Thêm một nhà chủ ngân hàng sở hữu công ty chứng khoán

Chứng khoán Stanley Brothers đổi chủ. Ảnh minh họa: Chứng khoán Stanley Brothers.

Ngày 12/8, CTCP Chứng khoán Stanley Brothers (SBSI - Mã: VUA) có sự thay đổi lớn về cơ cấu cổ đông. Cụ thể, 32,9 triệu cổ phiếu VUA (chiếm 97% tổng số cổ phiếu niêm yết và lưu hành) đã được giao dịch thỏa thuận. Tổng giá trị giao dịch là 461 tỷ đồng.

Theo tính toán, lô cổ phần trên có giá trung bình 14.024 đồng/CP, thấp hơn khoảng 6% so với giá đóng cửa cùng ngày (chốt phiên 12/8 cổ phiếu VUA đạt 14.900 đồng/CP).

Sau giao dịch này, cơ cấu cổ đông Stanley Brothers xuất hiện 4 cổ đông mới nắm gần 29,5 triệu cổ phiếu VUA, tương ứng gần 87% vốn điều lệ của công ty. Đó là: CTCP Đầu tư Xây dựng Gen Cons Việt Nam sở hữu 24,64% vốn điều lệ, CTCP Đầu tư và Phát triển Hạ tầng Nam Quang nắm 24,63%, CTCP Đầu tư Phát triển Bất động sản Thành Vinh chiếm 19,37% và Công ty TNHH MTV VIPICO nắm 18,34%.

Tìm hiểu của Nhadautu.vn cho thấy, cả 4 tân cổ đông lớn của Chứng khoán Stanley Brothers đều có mối liên hệ với hệ sinh thái ROX Group, tiền thân TNG Holdings Việt Nam, tập đoàn tư nhân đứng sau Ngân hàng TMCP Hàng hải (MSB).

Chẳng hạn, CTCP Đầu tư Xây dựng Gen Cons Việt Nam, từng có tên gọi là CTCP Đầu tư Xây dựng TNCons Việt Nam và CTCP Đầu tư Xây dựng RoxCons Việt Nam. Gen Cons Việt Nam hiện sở hữu 1,89% vốn điều lệ tại Ngân hàng MSB.

CTCP Đầu tư và Phát triển Hạ tầng Nam Quang (cổ đông nắm 24,63% vốn VUA) dù không có mối liên hệ trực tiếp. Nam Quang cũng là chủ đầu tư nhiều khu công nghiệp tại Hải Dương gồm: Khu công nghiệp Nam Sách (quy mô 62,42 ha), khu công nghiệp Phúc Điền (quy mô 82,88 ha) và khu công nghiệp Tân Trường (quy mô 198 ha).

Hiện cả 3 dự án này đang được quản lý bởi CTCP Đầu tư và Quản lý Bất động sản TN Property Management – công ty con của CTCP ROX Key Holdings (Mã: TN1).

Trong khi đó, CTCP Đầu tư Phát triển Bất động sản Thành Vinh (nắm 19,36% vốn VUA) từng là cổ đông lớn của MSB khi sở hữu 5,19% vốn điều lệ. Tuy nhiên, tháng 1/2023, Thành Vinh đã bán ra 10,4 triệu cổ phiếu MSB, giảm tỷ lệ sở hữu xuống 4,66% và không còn là cổ đông lớn của ngân hàng này.

Trong một diễn biến liên quan, các cổ đông MSB tại ĐHĐCĐ thường niên năm 2025 cũng thông qua nội dung góp vốn, mua cổ phần của công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ để các công ty này trở thành công ty con của MSB. Chia sẻ tại Đại hội, Tổng Giám đốc Nguyễn Hoàng Linh cho biết mục tiêu của MSB là các công ty chứng khoán có tài sản sạch và quy mô vốn điều lệ khoảng 300-500 tỷ đồng. Sau đó, ngân hàng sẽ tham gia điều hành và điều chỉnh tăng vốn để phù hợp với quá trình phát triển, đồng thời hỗ trợ các sản phẩm liên quan.

Loạt ngân hàng dồn dập mua công ty chứng khoán

M&A công ty chứng khoán là một trong những nội dung nổi bật tại ĐHĐCĐ thường niên năm 2025 của nhiều ngân hàng.

Tại ĐHĐCĐ thường niên năm 2025, các cổ đông Sacombank đã thông qua tờ trình phương án mua công ty chứng khoán để trở thành công ty con của ngân hàng. Theo đó, Sacombank sẽ góp vốn/mua cổ phần công ty chứng khoán, với tỷ lệ sở hữu trên 50%, tổng giá trị đầu tư tối đa 1.500 tỷ đồng.

Tương tự, SeABank đã thông qua kế hoạch mua cổ phần của CTCP Chứng khoán ASEAN (Asean Securities) để đơn vị này trở thành công ty con của SeABank.

Hiện, Asean Securities có vốn điều lệ 1.500 tỷ đồng. SeABank dự kiến sẽ mua cổ phần để sở hữu tối đa 100% vốn điều lệ công ty chứng khoán này. Thời gian thực hiện trong năm 2025 và/hoặc phù hợp với chấp thuận của Cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, quy định của pháp luật và tình hình thực tế.

