Hai bộ bất đồng về thuế uỷ quyền chuyển nhượng BĐS

Theo anh Nguyễn Minh Đăng – Giám đốc sàn giao dịch bất động sản Điền Phát, cá nhân anh có nhu cầu chuyển nhượng lô đất thuộc dự án bất động sản tuy nhiên hơn 1 tháng nay anh không thể ký hợp đồng chuyển nhượng được do vướng mắc về nộp thuế thu nhập cá nhân đối với hợp đồng ủy quyền.

Quá bức xúc anh đã nhiều lần gửi đơn kiến nghị đến cơ quan chức năng. Tuy nhiên, có điều khá bất cập hiện nay trong khi Bộ Xây dựng và Bộ Tài chính lại có quan điểm trái ngược nhau về loại hợp đồng này.

Theo công văn 227/BXD –QLN Bộ Xây dựng do Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam ký, ủy quyền chuyển nhượng BĐS là dạng giao dịch dân sự, không làm phát sinh việc chuyển dịch quyền sở hữu từ người ủy quyền sang người được ủy quyền mà chỉ là sự thay đổi chủ thể thực hiện các quyền của chủ sở hữu. Vì vậy, không có cơ sở để thu thuế thu nhập cá nhân cũng như thu lệ phí trước bạ của người ủy quyền và người được ủy quyền chuyển nhượng BĐS.

Việc ủy quyền chuyển nhượng này tạo điều kiện cho người không thể trực tiếp thực hiện các thủ tục liên quan, song trên thực tế có nhiều trường hợp lợi dụng để trốn thuế. Do đó, việc ký hợp đồng chuyển nhượng nên do chủ sở hữu trực tiếp ký, không cho phép bên được ủy quyền ký trực tiếp hợp đồng với bên thứ ba như hiện nay.

Công văn chỉ đạo thu thuế của Tổng cục thuế (Bộ Tài Chính)

Tuy nhiên, ngày 5/4 Tổng Cục thuế (Bộ Tài chính), đã có công văn, số 1133/TCT-TNCN chỉ đạo Cục thuế Hà Nội với nội dung hoàn toàn trái ngược. Theo đó, Tổng cục Thuế xác định ủy quyền chuyển nhượng bất động sản "thực chất là hoạt động mua bán", do đó người được ủy quyền phải nộp thuế TNCN.

Công văn nêu rõ "Ủy quyền giao dịch bất động sản là một hoạt động giao dịch dân sự được luật pháp cho phép. Tuy nhiên, việc cá nhân có đầy đủ năng lực dân sự mà ủy quyền cho cá nhân khác không thuộc đối tượng được miễn thuế được toàn quyền thực hiện việc chiếm hữu, quản lý, sử dụng và định đoạt bất động sản của mình bao gồm cả việc cho thuê, cho mượn, chuyển nhượng... và không phải hoàn trả lại cho Bên ủy quyền và các lợi ích có được từ hoạt động ủy quyền; đồng thời Bên được ủy quyền không nhận thù lao thì thực chất đây là hoạt động mua, bán bất động sản. Do đó người được ủy quyền phải có nghĩa vụ kê khai và nộp thuế TNCN theo quy định của Luật Thuế TNCN".

Sự vênh nhau trong việc luận giải luật giữa các bộ, ngành đối với trường hợp ủy quyền chuyển nhượng bất động sản đã gây khó cho các nhà đầu tư tham gia giao dịch bất động sản. Mặc dù vấn đề này đã được đề cập từ rất lâu nhưng không hiệu tại sao đến thời điểm này vẫn chưa có được sự thống nhất giữa các cấp cơ quan quản lý.