NOXH cho thuê: Đếm trên… “đầu ngón tay”

Nhà cho thuê: Nhiều lợi thế nhưng vắng bóng các nhà đầu tư

Theo Bộ Xây dựng, việc phát triển nhà cho thuê là một trong những giải pháp hữu hiệu để lành mạnh hóa thị trường bất động sản. Các chuyên gia kinh tế cũng cho rằng, về nguyên tắc, NOXH đối với người có thu nhập thấp thì nên xây dựng dưới hình thức thuê và thuê mua. Vì nếu có khả năng mua thì không còn là đối tượng của NOXH nữa.

Ngay tại các nước phát triển, nói về nhà ở xã hội là nói về nhà cho thuê. Vì loại hình này phù hợp với đối tượng thu nhập thấp do tính cơ động và tần suất sử dụng của nó. Cùng một căn hộ, có thể quay vòng cho nhiều gia đình thuê. Hơn nữa, mức đầu tư ban đầu không lớn mà hiệu quả sử dụng lại cao.

Theo nghiên cứu của THS.KTS Lê Thúy Hà – Viện Kiến trúc, Quy hoạch đô thị và nông thôn, từ kinh nghiệm thực tế phát triển mô hình NOXH cho thuê tại châu Âu cho thấy, đây là một mô hình có nhiều ưu thế: Không đòi hỏi vốn đầu tư ban đầu lớn, giá thuê nhà phù hợp với thu nhập thấp, và thích ứng với tính linh hoạt về việc làm của người thu nhập thấp. Với những lợi thế này, nhà cho thuê được xác nhận là tương thích với người thu nhập thấp ở rất nhiều nước trên thế giới. Đây cũng là loại hình kinh doanh hấp dẫn với sự trợ giúp về chính sách của Nhà nước.

Thạc sỹ Lê Thúy Hà cho rằng, tại Việt Nam, trong khu việc mua bán phân phối NOXH đang còn nhiều kẽ hở tạo cơ hội cho những kẻ đầu tư thì giải pháp cho thuê cũng hạn chế được tình trạng đó.

Mới đây, tại TP Hà Nội cũng đã triển khai thí điểm cho thuê NOXH cho người có thu nhập thấp tại tòa nhà CT19A Khu đô thị mới Việt Hưng, quận Long Biên. Tại các dự án nhà ở xã hội khác cũng có một quỹ nhà cho thuê, thuê mua. Nhưng con số này quá nhỏ so với nhu cầu thực và cũng khó mở rộng nếu chỉ đầu tư bằng tiền ngân sách.

Mặc dù thị trường này còn rất rộng lớn, nhưng những doanh nghiệp đầu tư vào phân khúc này vẫn chỉ “đếm trên đầu ngón tay”. Việc thu hồi vốn chậm trong khi lãi suất ngân hàng cao, giá cho thuê căn hộ thấp… đang là những rào cản khiến phân khúc nhà cho thuê kém hấp dẫn đối với các nhà đầu tư.

NOXH phải được giải quyết theo quy luật thị trường

Theo Thạc sỹ Hà, kinh nghiệm các nước đã xác nhận rằng, khi nào NOXH được giải quyết theo thị trường, với sự hỗ trợ của Chính phủ, thì tình trạng nhà ở cho người thu nhập thấp sẽ được cải thiện tốt hơn. Tuy nhiên, Nhà nước trong chức năng quản lý nhất thiết phải gắn quy hoạch NOXH với quy hoạch phân bổ dân cư, quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội cho từng khu vực, từng địa phương cụ thể…

Đồng thời, có chính sách tài chính, tín dụng được thực thi cụ thể trên từng dự án, hỗ trợ cho thị trường bất động sản phát triển một cách lành mạnh cả hai khu vực: đầu tư kinh doanh bất động sản và thực hiện chính sách NOXH.

Như nhà cho thuê ở Tây Âu, là do nhiều chủ thể cung cấp trên một thị trường cạnh tranh, hoàn toàn không tuỳ thuộc vào tính độc quyền của Nhà nước, nên chất lượng dịch vụ và mức hưởng thụ của nhà cho thuê thường là không có cách biệt với các dạng nhà ở khác.

Việc giải được bài toán NOXH theo quy luật thị trường, có sự điều tiết vĩ mô của nhà nước hay không, sẽ có tác động tích cực đến sự phát triển một thị trường BĐS lành mạnh.