Ông Nguyễn Nhi, Trưởng Ban công tác Mặt trận khối phố cười bảo: “Khối phố này có 3 tổ dân phố, với 320 hộ dân. Thực tình gọi là phố cho “oai”, chứ những khu dân cư ở đây thì còn thua kém xa một làng quê đã được xếp hạng nông thôn mới ở Hòa Vang, hay tỉnh Quảng Nam”.
Nói rồi ông Nhi dẫn chứng: “Đấy! như gia đình tôi có 11 người, 2 vợ chồng già, 3 cặp vợ chồng hai đứa con gái, 1 thằng con trai, cháu ngoại cháu nội, 15 năm nay chen chúc trong ngôi nhà cấp 4 chưa đầy 100m2. Tổng diện tích đất của gia đình tôi là 870m2, nhưng đành bỏ trống, vì không thể tách thửa, chia cho con cái. Mười mấy tổ dân phố ở đây, có đến hơn một nửa số hộ dân có hoàn cảnh sống như gia đình tôi”…
Nhưng không chỉ sống chen chúc trong những ngôi nhà tạm bợ, 19 tổ dân phố của khu vực dự án “treo” ga đường sắt Đà Nẵng mới có quá nhiều ngõ ngách, kiệt hẻm nên hệ thống đường dây điện sinh hoạt đấu nối chằng chịt; năm nào cũng xảy ra chập cháy. Còn đường dẫn nước sinh hoạt đã cũ, nên tình trạng thiếu nước liên tục xảy ra vào mùa nắng.
“Đáng sợ nhất là vấn nạn ô nhiễm môi trường. Do không có hệ thống cống rãnh thoát nước, nên nước thải tù đọng, sinh sôi ruồi, muỗi... Nhất là vào mùa mưa, nhiều kiệt hẻm, nước mưa ứ đọng cùng nước thải, bốc mùi hôi thối nồng nặc”, ông Nhi lắc đầu ngán ngẫm.
Có nhà bên vũng nước thải ứ đọng đen ngòm, bà Trương Thị Tịnh cũng cho hay, bà năm nay đã ngoài 60 tuổi, không có chồng, cha mẹ đã mất nay ở một mình. Ngôi nhà cấp 4 của bà chỉ rộng chừng 40m2, mái lớp tôn đã rỉ rách, nhưng do nhà bà nằm trong khu quy hoạch “treo” nên không thể sửa nhà lại được... Vòng quanh khu vực dự án đã quy hoạch, chúng tôi lên một con dốc đường đất đỏ, nằm trên một gò đồi thuộc tổ dân cư 15, điều bất ngờ với chúng tôi là một nghĩa địa với hàng trăm ngôi mộ, cạnh đó là nhà ở của người dân.
Những ngôi nhà tạm bợ, xây dựng đủ kiểu hình dạng, xoay đủ hướng, nằm chen chúc bên rãnh nước nước thải, cây dại bao quanh. Nhiều hộ dân ở đây cho hay, khi trời mưa, nước từ nghĩa địa chảy tràn vào nhà rất mất vệ sinh, nhưng đành chấp nhận…
Trao đổi với chúng tôi, ông Đàm Quang Hưng, Chủ tịch UBND quận Liên Chiểu, thừa nhận rằng, ở phường Hòa Khánh Nam, bà con rất bức xúc về chuyện nhà cửa chật hẹp, có đất mà không thể tách thửa cho con cái, trong khi nhu cầu ăn ở, sinh hoạt ngày càng vô cùng cần thiết, khi con cái họ có vợ, chồng ra ở riêng.
Năm 2003, khi dự án ga đường sắt Đà Nẵng mới quy hoạch, khu vực chỉ khoảng hơn 400 hộ dân, nhưng sau 15 năm đã có hơn 2.000 hộ dân sinh sống. Trước những bức xúc của người dân, qua phản ánh của cử tri tại các kỳ họp HĐND, UBND TP Đà Nẵng đã xác định, phản ánh của người dân là rất đúng.
Từ năm 2006, UBND TP Đà Nẵng đã ban hành nhiều văn bản, nhằm hỗ trợ, tháo gỡ tạm thời những vướng mắc, khó khăn cho người dân, trong đó có quy định, người dân vẫn tiếp tục được xây dựng nhà, lợp mái nhẹ, diện tích không quá 50m2, được tách thửa đất một lần; song phải cam kết, không nhận tiền đền bù, khi giải tỏa. Đến cuối năm 2017, TP tạm dừng việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, ngừng việc cơi nới xây dựng tại khu dự án “treo”.
“Có không ít hộ dân vẫn lén lút cơi nới, sửa chữa, xây dựng nhà ở trái phép. Qua kiểm tra, chỉ riêng năm 2017, UBND quận đã xử lý 87 trường hợp vi phạm, trong đó phường Hòa Khánh Nam chiếm tới 69 trường hợp. Hai tháng đầu năm 2018, xử lý 35 trường hợp, riêng Hòa Khánh Nam có tới 27 trường hợp. Chính quyền địa phương rất kiên quyết xử lý những trường hợp xây dựng, cơi nới nhà cửa trái phép”, ông Hưng khẳng định.
Vào đầu tháng 3-2018, làm việc với chính quyền TP Đà Nẵng, Bộ trưởng Bộ GTVT thống nhất ý kiến của lãnh đạo thành phố về việc sớm triển khai dự án di dời ga đường sắt Đà Nẵng. Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo, Bộ GTVT cũng đã họp, dự kiến vào tháng 10-2018 báo cáo Chính phủ về đề án đường sắt Bắc-Nam, để đến tháng 5-2019 trình Quốc hội...
Điều đó đã “thắp lên” trong người dân khu vực quy hoạch “treo” ga đường sắt Đà Nẵng mới những hy vọng được tái định cư, ổn định cuộc sống lâu dài. Tuy nhiên thực tế như thế nào cũng còn phải chờ đợi…