Lãnh đạo các ngân hàng cho biết, bằng mọi cách phải xử lý được nợ xấu, cho dù phải hy sinh nợ gốc, nhằm thu hồi được phần nào nợ, từ đó mới có thể giảm dự phòng rủi ro. Còn nếu chỉ trông chờ vào việc bán nợ cho Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC), hay ra tòa để xử lý tài sản đảm bảo, sẽ rất khó có thể kéo giảm được chi phí này.
Chấp nhận lỗ để chuyển nhượng tài sản…
Theo tổng giám đốc một ngân hàng cổ phần tại TP. HCM, với hơn 5.000 tỷ đồng nợ xấu đã bán cho VAMC trong những năm qua, hàng năm, ngân hàng này đều có kế hoạch đẩy mạnh việc xử lý nợ để giảm gánh nặng dự phòng rủi ro. Bởi theo ông, ngân hàng không thể trông chờ vào các chính sách hỗ trợ trong việc xử lý nợ xấu, kể cả từ VAMC, mà trách nhiệm chính vẫn là của các nhà băng.
Vì thế, các ngân hàng phải tìm đủ mọi cách để giải quyết dần bài toán nợ xấu này, dù đầu ra là rất khó. Chính điều này khiến ngân hàng ông phải chấp nhận lỗ để chuyển nhượng lại một số tài sản đảm bảo là các bất động sản, cho dù thị trường nhà, đất đang dần ấm lên.
Thế nhưng, cũng theo vị tổng giám đốc trên, nếu không chấp nhận hy sinh về giá để chuyển nhượng, qua đó thu hồi nợ thì không chỉ dự phòng rủi ro tăng, mà khoản nợ xấu đó cũng không dễ thu hồi. Đó là chưa nói đến việc giảm lãi suất, mà còn bỏ luôn cả lãi dự thu. Nhờ đó, trong 2 quý giữa năm 2016, Ngân hàng đã giải quyết và thu hồi được hơn 2.000 tỷ đồng nợ xấu và phấn đấu đến cuối năm, tổng nợ xấu thu hồi được khoảng 3.000 tỷ đồng, từ đó kéo giảm hơn 10% dự phòng rủi ro.
Còn tại Eximbank, tuy tỷ lệ nợ xấu sau 9 tháng đầu năm vẫn chiếm 3,35% tổng dư nợ, nhưng cũng đã giảm đáng kể so với mức 5,3% tại thời điểm 30/6/2016, nên lợi nhuận trước thuế lũy kế 9 tháng đầu năm của Eximbank chỉ ghi nhận 202 tỷ đồng, giảm đến 70%.
Theo lý giải của ông Lê Văn Quyết, Tổng giám đốc Eximbank, nợ xấu tăng cao trong 2 quý đầu năm nay chủ yếu do một nhóm khách hàng lớn gặp khó khăn trong kinh doanh, khả năng trả nợ suy giảm, phải chuyển sang nhóm nợ cao hơn và việc Eximbank thực hiện chuyển nhóm nợ của những khách hàng có số nợ cao hơn tại các tổ chức tín dụng khác.
Việc phản ánh chính xác và kịp thời chất lượng tín dụng dẫn đến Eximbank phải tăng mạnh quỹ dự phòng rủi ro tín dụng theo quy định. Đây là nguyên nhân chính khiến Eximbank thực hiện điều chỉnh chỉ tiêu lợi nhuận 2016 từ hơn 800 tỷ đồng trước thuế, xuống còn 400 tỷ đồng.
Trước đó, Eximbank bán cho VAMC khoảng 6.000 tỷ đồng nợ xấu. Tuy nhiên, theo ông Quyết, từ đầu năm 2016 đến nay, Eximbank không có chủ trương và cũng chưa bán bất kỳ khoản nợ xấu nào cho VAMC. Ngược lại, công tác xử lý và thu hồi nợ trực tiếp, kể cả nợ đã bán cho VAMC, được Ngân hàng coi là nhiệm vụ hàng đầu trong năm 2016, nhất là trong quý còn lại của năm.
Chính việc đẩy mạnh công tác xử lý nợ xấu đã giúp cho chi phí dự phòng rủi ro của Eximbank trong quý III/2016 giảm 21%, về còn 261 tỷ đồng. Tuy nhiên, do chi phí dự phòng lũy kế vẫn ở mức cao, đã bào mòn lợi nhuận của Eximbank. Nợ xấu tăng đã cản trở việc Ngân hàng hạ lãi suất cho vay, đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng.
Tại nhiều ngân hàng khác, tình trạng lợi nhuận bị ăn mòn do tăng chi phí dự phòng rủi ro cũng diễn ra. Chẳng hạn, VPBank đã dùng 3.959 tỷ đồng trích lập dự phòng rủi ro sau 9 tháng đầu năm nay, tăng 61% so với cùng kỳ năm trước, khiến lợi nhuận thuần của Ngân hàng “tóp’ đi phân nửa.