Một ngân hàng khác là Ngân hàng TMCP Phương Đông (mã OCB) cũng muốn sở hữu công ty chứng khoán. Tại AGM năm 2025, ông Trịnh Văn Tuấn – Chủ tịch HĐQT OCB kỳ vọng lĩnh vực này sẽ giúp OCB hoàn thiện mảnh ghép trong hệ sinh thái của mình, đẩy mạnh phát triển, đa dạng dịch vụ sản phẩm, đồng thời gia tăng khoản thu nhập ngoài lãi.

Tuy nhiên, Chủ tịch OCB cho biết, do điều kiện thị trường hiện chưa thuận lợi nên ở giai đoạn này, nên ngân hàng đã triển khai việc hợp tác chiến lược toàn diện với Công ty Chứng khoán VIS (nay là CTCP Chứng khoán OCBS) - pháp nhân có nhiều liên hệ tới chính nhà chủ OCB.

Ngoài ra, ĐHĐCĐ bất thường của PGBank (tổ chức vào tháng 7/2025) cũng thông qua chủ trương mua cổ phần ở công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ hoặc công ty bảo hiểm, nhằm đưa các đơn vị này trở thành công ty con hoặc công ty liên kết.

Đây được xem là bước đi chiến lược, giúp PGBank không chỉ mở rộng hệ sinh thái dịch vụ tài chính mà còn gia tăng khả năng kiểm soát chuỗi giá trị. Đồng thời, đây cũng là giải pháp để đa dạng hóa nguồn thu, giảm phụ thuộc vào tín dụng và cải thiện biên lợi nhuận trong bối cảnh kinh doanh nhiều biến động.

Thực tế, không chỉ năm 2025, xu hướng M&A công ty chứng khoán của các ngân hàng đã diễn ra rất nhộn nhịp trong những năm trở lại đây.

Giữa tháng 6/2024, sau đợt phát hành riêng lẻ cho một nhà đầu tư duy nhất, Ngân hàng TMCP Phát triển TP.HCM (HDBank) chính thức trở thành nhà đầu tư chiến lược sở hữu 30% vốn của Chứng khoán HD. Theo tính toán, ngân hàng này chi tổng cộng 658 tỷ đồng để sở hữu 43,8 triệu cổ phiếu, với giá phát hành 15.000 đồng/CP.

Trước đó, vào năm 2022, VPBank đã mua lại Công ty Chứng khoán ASC, đổi tên thành Chứng khoán VPBank (VPBankS). Cùng trong năm này, CTCP Chứng khoán Kenanga Việt Nam cũng ghi nhận sự xuất hiện của một nhóm cổ đông nhiều liên hệ tới nhóm Tập đoàn Hoa Lâm - VietBank.

Cuối năm 2021, CTCP Chứng khoán Kafi (tên cũ là Globalmind Capital) ghi nhận những chuyển động đáng kể trong cơ cấu cổ đông với sự xuất hiện của tân cổ đông lớn là CTCP Uniben (nắm 22,5% vốn điều lệ) - pháp nhân có nhiều liên hệ tới nhóm chủ Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam (HoSE: VIB).

Đến tháng 7/2022, giới chủ VIB cũng tham gia mua cổ phần phát hành riêng lẻ của Chứng khoán Kafi trong đợt chào bán 134,5 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu với giá 10.000 đồng/CP.

Bên cạnh công ty chứng khoán, một số ngân hàng còn mở rộng sở hữu công ty quản lý quỹ. Đầu năm 2024, TPBank đã hoàn tất việc mua lại CTCP Quản lý quỹ Việt Cát (VFC) với tỷ lệ sở hữu 99,9%. Ngoài ra, ngân hàng này còn nắm giữ 9,01% vốn tại Chứng khoán Tiên Phong (TPS), với tổng giá trị góp vốn hơn 270 tỷ đồng.

Đánh giá từ CTCP Xếp hạng Tín nhiệm Đầu tư Việt Nam (VIS Rating), việc mở rộng sang lĩnh vực chứng khoán sẽ giúp ngân hàng tăng thu nhập từ phí dịch vụ và khai thác hiệu quả mạng lưới khách hàng để phát triển hệ sinh thái của ngân hàng.

Theo đó, các ngân hàng đang nỗ lực nâng cao năng lực cạnh tranh bằng cách mở rộng danh mục sản phẩm và dịch vụ, đồng thời phát triển hệ sinh thái tài chính nhằm thúc đẩy bán chéo và thu hút khách hàng mới.

Trong bối cảnh hoạt động cho vay truyền thống của ngân hàng đang chịu áp lực từ sự cạnh tranh gay gắt, biên lợi nhuận mỏng hơn và hạn mức tăng trưởng tín dụng, ngày càng nhiều ngân hàng gia tăng các dịch vụ môi giới chứng khoán và thị trường vốn – những mảng có biên lợi nhuận cao hơn so với hoạt động cho vay truyền thống, nhằm củng cố và phát triển hệ sinh thái tài chính của mình.