Dự án chậm tiến độ, đội vốn nghìn tỉ: Bộ trưởng GTVT nói gì?

Chất vấn Bộ trưởng GTVT, đại biểu Bùi Văn Xuyền (Thái Bình), đặt vấn đề về dự án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông do Bộ GTVT là chủ đầu tư và phê duyệt từ 2009 vốn ban đầu là 8.769 tỉ và được điều chỉnh nâng lên thành 18.000 tỉ đồng trong năm 2016. Dự án dự kiến đưa vào vận hành năm 2013 nhưng đến nay chưa đưa vào vận hành thương mại được.

“Xin hỏi Bộ trưởng lý do gì mà đến nay chạy thử rồi mà vẫn chưa được đưa vào vận hành? Có xem xét trách nhiệm tổ chức, cá nhân có liên quan đến việc đội vốn, kéo dài hay không?”, đại biểu Xuyến đặt câu hỏi.

Bộ trưởng Thể cho biết, trong khi thực hiện các dự án đường sắt đô thị thì Bộ thấy rằng tổng thầu xây dựng rất tốt nhưng khi vận hành đường sắt thì thiếu kinh nghiệm. Bởi vì khi thi công đường sắt với vận hành các tàu đường sắt đô thị khác nhau. Hiện nay, Bộ đang làm việc với các bên của Trung Quốc để làm sao cải thiện tình hình để sớm đưa dự án đi vào vận hành.

Hiện nay thiết bị đã cung cấp 99%, các hạng mục cũng đã xong 99%, còn lại là một số hạng mục nhỏ, các công tác xây lắp và đặc biệt là phải chứng minh được an toàn hệ thống. Bộ Giao thông đã thuê một tư vấn nước ngoài trong đó Pháp là chủ trì sẽ đánh giá an toàn hệ thống, nếu như tổng thầu cung cấp thông tin không chuẩn thì tư vấn sẽ không thông qua được phương án an toàn hệ thống. Do đó hiện nay, Bộ cùng với Tổng thầu cùng với các cơ quan liên quan cố gắng kết thúc các công việc còn lại, khi đảm bảo an toàn hệ thống thì chúng ta mới có thể vận hành thương mại được.

Theo tư lệnh ngành giao thông, đa số các dự án đội vốn đa rơi vào các dự án đường sắt đô thị và đây là công nghệ mới, chủ yếu được phê duyệt trước giai đoạn 2008. Giai đoạn 2008-2009 là thời gian khủng hoảng nghiêm trọng, riêng năm 2009 trượt giá gần 20%. Theo thống kê từ 2009-2013 trượt giá đến 49%.

Đại biểu Nguyễn Hữu Cầu (Nghệ An) tranh luận, Bộ trưởng trả lời còn né tránh, bởi không phải chỉ có 5 dự án đường sắt bị đội vốn mà trong tài liệu kiểm toán mà đại biểu nghiên cứu thì còn nhiều dự án đội vốn rất lớn như dự án đường ven biển Dung Quất – Sa Huỳnh có 6 lần điều chỉnh và tăng mức đầu tư lên 3.956 tỉ, dự án hệ thống thủy lợi Tân Mỹ của Ninh Thuận điều chỉnh 3 lần tăng 2.687 tỉ đồng, dự án tỉnh lộ Lộ tẻ và Rạch Giỏi là điều chỉnh 3 lần tăng 147 tỉ.

“Quan điểm của tôi là phải quy trách nhiệm đến cùng những cá nhân nào để gây ra tình trạng thất thoát lãng phí này?”, đại biểu Cầu nói.

Bộ trưởng Nguyễn Văn thể cho biết, trong 3 dự án mà đại biểu Cầu nêu thì có 2 dự án là địa phương quản lý. Bộ chỉ nêu một số dự án có mức vượt lớn còn những dự án mấy chục tỉ hoặc là một hai trăm tỉ được thể hiện trong báo cáo kiểm toán thì tất các cơ quan từ Bộ GTVT, UBND các địa phương, chủ đầu tư căn cứ vào kết quả kiểm toán để xứ lý các tổ chức, cá nhân sai phạm.