Mặc dù vậy, liệu các nhà băng có đẩy mạnh được việc xử lý nợ xấu trong quý IV này hay không vẫn là câu hỏi ngỏ, trong khi đề nghị dùng ngân sách hỗ trợ đã không nhận được đồng tình.
… vì khả năng trích dự phòng có hạn?
Một lưu ý khác về chất lượng nợ xấu hiện nay. Mặc dù nhiều ngân hàng công bố tỷ lệ nợ xấu ở mức thấp, cách xa mốc an toàn 3%, nhưng con số tuyệt đối lại không hề giảm, thậm chí có trường hợp, nợ có khả năng mất vốn chiếm tỷ lệ chủ yếu trong số nợ xấu này. Trong khi đó, thống kê từ báo cáo tài chính quý III/2016 của các ngân hàng đến thời điểm hiện tại cho thấy, nợ xấu các ngân hàng hầu hết đều tăng so với thời điểm đầu năm 2016, đặc biệt là nợ có khả năng mất vốn (nợ nhóm 5).
Cụ thể, xét về giá trị tuyệt đối, tổng số nợ xấu tính tại 13 ngân hàng là hơn 48.000 tỷ đồng, trong đó nợ nhóm 5 là hơn 27.300 tỷ đồng. Đơn cử, tại Vietcombank, nợ có khả năng mất vốn là 5.414 tỷ đồng, chiếm 70% tổng số nợ xấu là 7.757 tỷ đồng (đầu năm là 7.137 tỷ đồng).
TS. Nguyễn Xuân Thành, Giám đốc Chương trình Giảng dạy kinh tế Fulbright cho rằng, tỷ lệ nợ xấu của ngành ngân hàng mặc dù đã được kéo về dưới 3% vào cuối năm 2015, nhưng không thể phủ nhận rằng, con số nợ xấu thực tế cao hơn mức này. Vì thế, lợi nhuận của ngân hàng chưa được cải thiện nhiều, mà chủ yếu dùng để trích lập dự phòng rủi ro. Nếu phải quyết liệt xử lý nợ xấu theo cách buộc các ngân hàng phải trích dự phòng rủi ro đủ cho số nợ xấu, thì các ngân hàng sẽ mất vốn chủ sở hữu. Thậm chí, còn đẩy vốn chủ sở hữu tại một số ngân hàng xuống thấp hơn mức quy định là 3.000 tỷ đồng, hoặc âm vốn.
Vân Linh (ĐTCK)
VIP
Cho thuê nhà góc 2 mặt tiền Thảo Điền Quận 2 25x20 1 trệt 1 lầu
6,500- 500m2
Quận 2, TP. Hồ Chí Minh
Hôm nay
0969740***
VIP
BÁN GẤP DÃY TRỌ NGAY KCN TÂN QUY-CỦ CHI 6X40 MT NHỰA 12M GIÁ 890TR SHR
890 triệu- 240m2
Huyện Củ Chi, TP. Hồ Chí Minh
Hôm nay
0911079***
VIP
CHO THUÊ NHÀ MẶT PHỐ ĐƯỜNG TRẦN HƯNG ĐẠO SỐ 185 RỘNG RÃI, MỚI ĐẸP THUẬN TIỆN KIN
25 triệu - 120m2
Long Xuyên, An Giang
Hôm nay
0964970***
VIP
BÁN ĐẤT 2 MẶT TIỀN ĐƯỜNG CAO LỖ - CƠ HỘI AN CƯ LẬP NGHIỆP VÀ SINH LỜI CAO!
3 tỷ 500 triệu- 115m2
Huyện Bình Chánh, TP. Hồ Chí Minh
Hôm nay
0903378***
VIP
Căn hộ dịch vụ đường chính 791 Trần xuân soạn phường tân hưng quận 7
80 tỷ - 402m2
Quận 7, TP. Hồ Chí Minh
Hôm nay
0918912***
VIP
Nhà chính chủ sổ hồng riêng, 1 trệt 1 lầu, 2PN 2WC, hẻm 4m, tặng nội thất
3 tỷ 450 triệu- 40m2
Quận 12, TP. Hồ Chí Minh
Hôm nay
0939241***
VIP
Bán Nhà Hẻm Xe Hơi Tân Bình, gần Mũi Tàu Trường Chinh, 3 Tầng Mới, 58m2 chỉ 5.2t
5 tỷ 200 triệu- 58m2
Quận Tân Bình, TP. Hồ Chí Minh
Hôm nay
0707201***
VIP
Bán nhà hẻm Quận 10 Cao Thắng ngang 9m dài 6m 1 trệt 2 lầu hoàn công đủ.
5 tỷ 600 triệu- 54m2
Quận 10, TP. Hồ Chí Minh
Hôm nay
0963141***
Mọi ý kiến đóng góp cũng như thắc mắc liên quan đến thị trường bất động sản xin gửi về địa chỉ email: [email protected]; Đường dây nóng: 0942.825.711.