Những cú huých giúp thị trường thép vượt qua khó khăn

Những gì khó khăn nhất đã qua

Đúng như nhận định của ông Trần Đình Long, Chủ tịch HĐQT Hòa Phát: “Giai đoạn khó khăn nhất của ngành thép đã qua”, kết quả kinh doanh của ngành thép đã xuất hiện những điểm sáng sau 2 quý sụt giảm liên tiếp. Trong quý 1.2023, tổng lợi nhuận của các doanh nghiệp thép trên sàn chứng khoán ước đạt 500 tỉ đồng. Dù con số này còn khá khiêm tốn, song đã cải thiện đáng kể so với mức âm 4.700 tỉ đồng quý 4.2022.

Lợi nhuận của các doanh nghiệp thép trong quý 1.2023 tích cực nhờ giá bán thép phục hồi và hoàn nhập dự phòng giảm giá hàng tồn kho

5 nguyên nhân khiến lợi nhuận doanh nghiệp ngành thép phục hồi

Trong báo cáo mới đây, Chứng khoán VNDirect cho rằng, sự phục hồi lợi nhuận của các doanh nghiệp thép chủ yếu do 5 nguyên nhân:

Thứ nhất, tổng sản lượng tiêu thụ thép (bao gồm thép xây dựng, tôn mạ và ống thép) trong thời gian gần đây ghi nhận sự khởi sắc trở lại khi Chính phủ nhấn mạnh việc thúc đẩy đầu tư công, đẩy nhanh việc xây dựng các công trình trọng điểm, các tuyến đường cao tốc. Đây là cơ hội tích cực cho các doanh nghiệp sản xuất tìm nguồn cầu đầu ra. Nhưng nhìn chung, so với cùng kỳ năm ngoái, tiêu thụ thép vẫn còn khá yếu khi bất động sản vẫn còn nhiều thách thức.

Thứ hai, giá thép trong quý 1.2023 mặc dù giảm mạnh so với cùng kỳ năm ngoái nhưng mức giá đã tăng đáng kể so với mức trung bình của quý 4.2022.

VNDirect ước tính giá thép xây dựng tại Việt Nam trong giai đoạn này ở mức 15,9 triệu đồng/tấn, giảm 7% so với cùng kỳ năm 2022 nhưng tăng 6% so với quý 4.2022. Trong khi đó, giá mặt hàng thép cuộn cán nóng HRC là 660 USD/tấn, giảm 20% so với cùng kỳ quý 1.2022 nhưng tăng 18% so với thời điểm cuối năm 2022.

Thứ ba, giá bán hàng tăng giúp nhiều doanh nghiệp thép ghi nhận hoàn nhập dự phòng giảm giá hàng tồn kho. VNDirect cho rằng, nếu loại bỏ khoản lợi nhuận ghi nhận này, phần lớn các doanh nghiệp thép niêm yết sẽ ghi nhận lỗ ròng trong quý đầu năm nay.

Thứ tư, chi phí lãi vay trong quý 1.2023 tăng mạnh so với cùng kỳ năm trước phản ánh chi phí vốn tăng.

Thứ năm, tỉ giá diễn biến thuận lợi hơn và việc chủ động giảm các khoản vay ngoại tệ giúp các doanh nghiệp thép trong quý 1 hạn chế khoản lỗ ròng tỉ giá so với 2 quý cuối năm 2022.

Nhu cầu tiêu thụ vẫn còn yếu

Nhu cầu thép trong thời gian tới được dự báo ở mức thấp

Theo VNDirect, triển vọng ngành bất động sản dân dụng ảnh hưởng lớn nhất đến nhu cầu ngành thép Việt Nam khi chiếm khoảng 60-65% nhu cầu toàn ngành và ảnh hưởng đến hầu hết các mặt hàng thép thành phẩm.

Các tín hiệu tích cực hơn đối với ngành bất động sản đã dần xuất hiện thời gian gần đây khi hàng loạt chính sách liên quan đến thị trường được ban hành. Đây được cho là tín hiệu ban đầu cho quá trình phục hồi và tăng trưởng của không chỉ bất động sản mà còn tác động đến nhiều ngành nghề liên quan.

Tuy nhiên, VNDirect cho rằng vẫn còn quá sớm để đánh giá thị trường bất động sản liệu sớm “rã đông” khi hiệu quả thực tế triển khai các chính sách vẫn còn bỏ ngỏ và nhiều điểm nghẽn chưa được giải quyết triệt để.

Hiện tại, nhu cầu ảm đạm kéo dài của lĩnh vực xây dựng dân dụng đã tác động đáng kể tới tình hình tiêu thụ các mặt hàng sắt thép. Mặc dù giải ngân đầu tư công được kỳ vọng sẽ tăng tốc trong những quý tới, dự báo nhu cầu thép trong nước sẽ tăng trưởng âm một chữ số vào năm 2023.

Cụ thể, tổng sản lượng tiêu thụ thép xây dựng của Việt Nam trong năm nay sẽ giảm 9,2% so với cùng kỳ xuống mức 9,5 triệu tấn. Trong khi đó, lượng tiêu thụ tôn mạ giảm 7%, xuống 3,9 triệu tấn.

VnDirect kỳ vọng nguồn cung bất động sản nội địa sẽ chỉ có thể được hồi phục từ năm 2024 khi Luật đất đai sửa đổi được thông qua tháo gỡ hàng loạt, đồng bộ các nút thắt pháp lý và áp lực tài chính, lãi suất được giảm bớt khi các ngân hàng tạo điều kiện tiếp cận nguồn vốn thuận lợi hơn cũng như kích cầu người mua nhà. Điều này dẫn tới việc nhu cầu thép sẽ chỉ phục hồi mạnh mẽ từ năm 2024.

Với triển vọng nhu cầu thép chưa có nhiều khởi sắc, VNDirect cho rằng biên lợi nhuận các doanh nghiệp thép vẫn sẽ gặp nhiều biến động, đặc biệt là công ty nhỏ với kỹ năng quản lý hàng tồn kho còn hạn chế.