Thanh tra Chính phủ công bố loạt sai phạm về chuyển đổi nhà, đất công có vị trí đắc địa ở Đà Nẵng

Nội dung thanh tra là thanh tra việc chuyển đổi nhà, đất công có vị trí đắc địa sang mục đích khác trên địa bàn thành phố Đà Nẵng từ 01/01/2010 đến 31/12/2016.

Theo báo cáo của UBND thành phố Đà Nẵng, trong giai đoạn từ năm 2010 đến 2016, trên địa bàn thành phố Đà Nẵng đã triển khai thực hiện việc chuyển đổi đối với 52 cơ sở nhà đất thuộc thành phố quản lý sang mục đích khác. Trong đó: Bán lại cho bên đang thuê 31 cơ sở; bán đấu giá 08 cơ sở; bán trực tiếp 08 cơ sở; cho thuê, giao đất 50 năm và hoán đổi 05 cơ sở.

Thông báo nêu rõ việc UBND TP Đà Nẵng cho phép bán 52 cơ sở nhà đất từ năm 2010 đến 2016 khi chưa có phương án sắp xếp, xử lý là không đúng theo Quyết định năm 2007 của Thủ tướng.

Kết quả thanh tra cụ thể cho thấy:

Kiểm tra 31 cơ sở nhà đất bán lại cho bên thuê, phát hiện có 04 cơ sở nhà đất theo quy định phải tổ chức bán đấu giá quyền sử dụng đất, song UBND thành phố lại ký hợp đồng cho thuê và ngay sau đó làm thủ tục bán lại cho bên thuê (Công ty TNHH Minh Hưng Phát đối với cơ sở nhà đất số 47 Nguyễn Thái Học và số 02 Hải Phòng; Công ty cổ phần Đầu tư Nhất Gia Phúc đối với cơ sở nhà, đất số 39 Pasteur và số 73 Nguyễn Thái Học). Được biết 4 cơ sở nhà đất này nằm trong 10 cơ sở nhà đất Thanh tra Chính phủ đã chuyển hồ sơ, kết quả xác minh ban đầu để Cơ quan Cảnh sát Điều tra, Bộ Công an tiếp tục xác minh, làm rõ.

Kết quả kiểm tra 8 cơ sở nhà đất được bán đấu giá theo quy định thấy, số tiền thu được chênh lệch tăng cao so với giá khởi điểm, tăng nguồn thu cho ngân sách.

Đối với 08 cơ sở nhà đất bán trực tiếp, có 04 cơ sở nhà đất do các cơ quan, đơn vị sử dụng không đúng mục đích, không còn nhu cầu sử dụng, UBND thành phố có quyết định bán cho các đơn vị chưa có trụ sở làm việc theo quy; Kiểm tra 04 cơ sở là các khu tập thể xuống cấp, phát hiện có 02 cơ sở được UBND thành phố bán trực tiếp để sử dụng với mục đích thương mại dịch vụ không phù hợp với mục tiêu ban đầu như đã nêu trên (số 124 Bạch Đằng và sô 10 Trần Quý Cáp) nhưng không thông qua đấu giá là vi phạm quy định của Luật Đất đai năm 2003 và Nghị định 181/2004/NĐ-CP của Chính phủ.

Trong 52 cơ sở nhà đất được bán, chuyển sang mục đích sử dụng khác, có 08 cơ sở nhà đất bên thuê được mua không thông qua hình thức đấu giá liên quan đến ông Phan Văn Anh Vũ.

Đối với 5 cơ sở nhà đất cho thuê, giao đất 50 năm và hoán đổi thì có sai phạm tại cơ sở nhà đất số 16 Bạch Đằng (diện tích đất là 1.799,3m2). Cụ thể, UBND thành phố phê duyệt giá thuê đất cho Công ty cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79 thấp hơn nhiều so với giá khởi điểm để đấu giá đã được thành phố phê duyệt là không phù hợp quy định của Luật Đất đai (tiền thuê đất phải nộp được xác định băng 70% giá đất ở đã được UBND thành phố phê duyệt). Cơ sở nhà đất 16 Bạch Đăng này nằm trong 10 cơ sở nhà đất Thanh tra Chính phủ đã chuyển hồ sơ, kết quả xác minh ban đầu để Cơ quan Cảnh sát Điều tra, Bộ Công an tiếp tục xác minh, làm rõ.

Ngoài ra, UBND thành phố còn sai phạm ở việc xác định giá thu tiền sử dụng đất khi chuyển đổi quỹ đất công, các cơ sở nhà đất sang mục đích khác chưa sát với giá thị trường, chưa thực hiện đúng các phương pháp xác định giá theo quy định; tính thiếu diện tích; xác định sai thời điểm tính thu tiền sử dụng đất; hệ số ngã ba, ngã tư; chi phí lãi suất,...làm thất thu ngân sách số tiền 53,8 tỷ đồng.

