Sau 1 tuần triển khai gói tín dụng ưu đãi 30 nghìn tỷ đồng: Vẫn giậm chân tại chỗ

Thu nhập 6 triệu đồng: không được vay vì… thu nhập cao!?

Trong vai một khách hàng cần mua nhà, chiều 7/6, chúng tôi tìm đến một phòng giao dịch của NH Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Agribank) trên phố Huế để hỏi thông tin, nhân viên ở đây cho biết chi nhánh mới chỉ nhận được thông báo về gói tín dụng nhưng chưa triển khai. “Đã có văn bản hướng dẫn nhưng chúng tôi chưa triển khai được, vì còn phải đợi có nguồn vốn. Về thời gian triển khai có lẽ cũng còn lâu nữa”, nhân viên ở đây giải thích.

Cùng với “chưa có vốn”, một trong những lý do mà các NH chưa thực sự sẵn sàng triển khai cho vay là cho đến thời điểm này, thông tin về các dự án nhà ở xã hội “đủ điều kiện” theo quy định vẫn chưa công bố công khai, rõ ràng, đầy đủ.

Thế nên mới có trường hợp như anh Nguyễn Công Đức, hộ khẩu tại Hoàng Mai, Hà Nội, khi đặt vấn đề vay mua nhà ở xã hội khu Hoàng Mai với giá hơn 800 triệu đồng, qua xác minh thu nhập, NH cho biết anh được vay khoảng 60% giá trị hợp đồng. Song, phía NH lưu ý đấy là hạn mức cho vay đối với khách hàng, nhưng NH chưa giải ngân được, vì chưa biết dự án này có thuộc danh sách các dự án được hỗ trợ không.

Việc triển khai vay vốn mua nhà ở thu nhập thấp còn nhiều vướng mắc.

Nhưng có lẽ việc triển khai chậm không hài hước bằng tình huống mà chị Phan Thị Chuyển, quê ở Nghệ An, đang thuê nhà tại phố Lê Trọng Tấn kể. Dù biết việc tiếp cận vốn là “muôn nẻo khó khăn” đối với một người có thu nhập 6 triệu đồng/tháng, nhưng chị vẫn gõ cửa NH để hỏi với hy vọng… biết đâu sẽ may mắn.

Khi chị trình bày mức thu nhập mỗi tháng của 2 vợ chồng tổng cộng hơn 12 triệu đồng/tháng, mới cưới nên chưa có con, và nguyện vọng vay 200 triệu đồng, thì thay vì từ chối vì sợ khách hàng không đủ khả năng trả nợ, nhân viên ở đây cho biết chị không thể vay tiền vì thuộc diện... thu nhập cao.

Lý do mà nhân viên này đưa ra là theo Bộ Xây dựng quy định thì người thu nhập thấp là người có thu nhập chưa phải chịu thuế thu nhập cá nhân (TNCN). Hiện nay, mọi người nghĩ mức đó là dưới 9 triệu đồng/tháng nhưng thực sự không phải vậy, vì Luật Thuế TNCN mới phải đến ngày 1/7 mới có hiệu lực, đồng nghĩa với thời điểm này, mức chịu thuế TNCN vẫn đang áp dụng mức 4 triệu đồng/tháng.

Như vậy, với thu nhập 6 triệu đồng/tháng, chị vẫn đang bị xếp vào diện thu nhập cao, không đủ tiêu chuẩn để được vay vốn. Nếu muốn vay, phải quay lại sau thời điểm 1/7.

Sau mỗi tháng, không triển khai hiệu quả sẽ thu hồi vốn

Giải thích về sự chậm trễ của việc triển khai cho vay ưu đãi, NHNN cho biết do chính sách cho vay hỗ trợ nhà ở thực hiện được 1 tuần (thời gian giải ngân của chương trình là 3 năm) nên các khách hàng là cá nhân mua nhà mới chủ yếu tìm hiểu hồ sơ, thủ tục tại các NH cho vay mà chưa có các hồ sơ hoàn chỉnh để NH thẩm định cho vay. Trong tuần tới, sau khi đã hoàn thiện hồ sơ theo Thông tư 07/2013/TT - BXD của Bộ Xây dựng, thì NH sẽ cho vay và giải ngân cho khách hàng cá nhân có đủ điều kiện.

Cơ quan này cũng cho biết hiện nay NH TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam, NH Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam đã tiếp cận với các dự án nhà ở xã hội trên địa bàn 2 thành phố lớn là Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và đã thỏa thuận cho vay về nguyên tắc và chỉ đợi khi Bộ Xây dựng công bố danh sách các dự án được vay thì sẽ ký kết hợp đồng tín dụng.

Liên quan đến tiến độ thực hiện cho vay vốn, NHNN cho biết cơ quan này đã tổ chức ký kết hợp đồng nguyên tắc về việc cho vay hỗ trợ nhà ở giữa NHNN với các NH.

Việc triển khai cho vay vốn ưu đãi mua nhà còn nhiều vướng mắc.

Theo đó, hằng tháng, căn cứ vào kết quả cho vay hỗ trợ nhà ở của NH, NHNN thực hiện giải ngân hoặc thu hồi nợ tái cấp vốn đối với NH, bảo đảm dư nợ tái cấp vốn của NH tại NHNN không vượt quá dư nợ cho vay của NH đối với khách hàng tại thời điểm giải ngân hoặc thu hồi nợ tái cấp vốn.

Việc giải ngân cho vay hỗ trợ nhà ở của NH đối với khách hàng từ nguồn tái cấp vốn của NHNN kết thúc khi NHNN giải ngân hết số tiền tái cấp vốn nhưng tối đa là 36 tháng, kể từ ngày 1/6/2013.

Theo quy định, thời gian áp dụng mức lãi suất ưu đãi tối đa là 10 năm đối với khách hàng vay mua nhà ở, nhưng không vượt quá thời điểm 1/6/2023. Sau thời gian nói trên, khách hàng sẽ phải chịu mức lãi suất mới do các ngân hàng thương mại quy định.

Điều này sẽ đồng nghĩa với việc nếu tiến độ cứ tiếp tục ở vạch xuất phát như thế này, nếu các NH triển khai càng chậm, cơ hội tiếp cận vốn ưu đãi của khách hàng sẽ càng ngắn đi.