Gian nan vay gói 30.000 tỷ

Khó như lên trời

Trong thời gian qua, dù đã có nhiều trường hợp đăng ký vay gói 30.000 tỷ mua nhà nhưng hiện vẫn vướng phải nhiều loại thủ tục hành chính phức tạp.

Anh Tuấn, một cư dân ở chung cư Khang Gia Tân Hương được vay gói 30.000 tỷ cho biết, dù bản thân chứng minh được thu nhập và đáp ứng đầy đủ các điều kiện khác nhưng để mua nhà anh cũng phải gian nan cả tháng ròng mới xong được thủ tục khi trải qua mười mấy khâu xét duyệt… nhưng cuối cùng cũng may mắn được ngân hàng giải ngân.

Trường hợp anh Tuấn vẫn còn khá may mắn khi nhiều người bạn khác của anh vì nản mà bỏ cuộc hoặc bị thủ tục hành chính gây không ít khó dễ.

Từng chứng kiến nhiều trường hợp thất bại trong việc tiếp cận gói 30.000 tỷ, anh NĐ Luân, một nhân viên môi giới tại một dự án nhà ở xã hội cho biết, với những dự án nhà ở thương mại thông thường chỉ cần 7 ngày đến 10 ngày là xong thủ tục. Thậm chí có những dự án chỉ cần tư vấn, chủ đầu tư sẽ hỗ trợ pháp lý. Trong khi đó, với những dự án được xét duyệt gói 30.000 tỷ thì thủ tục thường kéo dài cả tháng. Từ xác nhận thực trạng nhà ở tại nơi cư trú, sau đó lên phường, chuyển về chủ đầu tư, sau đó chuyển lên Sở Xây dựng xét duyệt xem có trùng hay không… nói chung là loạn thủ tục.

Hưng Ngân Garden là một trong những dự án được giải ngân gói 30.000 tỷ

Theo giám đốc của một sàn giao dịch trên địa bàn TP.HCM, hiện tại, việc làm hồ sơ vay của người dân thì khỏi phải nói, khổ ơi là khổ. Anh này cho biết, việc xác nhận tình trạng nhà ở theo Thông tư 18/BXD cũng là bài toán khá nan giải vì: UBND phường/xã xác nhận mà ghi vào giấy xác nhận vài chữ thì xem như là không hợp lệ (vì ngân hàng không đồng ý cho địa phương ghi vào giấy này?! – vì theo ngân hàng thì địa phương chỉ có nhiệm vụ ký và đóng dấu theo mẫu, nhưng khổ nổi là địa phương không chịu ký khi không ghi vào giấy xác nhận nhà ở chữ nào?

Chưa hết, việc chứng minh thu nhập cũng là việc đau đầu, vì lý do này mà nhiều người làm trong lực lượng công nhân viên, lực lượng vũ trang,… không thể làm được thủ tục vay. Vì không chứng minh được thu nhập.

Củng cố nhận định trên, ông Nguyễn Văn Đực, Phó Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP.HCM cũng cho rằng, có quá nhiều bất cập trong việc xác minh giấy tờ nguồn thu nhập. Hiện vẫn chưa có quy định cụ thể rằng thu nhập bao nhiêu là thấp. Với những đối tượng như xe ôm hay làm nghề buôn bán thì rất khó để xác minh thu nhập, trong khi đó, nếu họ có được mua thì chắc chắn sẽ không có trường hợp nào không hoàn thành các nghĩa vụ với ngân hàng cả. Với những quy định như thế, e rằng khó tránh khỏi tình trạng lách luật để được vay. Điều đó dẫn tới người thực sự cần lại không vay được còn người nghèo, có nhu cầu thực lại không thể tiếp cận được gói này.

Theo nhiều chuyên gia, chính thủ tục phức tạp cùng sự cứng nhắc trong việc xét duyệt vay vốn vô hình chung đã thành trở lực ngăn cản những đối tượng có nhu cầu thực tiếp cận gói này.

Vẫn mịt mù lối ra

Để thúc đẩy việc giải ngân gói 30.000 tỷ, Chính phủ cùng Bộ Xây dựng đã đưa ra nhiều thay đổi. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, việc giải ngân gói này vẫn đang bế tắc khi không ít ngân hàng không biết phải thực hiện theo chủ trương nào.

Thực tế, việc triển khai Nghị quyết 61 đến nay đã gần 3 tháng. Tuy nhiên, vẫn chưa có đơn vị nào áp dụng? Nhiều chuyên gia không hiểu việc ban hành nghị quyết này để làm gì vì các ngân hàng cho vay gói 30.000 tỷ vẫn đang áp dụng theo Nghị quyết 02 mà vẫn không đã động đến các điều mở rộng của Nghị quyết 61 (ban hành ngày 21/08/2014).

Trong một báo cáo gần đây của Hiệp hội bất động sản TP.HCM đã nhận định, gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng nhằm giải quyết hàng tồn kho, nợ xấu hỗ trợ sản xuất kinh doanh, hỗ trợ người thu nhập thấp đô thị tiếp cận nhà ở. Tuy nhiên, việc triển khai thực hiện các chủ trương, chính sách đúng đắn này còn rất chậm và hiệu quả chưa cao, chưa đạt như kỳ vọng.

Còn theo báo cáo của NHNN, tính đến ngày 15/10, gói 30.000 tỷ đồng mới giải ngân được khoảng 24%. Trong đó có 8.900 khách hàng được ký hợp đồng với tổng số tiền cam kết cho vay từ các ngân hàng đạt 7.164 tỷ đồng, tổng số tiền cam kết cho vay là 3.738 tỷ đồng. Đối với khách hàng là doanh nghiệp hiện các ngân hàng cũng đã ký hợp đồng tín dụng với 29 đơn vị (32 dự án) với tổng số tiền cam kết giải ngân là 3.426 tỷ, giải ngân theo tiến độ đạt 1.262 tỷ. Con số này vẫn còn quá thấp so với kỳ vọng.

Theo đánh giá của các chyên gia, trong bối cảnh thủ tục vẫn khó và chồng chéo nhau, e rằng để người dân có nhu cầu thực sự tiếp cận được gói này như mong đợi, ngày ấy vẫn còn rất xa. Vì thế, cũng chẳng dám hy vọng vào việc sớm giải ngân được gói 30.000 tỷ như kỳ vọng của nhiều người.