Những căn nhà tập thể xuống cấp trầm trọng, mái ngói đã bị hỏng người dân phải dùng bạt để che
Hơn 20 năm sống trong nhà tập thể không được sửa chữa
Từ những năm đầu thập niên 90, ông Võ Văn Trung (khối 6, thị trấn Cầu Giát, huyện Quỳnh Lưu) được chuyển về làm công nhân tại Cty Vật liệu chất đốt đóng tại thị trấn. Sau ba năm công tác, ông được Cty tạo điều kiện bán hóa giá một gian nhà tập thể để gia đình sinh sống, diện tích chỉ đủ kê hai chiếc giường với bộ bàn ghế còn lại là lối đi hiện nay đã xuống cấp. Năm ngoái đứa con trai đầu xin cưới vợ nhưng không biết về sống chỗ nào nên ông bà đành bảo con hoãn lại.
“Cháu lấy vợ cũng mừng nhưng về không biết sinh sống ở đâu, mà tiền mua đất mới làm nhà cũng chưa có nên sợ ngại và mất mặt với gia đình thông gia và ngại cho con trai với nhà vợ…”, ông Trung nói.
Chung cảnh ngộ như ông Trung, gia đình bà Nguyễn Thị Tám cũng đến đây sinh sống năm 1993 và mua lại tài sản trên đất của công ty và đến nay vẫn chưa được cấp sổ đỏ. Sau 26 năm sinh sống, ngôi nhà đã xuống cấp trầm trọng, các con của bà đã đi làm công nhân tại miền Nam, nên bà sinh sống với đứa cháu ngoại với diện hộ nghèo của địa phương.Bà Tám cho biết, nhà xuống cấp nghiêm trọng, mái ngói bị hỏng hết, để che mưa phải lấy bạt, ni lông phủ lên mái ngói để chống thấm khi trời mưa xuống.
Bà Tám nói, “Trời mưa thì còn che tạm được, nhưng cũng dột khắp nơi, trời mà lụt thì nước tràn vô cao ngập đầu gối thì tui với cháu chỉ còn cách đi trú nhờ nhà người khác…”. Đây cũng là tâm lý chung của 24 hộ dân sống tại khu tập thể này bởi thời điểm đó đều mua hóa giá tài sản trên đất của Cty và chưa được làm thủ tục cấp sổ đỏ.
Theo đó, năm 1989, Cty Thương nghiệp Quỳnh Lưu đã bàn giao 7.772m2 đất cho Cty Vật liệu chất đốt. Năm 1994, Cty Vật liệu Chất đốt đã bán 960m2 cho 8 cán bộ Nhà nước thời đó, sau đó đã bán lại cho những hộ dân hiện nay đang sinh sống.Từ năm 1992 -1997, Cty đã thanh lý, hóa giá nhà tập thể trên đất cho 14 hộ gia đình là cán bộ, công nhân viên Cty với diện tích 2.822 m2. Trong đó, 9 hộ gia đình nghỉ hưu hoặc chuyển đi nơi khác sinh sống đã bán lại cho 9 gia đình khác. Tổng diện tích 24 căn hộ tập thể trên là 3.780m2.
Theo ông Võ Đức Mùi, Chủ tịch UBND thị trấn Cầu Giát (Quỳnh Lưu), địa phương chưa thể cấp sổ đỏ cho các hộ dân sinh sống tại khu tập thể do trước đó chỉ mua tài sản trên đất của Cty. Vẫn biết là nhà cửa xuống cấp hư hỏng nhưng không thể sửa chữa, xây mới vì đó là theo quy định. Điều kiện sinh hoạt của các hộ dân rất khó khăn nhất là vào mùa mưa lụt, nắng nóng. Hiện thị trấn chưa được nhà nước giao đất để quản lý nên chưa thể đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông, mương thoát nước cho bà con đỡ vất vả khi mưa gió…
Bao giờ an cư?
