Theo HoREA, thực hiện quy định của Luật Đất đai 2013 về việc Chính phủ ban hành khung giá đất, cấp tỉnh căn cứ khung này để ban hành bảng giá đất và được điều chỉnh mức giá tối đa không quá 30% mức giá tối đa trong “khung”.
Cơ chế như quy định hiện hành không thể nào đảm bảo được nguyên tắc giá đất trong bảng giá đất phù hợp với giá thị trường như quy định của Luật Đất đai. Giá đất trong bảng giá đất phổ biến chỉ đạt khoảng 30 - 50% giá thị trường.
Hiệp hội lấy ví dụ, đường Đồng Khởi, Lê Lợi, Nguyễn Huệ, quận 1 có giá tối đa trong khung giá đất là 162 triệu đồng/m2. Thành phố được nâng lên 30% thành mức giá tối đa trong bảng giá đất là 210,6 triệu đồng/m2. Quyết định 09/2018/QĐ-UBND ngày 15/03/2018 của UBND TP.HCM xác định hệ số điều chỉnh giá đất áp dụng cho năm 2018 là 2,1 lần giá đất quy định, nên giá đất là 442,26 triệu đồng/m2. Mức giá này vẫn rất thấp so với giá thị trường lên đến trên 01 tỷ đồng/m2.
Ngoài yếu tố giá, Hiệp hội cho rằng việc Sở Tài chính đề xuất tăng hệ số điều chỉnh giá đất năm 2019 so với năm 2018 tăng từ 19% đến 30% cao hơn nhiều so với mức tăng hệ số điều chỉnh giá đất năm 2018 (chỉ ở mức 5-8,33%) cũng là nội dung cần nghiên cứu xem xét kỹ. Bởi lẽ chỉ số tăng giá (CPI) 09 tháng đầu năm 2018 chỉ là 3,57% so với cùng kỳ năm 2017 và cả năm 2018, chỉ số CPI cũng được dự báo không vượt quá 4%.
Mặt khác, HoREA cũng không đồng tình việc Sở Tài chính vẫn xếp quận 2 vào khu vực 3 của TP.HCM để xét hệ số điều chỉnh giá đất. Nguyên nhân vì những năm gần đây, quận 2 có tốc độ đô thị hóa rất cao, được đầu tư, phát triển đồng bộ hệ thống hạ tầng đô thị, hạ tầng giao thông, đặc biệt là khu đô thị mới Thủ Thiêm. Thế nhưng khi phân chia khu vực phát triển của thành phố lại rất bất hợp lý là quận 2 lại xếp vào khu vực ba, thấp hơn cả quận 7 (được xếp vào khu vực 2).
Điều này chưa đảm bảo nguyên tắc công bằng đối với người sử dụng đất khi thực hiện nghĩa vụ nộp ngân sách nhà nước, vì mức nộp ở quận 7 cao hơn quận 2, trong lúc điều kiện hạ tầng đô thị của hai quận này là tương đương với nhau.
Từ những bất cập nói trên, Hiệp hội kiến nghị xếp quận 2 vào khu vực 2, cùng nhóm với quận 7 để đảm bảo hợp lý và công bằng khi thực hiện nghĩa vụ nộp ngân sách nhà nước.
Đồng thời kiến nghị tiếp tục áp dụng mức tăng hệ số điều chỉnh giá đất năm 2019 cũng tương đương cách tính mức tăng hệ số điều chỉnh giá đất năm 2018 theo Quyết định 09/2018/QĐ-UBND, tăng từ 5%-8,33%, vì mức đề xuất tăng từ 19% đến 30% của Sở Tài chính là quá cao và chưa hợp lý.
Về lâu dài, Hiệp hội kiến nghị thành phố đề xuất với Chính phủ, Quốc hội sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai 2013 theo hướng Chính phủ không ban hành Khung giá đất và giao thẩm quyền cho cấp tỉnh ban hành bảng giá đất, có niên độ 5 năm, hàng năm được điều chỉnh bằng hệ số điều chỉnh giá đất để đảm bảo thực hiện đúng nguyên tắc giá đất phù hợp với giá thị trường theo quy định của Luật Đất đai.