Ông Trump tiết lộ tiến triển đàm phán với Trung Quốc, giao thương Mỹ – Trung sắp khởi sắc

Tổng thống Mỹ Donald Trump tại sân bay Quốc tế Kuala Lumpur ở Sepang, Malaysia vào ngày 27/10/2025 trước khi lên chuyên cơ Air Force One. Ảnh: Getty Images

Mỹ-Trung tiến sát thỏa thuận thương mại

Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm thứ Hai, 27/10, cho biết Washington và Bắc Kinh đang rất gần một thỏa thuận thương mại, ngay trước cuộc gặp dự kiến với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Phát biểu trên chuyến bay từ Malaysia tới Nhật Bản, ông Trump cho biết Mỹ có thể ký kết thỏa thuận cuối cùng liên quan đến TikTok sớm nhất vào thứ Năm tới.

“Tôi rất kính trọng Chủ tịch Tập, và chúng tôi sẽ đi tới một thỏa thuận”, ông Trump nhấn mạnh.

Khởi đầu chuyến công du châu Á bằng loạt thỏa thuận thương mại và hòa bình

Tuần công du châu Á kéo dài một tuần của Tổng thống Trump bắt đầu tại Malaysia với một loạt thỏa thuận thương mại và một hiệp định hòa bình, nhằm củng cố vị thế trước cuộc gặp với ông Tập.

Tại điểm dừng chân đầu tiên, ông Trump ký các thỏa thuận thương mại và khoáng sản riêng với các đối tác Malaysia và Campuchia, đồng thời ký các khung thỏa thuận thương mại với Thái Lan và Việt Nam....

Tập trung vào hợp tác thay vì cam kết cứng rắn

Wendy Cutler, Phó chủ tịch cấp cao Viện Chính sách Asia Society, nhận xét các thỏa thuận tập trung vào “hợp tác thay vì cam kết cứng rắn”, nhiều điểm quan trọng “ngắn hơn đáng kể” so với các thỏa thuận thương mại Mỹ trước đây. Bà cũng cho biết Mỹ có quyền áp thuế hoặc chấm dứt thỏa thuận nếu cho rằng Malaysia vi phạm cam kết.

Trong khuôn khổ chuyến công du, Tổng thống Trump dự kiến gặp Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi và Hoàng đế Nhật trước khi tới Hàn Quốc, kết thúc chuyến đi bằng việc tham dự Hội nghị Hợp tác Kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC).

Cùng thời điểm, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường, cũng có mặt tại Malaysia tham dự Hội nghị thượng đỉnh Trung Quốc-ASEAN lần thứ 28, đã tới Singapore chứng kiến lễ ký kết tám thỏa thuận về thương mại và kinh tế số.

Chi tiết các thỏa thuận thương mại

Mặc dù động lực ngoại giao mạnh mẽ, thông tin chi tiết về phạm vi các khung thỏa thuận thương mại mới vẫn hạn chế. Theo tuyên bố chung từ Nhà Trắng, Mỹ sẽ duy trì mức thuế 19% với hầu hết hàng xuất khẩu từ Malaysia, Campuchia và Thái Lan, trong khi một số sản phẩm sẽ miễn thuế...

Malaysia đồng ý không cấm hoặc áp hạn ngạch xuất khẩu khoáng sản quan trọng sang Mỹ và đẩy nhanh phát triển các dự án đất hiếm phục vụ nhu cầu công ty Mỹ. Quốc gia này, có trữ lượng đất hiếm ước tính 16,1 triệu tấn, đã áp lệnh cấm xuất khẩu vật liệu đất hiếm thô từ năm ngoái để phát triển công nghiệp chế biến trong nước và hạn chế khai thác quá mức.

Thái Lan sẽ giảm rào cản thuế quan với hàng hóa Mỹ, bao gồm xe cộ, thiết bị y tế, dược phẩm và ethanol làm nhiên liệu, đồng thời nới lỏng hạn chế sở hữu nước ngoài trong ngành viễn thông cho nhà đầu tư Mỹ. Các thỏa thuận này vẫn để mở khả năng miễn trừ thuế cho một số sản phẩm khác sau này, theo Michael Wan, nhà kinh tế tại MUFG Bank.

Khung đàm phán Mỹ-Trung trước cuộc gặp ông Tập Cận Bình

Trong khi Tổng thống Trump gặp gỡ các lãnh đạo khác tại Malaysia, các nhà đàm phán Mỹ và Trung Quốc đã có cuộc gặp bên lề Hội nghị thượng đỉnh ASEAN, thiết lập khung đàm phán sơ bộ trước cuộc gặp dự kiến giữa Trump và Tập tại Hàn Quốc vào thứ Năm.

Theo Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent, đe dọa áp mức thuế 100% lên hàng Trung Quốc “về cơ bản đã được gỡ bỏ” sau hai ngày đàm phán hiệu quả, đồng thời tạo ra khung cơ bản giúp giảm bớt lo ngại của nông dân Mỹ về việc Trung Quốc tạm dừng mua đậu tương. Trung Quốc, vốn chiếm hơn một nửa lượng đậu tương xuất khẩu của Mỹ trong các năm 2023-2024, tạm ngừng mua từ đầu năm nay sau khi chiến tranh thương mại bùng phát.

Bessent cũng cho biết Trung Quốc có thể trì hoãn các quy định kiểm soát xuất khẩu đất hiếm sắp tới một năm và Mỹ-Trung có khả năng “kết thúc” thỏa thuận cho phép TikTok tiếp tục hoạt động tại Mỹ.

Các chuyên gia kinh tế nhận định sau khi thử thách giới hạn của nhau, hai bên sẽ có khả năng nhượng bộ lẫn nhau, mở ra cơ hội phục hồi giao thương, bao gồm việc Trung Quốc mua lại đậu tương Mỹ và giảm kiểm soát xuất khẩu đất hiếm.