UBND
TP. HCM vừa có văn bản kiến nghị Thủ tướng Chính phủ có giải pháp tháo
gỡ khó khăn cho các DN trên địa bàn, đặc biệt là DN BĐS. Theo đó, kiến
nghị Thủ tướng xem xét, chỉ đạo NHNN có cơ chế giúp DN tiếp cận nguồn
vốn vay với lãi suất hợp lý; phân loại cho vay trong lĩnh vực kinh
doanh BĐS, nhằm khai thông nguồn vốn, giảm bớt khó khăn cho DN kinh
doanh BĐS.
Tuy
nhiên, trong bối cảnh chính sách tiền tệ tiếp tục thắt chặt để kiểm
soát lạm phát thì việc khơi thông dòng vốn tín dụng cũng trở nên khó
khăn. Các ngân hàng phải từng bước thu hẹp tín dụng BĐS tiêu dùng (cho
vay mua nhà, căn hộ để ở, cũng như sửa chữa nhà… dưới hình thức trả
góp). Vì loại hình này được liệt vào tín dụng phi sản xuất, vốn được
NHNN yêu cầu các ngân hàng phải khống chế ở mức 16% vào cuối năm 2011.
Phó
giám đốc NHNN Chi nhánh TP. HCM, ông Nguyễn Trọng Thắng cho biết, huy
động vốn 7 tháng đầu năm 2011 của các NHTM trên địa bàn ước đạt 860.000
tỷ đồng, tăng 6,7% so với đầu năm và tăng 27,2% so với cùng kỳ. Về cơ
cấu tín dụng, ông Thắng cho biết, tổng dư nợ phi sản xuất của các NHTM
trên địa bàn đến thời điểm 31/7 ước đạt 130.000 tỷ đồng, bằng 17,1%
tổng dư nợ. Tổng dư nợ sản xuất - kinh doanh là 629.000 tỷ đồng, tăng
10,7% so với năm 2010 và chiếm 82,9% tổng dư nợ. Dư nợ kinh doanh BĐS
tính đến 30/6 là 90.731 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 12,7% tổng dư nợ, so
với thời điểm cuối năm 2010 là 14%.
Những
số liệu trên cho thấy, tỷ lệ dư nợ đối với lĩnh vực BĐS đang có chiều
hướng giảm dần và các NHTM cũng không thể đẩy mạnh vốn cho chủ đầu tư
dự án BĐS. Đồng thời, những khách hàng cá nhân có nhu cầu thực về nhà ở
cũng không dễ tiếp cận vốn vay như trước. Thêm vào đó, áp lực lãi suất
thỏa thuận tiền đồng cho loại hình tín dụng BĐS tiêu dùng đang ở mức
khá cao 24 - 26%/năm là rào cản đối với những người cần vốn mua nhà để
ở.
Theo
đại diện một ngân hàng, việc áp dụng lãi suất thỏa thuận cao đối với
khách hàng cá nhân có nhu cầu vốn mua nhà để ở cũng là một cách để "từ
chối khéo", vì "room" tín dụng phi sản xuất hiện không những đã hết, mà
còn phải từng bước thu hẹp để đáp ứng quy định của NHNN.
Ông
Trịnh Văn Tuấn, Tổng giám đốc OCB cho biết, dù tỷ lệ dư nợ phi sản xuất
của Ngân hàng đến thời điểm này đã được điều chỉnh xuống dưới 20%, song
không phải vì thế mà OCB có thể rộng cửa cho vay ở lĩnh vực này. Ngược
lại, Ngân hàng đã dừng hẳn mảng tín dụng cầm cố chứng khoán, BĐS tiêu
dùng theo hình thức trả góp.
Những
ngân hàng lớn dù còn dư địa cho vay lĩnh vực phi sản xuất hiện cũng
không dám mở cửa với tín dụng BĐS, kể cả BĐS tiêu dùng. Chẳng hạn,
Eximbank, ACB, DongA vẫn còn "room" và nguồn để hỗ trợ vốn cho khách
hàng cá nhân vay tiền mua nhà để ở. Song các điều kiện tín dụng đưa ra
tương đối khắt khe, đồng thời lãi suất cho vay thỏa thuận dao động từ
22 - 23%/năm. Bởi lẽ, theo các ngân hàng, nếu lạm dụng đòn bẩy tài
chính quá lớn, khả năng thị trường BĐS sẽ bị bong bóng và khi đổ vỡ sẽ
gây rủi ro lớn cho hệ thống NHTM. Mặt khác, tín dụng BĐS chủ yếu là
trung, dài hạn, trong khi trên 90% vốn huy động của các NHTM hiện là
vốn ngắn hạn, dễ gây rủi ro thanh khoản nếu đẩy mạnh tín dụng BĐS.
Tuy
dư nợ tín dụng BĐS của riêng khu vực TP. HCM và cả nước vẫn được cho là
trong tầm kiểm soát, song nếu thị trường BĐS tiếp tục suy trầm thì nợ
xấu rất dễ phát sinh.
Phát
biểu trong một cuộc hội thảo về BĐS diễn ra cuối tuần qua tại TP. HCM,
TS. Lê Xuân Nghĩa, Phó chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia cho
biết, 6 tháng đầu năm 2011, nợ xấu BĐS đã tăng đến 37% (tương đương
1.766 tỷ đồng) so với thời điểm cuối năm 2010. Còn nợ xấu của ngành
ngân hàng Việt