Được biết, vào tháng 3/2006, Thanh tra Sở TN&MT Nghệ An đã tiến hành kiểm tra làm việc về việc chấp hành pháp luật về đất đai đối với Cty vật liệu chất đốt. Tại kết luận thanh tra có nêu, Cty vật liệu chất đốt thành lập năm 1988, trực thuộc UBND huyện Quỳnh Lưu quản lý. Đến thời điểm kiểm tra, Cty này chưa thực hiện các thủ tục xin thuê đất hoặc giao đất, cấp Giấy CNQSDĐ. Việc công ty bán 8 ki ốt và thanh lý, hóa giá nhà tập thể trên đất cho 14 hộ gia đình là chưa đúng quy định. Diện tích thực tế công ty còn sử dụng đến nay là 1.670m2 gồm dãy ki ốt bán hàng.
Đoàn thanh tra Sở TNMT đã kiến nghị UBND tỉnh Nghệ An thu hồi 960m2 đã bán cho 8 ki ốt và 2.822m2 đất cho 14 nhà ở tập thể mà Cty đã hóa giá cho cán bộ, công nhân viên trước đó. Trong một thời gian khá dài hoạt động của Cty không hiệu quả nhưng đơn vị này vẫn chưa được tiến hành các thủ tục giải thể hoặc chuyển đổi sang loại hình doanh nghiệp khác. Đến thời điểm này, công ty vẫn chưa đủ điều kiện thuê đất hoặc giao đất vì chưa đủ điều kiện.
Đề nghị huyện Quỳnh Lưu có phương án dứt điểm về thực trạng kinh doanh của công ty để công ty sớm ổn định và có điều kiện chấp hành đầy đủ việc xin thuê đất, giao đất theo đúng quy định pháp luật. Bản kết luận đã nêu cách đây 12 năm nhưng những kiến nghị của đoàn thanh tra vẫn chưa được UBND huyện Quỳnh Lưu và các cấp ngành giải quyết. Thời điểm hiện tại, doanh thu chính của Cty vật liệu chất đốt là cho thuê dãy ki ốt, nhân viên được hưởng lương và đóng bảo hiểm chỉ còn hai người là giám đốc và kế toán.
Cũng diện tích này vào năm 2010, UBND tỉnh Nghệ An có quyết định chấp thuận Dự án “Khu nhà ở hỗn hợp ven sông Thái” với diện tích hơn 2ha, bao gồm cả phần đất của Cty Vật liệu xây dựng chất đốt. Tuy nhiên, không hiểu lý do gì, sau ba năm chủ đầu tư đã không triển khai và xin ngừng dự án nên tỉnh có quyết định chấm dứt dự án, hủy bỏ quy hoạch. Mới đây nhất, tháng 6/2015, Cty vật liệu chất đốt có tờ trình xin trả lại diện tích 3.780m2 cho Nhà nước với lý do “không còn nhu cầu sử dụng”.
Đến tháng 7/2015 thì Cty đã làm thủ tục bàn giao đất cho thị trấn Cầu Giát. Tháng 10/2017, thị trấn Cầu Giát có tờ trình gửi UBND huyện Quỳnh Lưu đề nghị thu hồi diện tích trên. Sau đó, huyện Quỳnh Lưu đã có tờ trình gửi UBND tỉnh, Sở TNMT đề nghị thu hồi diện tích đất mà Cty đã bàn giao. Tuy nhiên, cho đến thời điểm này, UBND tỉnh vẫn chưa có quyết định thu hồi diện tích trên.
Đã hơn 20 năm sinh sống tạm ngay giữa lòng thị trấn, những căn nhà tập thể đã xuống cấp trầm trọng và có nguy cơ ảnh hưởng đến sự an nguy cho người dân mỗi khi thiên tai ập đến. Nhiều thế hệ đã sinh ra, lớn lên trên những ngôi nhà tập thể cũ này, nhưng đó chỉ là tạm bợ khi mảnh đất vẫn chưa được cấp sổ đỏ để sửa sang, xây dựng mới hoặc ít nhất là nâng cấp hệ thống giao thông đô thị để người dân bớt khổ hơn. Không biết, người dân ở đây còn phải chờ đợi đến bao giờ mới được an cư ? đó là câu hỏi của bà con gửi đến các ngành chức năng tỉnh Nghệ An.