Sagri có vi phạm gì đối với 1.900 ha đất?

Liên quan đến kết luận của Kiểm toán Nhà nước (KTNN) về Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn (Sagri), tại cuộc họp báo ngày 1-10, Chánh Văn phòng kiêm người phát ngôn của UBND TP.HCM Võ Văn Hoan thông tin: Sagri có sai phạm trong quản lý đất đai và đầu tư xảy ra ở hai nhiệm kỳ trước.

Kiểm tra các kết luận của kiểm toán

Người phát ngôn UBND TP.HCM cũng cho hay lãnh đạo UBND sẽ chỉ đạo thanh tra, kiểm tra lại các vấn đề mà KTNN kết luận để có chỉ đạo phù hợp.

Theo KTNN, sai phạm tại Sagri là cho thuê đất, hợp tác đầu tư khi chưa có văn bản chấp thuận của UBND TP.HCM, chưa có quyết định thu hồi và giao đất của cơ quan có thẩm quyền.

Cụ thể, Sagri, Công ty TNHH MTV Xuất nhập khẩu nông lâm hải sản (100% vốn của Sagri) đã ký 10 hợp đồng góp vốn thành lập pháp nhân mới để hợp tác đầu tư trên 24 khu đất có tổng diện tích hơn 1.900 ha. Các khu đất này do Sagri, Công ty TNHH MTV Bò sữa TP.HCM, Công ty TNHH MTV Cây trồng TP.HCM và Công ty TNHH MTV Xuất nhập khẩu nông lâm hải sản quản lý.

Được biết trước khi có kết luận kiểm toán, tháng 5-2018, UBND TP.HCM đã có quyết định chuyển Công ty TNHH MTV Bò sữa TP.HCM, Công ty TNHH MTV Cây trồng TP.HCM về làm doanh nghiệp (DN) trực thuộc UBND TP.HCM theo phương án sắp xếp, đổi mới DN 100% vốn nhà nước.

Đây là hai công ty chủ yếu có các hợp đồng hợp tác diện tích gần 1.900 ha với các đơn vị mà KTNN đã nêu.

Công ty TNHH MTV Bò sữa TP.HCM tạm bàn giao 140 ha đất để Sagri và Trung Thủy sản xuất tạm nhưng hai bên chưa bắt tay thực hiện thì ngưng. Ảnh: T.THIỆN

Tạm bàn giao khi chưa có quyết định

Theo tài liệu, các dự án mà Sagri và các công ty thành viên hợp tác với đối tác đều có xin chủ trương hợp tác đầu tư và được UBND TP.HCM chấp thuận. Tuy nhiên, có dự án trước khi có chủ trương chấp thuận của UBND TP.HCM, Sagri đã ký hợp đồng với đối tác.

Với khu đất 470 ha ở xã Phan Văn Cội (huyện Củ Chi), theo chủ trương xây dựng vùng sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, tháng 8-2015 Sagri lập đề án quy hoạch thực hiện khu sản suất nông nghiệp sạch, hợp tác với một DN và gửi văn bản xin UBND TP.HCM cho chủ trương.

Sau khi tham khảo ý kiến của Sở Kế hoạch và Đầu tư cùng các ngành liên quan, ngày 28-4-2016 UBND TP.HCM có văn bản chấp thuận cho Sagri hợp tác thực hiện đề án. Đến tháng 5-2017, UBND TP.HCM có quyết định chấp thuận nhà đầu tư mà Sagri đã lựa chọn nhưng chưa thực hiện thủ tục để giao đất.

Đây là khu đất trồng cây cao su già, cây đã được thanh lý. Trong thời gian chờ TP ra quyết định và hoàn thiện đề án, để tránh lãng phí đất, Sagri có văn bản xin UBND TP.HCM cho phép cùng công ty đối tác tổ chức sản xuất.

