Giá vàng rơi tự do, DN trúng thầu vàng thiệt hại, người mua cuối cùng "lãnh đủ"

Giá vàng thế giới bất ngờ lao dốc mạnh trở lại trong sáng nay, sụt gần 40 USD/oz, kéo giá vàng SJC về ngưỡng 41,6 triệu đồng/lượng. Đây là mức giá thấp nhất của vàng SJC trong vòng khoảng 1 năm trở lại đây. Lúc 8h50, Công ty Đầu tư Vàng Phú Quý cho biết mua và bán vàng SJC lần lượt ở 41,5 - 41,93 triệu đồng. Tuy nhiên hạ xuống còn 41,1 - 41,7 triệu đồng lúc 9h10 và cuối giờ trưa chốt ở mức 41,6 triệu đồng/lượng.

Tại Công ty Vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ), lúc 9h30, giá mua và bán vàng ở 40,85 - 41,75 triệu đồng, hạ 300.000 đến 350.000 đồng so với cuối tuần. Tuy nhiên đà giảm của thị trường trong nước không thấm vào đâu so với việc giá quốc tế đang rơi tự do sáng nay. Tính đến 9h30 theo giờ Hà Nội, mỗi ounce bốc hơi 34 USD, tương đương hơn 850.000 đồng một lượng. Giá vàng giảm “sốc” và khó lường khiến các công ty kim hoàn gia tăng độ thận trọng, có thời điểm kéo giãn khoảng cách giữa giá mua và bán vàng SJC lên ngưỡng 500.000-550.000 đồng/lượng, từ chỗ chỉ chênh 200.000 đồng/lượng vào đầu giờ.

Với mức giá này, thị trường vàng trong nước đang ở mức thấp nhất kể từ ngày 24/7 năm ngoái. Tuy nhiên vào thời điểm đó, giá quốc tế đang ở quanh 1.580 USD, cao hơn hiện nay 130 USD.

Chênh lệch giữa giá vàng nội và ngoại nới rộng lên mức cao chưa từng có. Hiện quy ra tiền Việt, một lượng vàng quốc tế chỉ tương đương 36,4 triệu đồng, thấp hơn 5,3 triệu đồng so với niêm yết bán thực tế của các doanh nghiệp.

Trong suy nghĩ của nhiều người, vàng giảm giá mạnh khiến các ngân hàng và công ty vàng đã mua 40.000 lượng vàng đấu thầu của Ngân hàng Nhà nước trong phiên thứ sáu vừa qua (ngày 12/4) lỗ nặng. Giám đốc một công ty vàng cho biết công ty này đã mua 1.000 lượng vàng đấu thầu ngày 12/4 nhưng mới chỉ tiêu thụ được một phần. Với mức giá ngày hôm nay, công ty lỗ hơn 1 tỉ đồng. Tuy nhiên, mức thua lỗ này khá khiêm tốn so với một tổ chức đã mua đến 10.000 lượng vàng trong phiên 12/4 với giá 42,97 triệu đồng/lượng, tính ra lỗ 10 tỉ đồng chỉ sau một đêm, trong khi số vàng đấu thầu này phải đến đầu tuần tới mới nhận được và tới hôm nay 15/4, số lỗ còn cao hơn.

Tuy nhiên nhiều người lại khẳng định, đó chỉ là lỗ tạm tính. Phần lớn số vàng đầu thầu thuộc về các tổ chức tín dụng, dùng để tất toán trạng thái. Đây là nhu cầu bất khả kháng, buộc phải có vàng để chi trả mà không đưa vào giao dịch, nên không xét đến mức độ lỗ trực tiếp.

Chính các công ty vàng trước đó đã thừa nhận, với cung cách đấu thầu hiện nay, chỉ những đơn vị có sẵn vàng trong kho mới dám tham gia. Nếu đấu thầu trúng, họ sẽ không chờ đến khi nhận vàng của NHNN mà nhanh chóng đẩy lượng vàng tồn kho cho các kênh phân phối và kiếm lời ngay lúc đó. Vì sử dụng vàng tồn kho nên giá giảm thì giá trị hàng tồn kho giảm, lỗ chỉ là tạm tính. Còn phần kinh doanh của họ đã được chốt lời ngay trong phiên đấu thầu.

Một lãnh đạo doanh nghiệp khác từ chối nêu tên cũng khẳng định: “Chúng tôi không lỗ qua những phiên đấu thầu vừa qua, nhưng có thể thấy rằng khó để kiếm lời ở đây. Buôn vàng với Ngân hàng Nhà nước không phải là dễ”. Lý do được ông giải thích, Ngân hàng Nhà nước áp giá sát với thị trường, không hạ thấp hẳn; mặt khác, nếu không linh hoạt xử lý hàng, rủi ro cung lớn dồn dập qua kênh đấu thầu là rõ ràng.

Chung quy lại, khả năng lỗ rơi vào trường hợp không kịp bán hết hàng (từ nguồn sẵn có), chủ yếu hơn là những ai không bán ra và những ai mua lại sau đó. Nhóm trọng tâm là các tổ chức tín dụng phải tất toán trạng thái. Lỗ chủ yếu nằm ở đây, nhưng cũng lưu ý là họ đã từng thu lãi từ sử dụng vốn vàng huy động trước đây (cho vay, chuyển đổi thành VND cho vay lãi suất cao…) mà nay phải mua để trả, nên không hẳn đã là lỗ nặng.

Và qua sự việc vừa qua, ai cũng có thể thấy NHNN đã gặp may, DN gặp rủi. Mà chưa hẳn là DN mà theo nhiều người thì khi thị trường lao dốc, người thiệt hại nhất chính là người mua cuối cùng trên thị trường. Khoản lỗ từ chính sách nhập vàng, đấu thầu vàng đã chuyển “trọn gói” sang người mua vàng theo cách như vậy.