UBND thành phố cho phép giảm 10% tiền sử dụng đất là vi phạm quy định đã được Thanh tra Chính phủ kết luận, Thủ tướng Chính phủ có ý kiến chỉ đạo, yêu cầu UBND thành phố Đà Nẵng kiểm tra, rà soát tất cả các trường hợp vi phạm để xử lý thu hồi. Qua kiểm tra 52 cơ sở nhà đất và 12 dự án thấy UBND thành phố chưa thực hiện truy thu số tiền giảm sai quy định là 63,8 tỷ đồng.

UBND thành phố cho phép gia hạn, quy định thời hạn nộp tiền vượt quá thời gian quy định cho các đối tượng sử dụng đất sau khi phê duyệt kết quả trúng đấu giá; không phạt chậm nộp đối với số tiền sử dụng đất nộp chậm quá thời gian đã được gia hạn là không đúng thẩm quyền, không tuân thủ các quy định tại Nghị định số 198/2004/NĐ-CP ngày 03/12/2004 và quy định của Luật Quản lý thuế.

Qua Thanh tra, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ:

Kiểm điểm trách nhiệm và có hình thức xử lý theo quy định đối với Chủ tịch, các Phó Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng và các tổ chức, cá nhân liên quan (thời kỳ 2010 - 2016) theo phân cấp cán bộ, đã để xảy ra các vi phạm, khuyết đi đêm trong việc chuyển đổi quỹ đất công và các cơ sở nhà đất được nêu trong kết luận thanh tra.

Lãnh đạo của UBND TP Đà Nẵng giai đoạn 2010 đến 2016 lần lượt trải qua các đời chủ tịch là ông Trần Văn Minh (2006-2011), Văn Hữu Chiến (2011-2015), Huỳnh Đức Thơ (nhận chức từ tháng 1/2015 đến nay). Mở rộng điều tra vụ án sai phạm quản lý đất đai liên quan Phan Văn Anh Vũ, tháng 4/2018 Bộ Công an đã khởi tố hai ông Trần Văn Minh và Văn Hữu Chiến về các tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí (Điều 219 Bộ luật Hình sự năm 2015) và Vi phạm các quy định của nhà nước về quản lý đất đai (Điều 229 Bộ luật Hình sự năm 2015). Mới ngày 18/3/2019, Bộ Công an đã khởi tố thêm 7 bị can ở Đà Nẵng. Trong đó có ông Nguyễn Ngọc Tuấn (Phó chủ tịch UBND TP Đà Nẵng từ 2012 đến 2018).

Chỉ đạo Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng thu hồi số tiền giảm 10% tiền sử dụng đất không đúng quy định; điều chỉnh đối với các giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp sai cho các đối tượng.

Thu hồi, điều chỉnh các văn bản của UBND thành phố về việc hỗ trợ lãi suất bằng 10% tiền sử dụng đất; Văn bản số 7512/UBND-KTTH ngày 19/9/2012 về việc giảm 10% giá đấu giá đất để giao đất khi đấu giá không thành.

Xác định lại giá thu tiền sử dụng đất đối với Dự án khu đô thị Capital Square 2; Lô A7 thuộc dự án Xây dựng đường Nguyễn Văn Linh; cơ sở nhà đất số 34 Bạch Đằng (không xác định giá theo địa chỉ số 2A Lý Tự Trọng); nhà đất số 16 Bạch Đằng và 13 cơ sở nhà đất thuộc sở hữu nhà nước được giảm hệ số sinh lợi không có căn cứ, cơ sở và chi phí bán hàng 9% tại dự án Khu dân cư An Đồn (cao hơn các dự án khác), chịu trách nhiệm về xác định lại tỷ lệ chi phí bán hàng cho dự án này. Thu bổ sung tiền sử dụng đất đối với 02 dự án được điều chỉnh quy hoạch làm tăng diện tích (dự án Khu công viên, biệt thự sinh thái và văn phòng thấp tầng; dự án bất động sản và Bến du thuyền Đà Nẵng).

Việc xác định lại giá thu tiền sử dụng đất lô đất L09 thuộc dự án Khu biệt thự Suối Đá; tiền thuê đất đối với dự án Khu du lịch Bãi Trẹm và Khu du lịch Bãi Bụt cũng như các sai phạm khác sẽ được xem xét, xử lý tổng thể khi có Kết luận thanh tra toàn diện việc chấp hành các quy định của pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai, bảo vệ và phát triển rừng, bảo vệ môi trường đối với các dự án đầu tư xây dựng trên Bán đảo Sơn Trà theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình tại Văn bản số 2796/VPCP-NN ngày 13/9/2017 của Văn phòng Chính phủ.