Và ngay sau khi UBND TP.HCM có văn bản chấp thuận thực hiện khu sản suất nông nghiệp sạch, ngày 29-4-2016 Sagri và Công ty TNHH MTV Bò sữa TP.HCM đã tạm bàn giao 470 ha cho đối tác để sản xuất tạm, đợi khi có quyết định giao đất, đối tác pháp nhân mới sẽ góp vốn, bồi thường cho Công ty Bò sữa nhưng đến nay TP.HCM chưa có quyết định.

Theo KTNN, việc hợp tác, tạm bàn giao này khi chưa có quyết định thu hồi và giao đất của cơ quan có thẩm quyền là vi phạm.

Tương tự, với 650 ha trồng cây cao su đã thanh lý ở xã Phú Mỹ Hưng (huyện Củ Chi), tháng 3-2016 Sagri có văn bản gửi UBND TP xin chủ trương hợp tác đầu tư với Tập đoàn Trung Thủy làm khu sản xuất nông nghiệp công nghệ cao.

Sau khi tham khảo các cơ quan tham mưu (Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính), tháng 7-2016 UBND TP.HCM có văn bản chấp thuận cho thực hiện việc hợp tác này. Một tháng sau, Sagri và Trung Thủy được Sở Kế hoạch cấp giấy chứng nhận đăng ký DN có tên Công ty TNHH Nông nghiệp Trung Thủy Sagri.

Cũng tương tự dự án 470 ha, trong thời gian chờ lập pháp nhân, để tránh lãng phí đất trống, Công ty TNHH MTV Bò sữa TP.HCM đã tạm bàn giao 140 ha đất để Sagri và Trung Thủy sản xuất tạm nhưng hai bên chưa bắt tay thực hiện dự án thì tháng 5-2018 Công ty Bò sữa đã thu hồi khu đất này.

Đối với dự án Khu công nghiệp Phạm Văn Hai và khu dân cư liền kề khu công nghiệp với diện tích hơn 700 ha, vào tháng 1-2017 UBND TP đã có văn bản chấp thuận chủ trương cho tổng công ty hợp tác với một công ty cổ phần làm chủ đầu tư dự án Khu công nghiệp Phạm Văn Hai và khu dân cư liền kề khu công nghiệp.

Theo đó, Sagri đã ký hợp đồng hợp tác với công ty để triển khai dự án, tuy nhiên từ đó đến nay hai bên vẫn chưa triển khai thực hiện, không phát sinh đầu tư theo dự án này và đang chờ ý kiến chỉ đạo tiếp theo của UBND TP.HCM. Được biết UBND TP đã có chỉ đạo tạm dừng thực hiện để rà soát lại.

Chỉ là bàn giao tạm để “cột” nhà đầu tư

Việc Sagri hợp tác với các công ty là thực hiện chủ trương xây dựng Sagri thành đơn vị chủ đạo trong chiến lược nông nghiệp nông thôn của TP.HCM.

Theo một lãnh đạo Sagri, đơn vị có sơ suất là trong khi chờ UBND TP.HCM có quyết định chấp thuận đầu tư thì đã cùng đối tác tạm sản xuất trên khu đất để tránh lãng phí. “Lợi nhuận trong thời gian sản xuất tạm này đều chuyển hết về cho Công ty TNHH MTV Bò sữa để đơn vị giảm gánh nặng tài chính chứ Sagri hoàn toàn không thu lợi gì từ việc này.

Còn việc giao đất cũng chỉ là lập biên bản bàn giao tạm để sản xuất trên khu đất đang lập dự án, chờ UBND chấp thuận, ra quyết định chứ công ty không có thẩm quyền giao đất. Nếu đợi có quyết định mới tổ chức sản xuất thì vừa lãng phí đất vừa không tận dụng được cơ hội đầu tư, đối tác cũng nản…” - vị này nói.

Sagri đang rà soát xử lý những vấn đề mà KTNN chỉ ra, đồng thời Thanh tra TP.HCM cũng đang kiểm tra lại các vấn đề trên. Chúng tôi sẽ tiếp tục liên hệ với các cơ quan chức năng để làm rõ những thông tin trên.