Sở hữu có thời hạn có làm mất sức hấp dẫn của ngôi nhà thứ hai?

Dự án bất động sản nghỉ dưỡng thường là đất sản xuất kinh doanh nên chỉ có thời hạn sử dụng 50 năm. Ảnh minh họa

“Linh động” về thời hạn

Rao bán rầm rộ với những hình ảnh đẹp như tranh vẽ, cam kết lợi nhuận đầu tư khủng, đặc biệt đánh vào tâm lý của đa số người mua nhà, có chủ đầu tư còn đưa ra cam kết sở hữu vĩnh viễn đối với các dự án bất động sản nghỉ dưỡng. Thế nhưng theo Giáo sư Đặng Hùng Võ, Nguyên trưởng Bộ Tài Nguyên Môi trường, quy định của Luật Đất đai 2013, dự án bất động sản nghỉ dưỡng thuộc đất sản xuất kinh doanh nên chỉ có thời hạn sử dụng 50 năm với hình thức Nhà nước cho thuê đất, có thể trả tiền một lần hoặc hàng năm.

Với việc sở hữu có thời hạn, chủ đầu tư dự án chỉ nộp tiền sử dụng đất sản xuất kinh doanh với mức chỉ chiếm khoảng 70% nếu so với đất ở. Điều này có nghĩa là người mua cũng chỉ được sử dụng từng ấy thời gian, còn giá cả mua bán là hai bên tự thỏa thuận.

Ông Võ cũng nói thêm, hiện nay có tình trạng các địa phương “linh động” giải quyết câu chuyện này theo nhiều cách khác nhau và nhiều địa phương ghi thời hạn sử dụng lâu dài trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Nhưng đến khi dự án bị thanh tra thì việc này bị phát hiện trái luật và giấy chứng nhận đó có khả năng bị thu hồi, cấp lại với thời hạn 50 năm. Trong khi đó chủ đầu tư đã thu tiền của khách hàng là tiền đất ở, đây là rủi ro cho người mua nhà cũng như các nhà đầu tư thứ cấp.

Để giải quyết tình trạng này, ông Võ kiến nghị trong lần sửa đổi Luật Đai 2013 tới, cần sửa đổi thời gian sở hữu đối với đất du lịch nghỉ dương như đất ở, tức là vẫn công nhận đó là đất du lịch nghỉ dưỡng nhưng được sử dụng lâu dài và giao đất thu tiền như là đất ở.

Nhưng theo luật sư Trần Thái Bình, Công ty luật LNT & Partners, nếu sửa được như vậy thì sẽ phù hợp hơn về mặt sở hữu cũng như mong muốn của người dân. Tuy nhiên, theo quy định về quy hoạch thì dọc ven biển không cho hình thành khu dân cư ở đó. Nên đối với bất động sản nghỉ dưỡng mà xem như đất ở sẽ có mâu thuẫn hay không? Ông Bình đặt câu hỏi.

Tiền lệ ở các quốc gia khác

Với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực tư vấn bất động sản, bà Dương Thùy Dung – Giám đốc Bộ phận nghiên cứu và tư vấn của CBRE Việt Nam cho biết, không chỉ riêng Việt Nam mà ở các nước khác, sản phẩm bất động sản nghỉ dưỡng thông thường người mua cũng chỉ được sở hữu có thời hạn, thường là 50 năm.

Bà Dung lấy ví dự như ở thị trường Thái Lan, với căn hộ người mua có thể sở hữu 50 năm nhưng đối với các sản phẩm gắn liền với đất như biệt thự nghỉ dưỡng thì chỉ được 30 năm đối với các sản phẩm bán cho người nước ngoài, có nghĩa là họ cũng có những quy định rất chặt chẽ về sở hữu đất đai.

Khách hàng luôn luôn phải lưu ý sản phẩm mình quyết định mua được sở hữu vĩnh viễn hay sở hữu 50 năm. Nhưng trong trường hợp các sản phẩm chỉ được sở hữu 50 năm mà vẫn có yếu tố hấp dẫn về vị trí, có cơ hội đầu tư và nhất là khi chúng ta chỉ tham gia thị trường từ 3 đến 5 năm thì đã rút khỏi thị trường thì đó vẫn là những cơ hội đáng cân nhắc, bà Dung nói.

Còn theo ông Rudolf Hever - Giám đốc, Savills Hotels Châu Á – Thái Bình Dương, đối với các quốc gia khác như Thái Lan hay Úc thì các sản phẩm bất động sản nghỉ dưỡng đều sở hữu có thời hạn thay vì sở hữu lâu dài. Do đó đây không phải là điều quá lạ lẫm mà ở Việt Nam mới có. Bên cạnh phần giới hạn sở hữu thì người mua cũng cần xem thời hạn của loại hình mình sẽ đầu tư kéo dài bao lâu, sau khi hết thời hạn sở hữu 50 năm thì có được gia hạn không, thủ tục như thế nào và chủ đầu tư có đảm bảo những điều đó không, ông Rudolf Hever nói.

Theo góc nhìn của các chuyên gia, việc sở hữu lâu dài hay có thời hạn là boăn khoăn của rất nhiều nhà đầu tư khi bước chân vào phân khúc bất động sản nghỉ dưỡng. Nếu như sửa đổi quy định này, thì chắc hẳn nhiều nhà đầu tư sẽ rất hào hứng với thị trường này, dù đa phần người mua hiện nay là nhằm mục đích đầu tư và cho chủ đầu tư thuê lại để sinh lời.