm. Đàm phán với Nhật Bản, EU và Ấn Độ vẫn đang gặp trở ngại vì các vấn đề ô tô, thép và các mức thuế 232.

Thỏa thuận khung thuế 20%-40% với Việt Nam đánh dấu bước đi chiến lược trong “thuế chiến” của chính quyền Trump, đồng thời thể hiện nỗ lực cân bằng giữa bảo vệ ngành sản xuất trong nước và giữ vững quan hệ với đối tác xuất khẩu lớn thứ 10 của Mỹ.

Với Việt Nam, thỏa thuận này không chỉ mở ra cơ hội nhập khẩu không thuế với sản phẩm Mỹ, mà còn đòi hỏi Việt Nam phải hoàn thiện cơ chế kiểm soát xuất xứ để vừa bảo vệ lợi ích kinh tế, vừa duy trì vị thế là điểm đến đầu tư toàn cầu trong chuỗi cung ứng đa dạng.

Trong bối cảnh thương mại thế giới đầy biến động, cả Hoa Kỳ và Việt Nam đều kỳ vọng khung thỏa thuận này sẽ là nền tảng cho những đàm phán chi tiết hơn, hướng đến quan hệ kinh tế, an ninh ổn định, lâu dài.