Quảng Nam siết chặt việc bố trí đất ở tái định cư

Giá đất bồi thường chênh lệch lớn

UBND tỉnh Quảng Nam vừa ban hành Quyết định số 42/2021/QĐ-UBND về việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh. Quy định này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2022 và thay thế toàn bộ những quyết định có liên quan đã được UBND tỉnh ban hành trước đó.

Nhà dân nằm trong khu nghỉ dưỡng Nam Hội An Ảnh: Lê Phước Bình

Tuy nhiên, khi áp dụng vào thực tiễn, UBND thành phố Tam Kỳ đã gặp phải nhiều vấn đề khó khăn, vướng mắc.

Tại Công văn số 183/UBND-VP năm 2022, UBND thành phố Tam Kỳ cho biết đã gặp phải vướng mắc về xác định đơn giá bồi thường khi thu hồi đất trồng cây lâu năm (có nguồn gốc từ vườn, ao không được công nhận là đất ở).

Đơn cử, tại dự án khu dân cư, tái định cư khối 4, phường An Sơn có 46/65 hộ thuộc diện giải tỏa trắng đều bị thu hồi đất có vườn, ao. Tuy nhiên, đơn giá bồi thường đất vườn, ao giữa chính sách cũ và mới có sự chênh lệch rất lớn.

Thậm chí có trường hợp, nếu áp dụng theo Quyết định số 42/2021/QĐ-UBND thì đền bù với mức giá 116.000 đồng/m2, nhưng áp dụng theo quy định cũ thì mức giá đền bù là 2.729.000 đồng/m2, chênh lệch đến 2.613.000 đồng/m2.

Hay có trường hợp mức giá đền bù theo Quy định 42/2021/QĐ-UBND là 116.000 đồng/m2, nhưng mức giá đền bù theo quy định cũ là 17.905.000 đồng/m2, chênh lệch đến 17.789.000 đồng/m2.

Một vướng mắc khác liên quan đến việc giao đất ở theo giá tái định cư khi thu hồi đất vườn, ao. Quyết định số 42/2021/QĐ-UBND quy định nếu muốn được giao một lô đất ở theo đơn giá tái định cư, thì tổng diện tích thu hồi phải thuộc một trong hai trường hợp sau.

Trường hợp thứ nhất, tổng diện tích thu hồi phải trên 400 m2 đất ở tại phường hoặc 600 m2 đất ở tại xã.

Trường hợp thứ hai, tổng diện tích thu hồi phải trên 600 m2 ở phường (200 m2 đất ở và 400 m2 đất vườn) hoặc trên 900 m2 đất ở tại xã (300 m2 đất ở và 600 m2 đất vườn).

UBND thành phố Tam Kỳ cho biết, hiện nay các dự án trên địa bàn thành phố đã và đang áp dụng điều khoản để giao đất cho các hộ dân giải tỏa đất vườn ao trên 400 m2.

Như vậy quy định mới đã có nhiều sự khác biệt, siết chặt việc bố trí đất tái định cư cho các hộ dân so với quy định cũ.

Một khu tái định cư trên địa bàn tỉnh Quảng Nam Ảnh: Lê Phước Bình

Diện tích giao đất ở tái định cư không vượt quá diện tích đất ở thu hồi

Theo Quyết định số 42/2021/QĐ-UBND, tỉnh giao 2, 3, 4, 5 lô đất ở tái định cư cho hộ gia đình, cá nhân theo quy hoạch chi tiết phân lô được duyệt tại khu tái định cư, nhưng không vượt quá diện tích đất ở bị thu hồi và không vượt quá 2, 3, 4, 5 lần hạn mức giao đất ở theo quy định hiện hành của UBND tỉnh.

Trong khi đó, tại Quyết định số 43/2014/QĐ-UBND năm 2014, UBND tỉnh Quảng Nam quy định trường hợp, thu hồi hết đất ở hoặc phần diện tích đất ở còn lại sau khi thu hồi không đủ điều kiện để làm nhà ở theo quy định của UBND tỉnh mà hộ gia đình, cá nhân không còn đất ở, nhà ở nào khác trong địa bàn xã, phường, thị trấn nơi có đất ở thu hồi thì được bồi thường bằng đất ở hoặc nhà ở tái định cư.

Và tại Quyết định số 19/2017/QĐ-UBND năm 2017, UBND tỉnh Quảng Nam bổ sung điều này, cho phép được giao 2, 3, 4, 5 lô đất tại khu tái định cư cho hộ gia đình, cá nhân có diện tích đất ở bị thu hồi nếu thuộc một trong các trường hợp cụ thể kèm theo.

Như vậy, theo quy định mới (Quyết định số 42/2021/QĐ-UBND), đã được bổ sung thêm điều kiện, việc giao đất ở tái định cư cho hộ gia đình, cá nhân theo quy hoạch chi tiết phân lô được duyệt tại khu tái định cư nhưng không vượt quá diện tích đất ở bị thu hồi.

Bên cạnh những vấn đề siết chặt nêu trên, quy định mới mà UBND tỉnh Quảng Nam ban hành lần này cũng đã nâng mức hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm khi Nhà nước thu hồi đất.

Theo đó, hỗ trợ bằng tiền với mức hỗ trợ được xác định bằng giá đất nông nghiệp cùng loại trong Bảng giá đất do UBND tỉnh công bố nhân với hệ số 4,5 lần đối với đất trồng lúa, đất trồng cây hằng năm khác (trừ đất trồng cỏ dùng vào chăn nuôi hoặc cỏ tự nhiên có cải tạo để chăn nuôi gia súc) và đất làm muối.

Đất nuôi trồng thủy sản được nhân với hệ số 4 lần. Đất trồng cỏ dùng vào chăn nuôi hoặc cỏ tự nhiên có cải tạo để chăn nuôi gia súc được nhân với hệ số 3,5 lần. Đất trồng cây lâu năm, đất rừng sản xuất, đất nông nghiệp khác được nhân với hệ số 3 lần.

Trong khi đó, tại quy định cũ là Quyết định số 19/2017/QĐ-UBND năm 2017, UBND tỉnh Quảng Nam quy định mức hỗ trợ được xác định bằng giá đất nông nghiệp cùng loại trong Bảng giá đất do UBND tỉnh công bố nhân với hệ số 3 lần đối với đất trồng lúa, đất trồng cây hằng năm khác (trừ đất trồng cỏ dùng vào chăn nuôi hoặc cỏ tự nhiên có cải tạo để chăn nuôi gia súc) và đất làm muối.

Đất nuôi trồng thủy sản được nhân với hệ số 2,5 lần; đất trồng cây lâu năm và đất trồng cỏ dùng vào chăn nuôi hoặc cỏ tự nhiên có cải tạo để chăn nuôi gia súc được nhân với hệ số 2 lần; đất rừng sản xuất, đất nông nghiệp khác được nhân với hệ số 1,5 lần.