Cả nhà đầu tư, cơ quan quản lý nhà nước và người tham gia giao thông đều chung những nỗi lo, dù Dự án BOT Cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 91 mới chỉ được đưa vào khai thác.
Nỗi lo chất lượng
Không thể yên tâm với chất lượng Quốc lộ 91 nếu chiểu theo bản Kết luận Thanh tra Dự án Cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 91 theo hình thức hợp đồng BOT (Dự án BOT QL91) vừa được Bộ Giao thông - Vận tải (GTVT) hoàn tất.
Là cửa ngõ ra vào TP. Cần Thơ, Dự án BOT QL 91 gồm 2 dự án thành phần: Tiểu dự án Nâng cấp QL 91 lên quy mô 2 làn xe, đạt tiêu chuẩn đường cấp 3 đồng bằng; Tiểu dự án Tăng cường nền, mặt đường QL 91B.
Dự án có tổng mức đầu tư là 1.588 tỷ đồng, sau đó điều chỉnh tăng lên 2.033 tỷ đồng này do Liên danh Tổng công ty Phát triển khu công nghiệp và Công ty cổ phần Đầu tư phát triển Cường Thuận IDICO là nhà đầu tư, với doanh nghiệp dự án là Công ty cổ phần Đầu tư Quốc lộ 91 Cần Thơ - An Giang.
Việc thu phí Dự án BOT QL 91 đang gây ra khá nhiều bức xúc cho các doanh nghiệp và người dân trên tuyến. Ảnh: Anh Minh
Cần phải nói thêm rằng, mặc dù được thiết kế để “chữa cháy” cho chất lượng tồi tệ, đầy tai tiếng của tuyến Quốc lộ 91B trước đây, nhưng công tác quản lý chất lượng tại Dự án BOT QL91 lại rất đáng quan ngại.
Ghi nhận của Thanh tra Bộ GTVT cho thấy, một số nguồn vật liệu đã sử dụng tại Dự án chưa được Công ty cổ phần đầu tư Quốc lộ 91 Cần Thơ - An Giang chấp thuận; nhiều vật liệu đưa vào sử dụng chưa được tư vấn giám sát chấp thuận, không nêu rõ nguồn gốc vật liệu (mặc dù có sự thay đổi nguồn cung cấp vật liệu).
Tại Dự án này xuất hiện một tình huống khá hy hữu, đó là việc Kỹ sư tư vấn giám sát thường trú Huỳnh Mẫn Khả tham gia nghiệm thu hoàn thành bộ phận công trình từ tháng 10/2014 đến tháng 3/2016, trong khi đó, từ thời điểm ngày 23/6/2015 đến nay, ông Huỳnh Mẫn Khả là tư vấn giám sát trưởng tại Dự án Nâng cấp mở rộng quốc lộ 1A đoạn qua tỉnh Bạc Liêu theo hình thức hợp đồng BOT (!).
Hậu quả lớn nhất ảnh hưởng công tác quản lý chất lượng được thực hiện hời hợt được thể hiện ngay trên thực địa. Trên tuyến QL 91, mố cầu Ông Tành có hiện tượng xói, lở; mặt đường gần phạm vi cầu đọng nước nhiều; phạm vi nút giao, mặt cầu và đường đầu cầu chưa được sơn kẻ đường hoàn thiện.
Trên QL 91B, một số vị trí lề đường bị xói, lở, đắp mái dốc sử dụng vật liệu có lẫn bùn và đất hữu cơ... không phù hợp với quy định; biện pháp dùng cọc larsen thi công hệ thống cống thoát nước chưa phù hợp; hố móng bị sạt lở, tại Km 10+70, lớp cấp phối đá dăm bị hư hỏng‚‘‘cao su’’, “ổ gà’’nhiều.
Theo Báo cáo kết quả kiểm định chất lượng công trình ngày 29/2/2016 do đơn vị Tư vấn kiểm định cung cấp, một số vật liệu cấp phối đá dăm không đảm bảo chất lượng về thành phần hạt, thi công cấp phối móng dưới loại II không đảm bảo chiều dày kết cấu; thi công bê tông nhựa thiếu hàm lượng nhựa, thành phần hạt không đảm bảo yêu cầu...
Mặc dù, đến thời điểm thanh tra Nhà đầu tư đã chấn chỉnh, khắc phục kịp thời nên kết quả kiểm định lại cơ bản đạt yêu cầu nhưng theo các chuyên gia, đây nguy cơ hư hỏng mặt đường sẽ thường trực đối với Dự án do đây là những khiếm khuyết rất cơ bản, khó khắc phục triệt để.
Lo về phương án tài chính
Theo yêu cầu của Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông, đại diện cơ quan nhà nước có thẩm quyền - Ban quản lý dự án 1, nhà đầu tư sẽ phải giảm trừ, đưa ra ngoài dự án so với Hợp đồng BOT là 237,9 tỷ đồng khi tiến hành quyết toán. Những giá trị giảm trừ này chủ yếu đến từ chênh lệch lãi vay, tính sai khối lượng và giải phóng mặt bằng.
Do dự án đang triển khai thi công, chưa quyết toán nên giá trị dự án tính hoàn vốn và thời gian thu phí hoàn vốn tính lại sẽ được chuẩn xác sau khi quyết toán theo quy định hiện hành. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, với giá trị phải giảm trừ lớn, thời gian hoàn vốn cho nhà đầu tư chắc chắn sẽ bị rút ngắn đáng kể so với phương án ban đầu.
Được biết, đây chưa phải là nỗi bận tâm lớn nhất của nhà đầu tư vào thời điểm này. Theo thông tin của Báo Đầu tư, doanh thu thu phí tại Trạm thu phí T1 trên QL 91(Km16 + 905) từ ngày 2/4/2016 đến tháng 11/2016 chỉ đạt 63 tỷ đồng/81 tỷ đồng phương án tài chính, giảm 22,26% so với dự kiến. Đây là mức giảm lớn nhất về doanh thu thu phí từng được ghi nhận tại một công trình BOT do Bộ GTVT quản lý.
Điều đáng nói là, chủ dự án đang phải chịu sức ép rất lớn trước yêu cầu giảm phí BOT cho 2 nhóm xe (nhóm 4 và nhóm 5) của Bộ GTVT. Trong bối cảnh doanh thu đã không đạt như dự kiến, nếu thực hiện giảm phí tiếp, khả năng hoàn vốn, kế hoạch trả nợ gốc, lãi vay cho ngân hàng chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng.
Trong khi đó, với tư cách là tuyến cửa ngõ ra vào TP. Cần Thơ, việc thu phí Dự án BOT QL91 đang gây ra khá nhiều bức xúc cho các doanh nghiệp và người dân trên tuyến.
Hiện đoạn đường từ huyện Ô Môn xuống trung tâm TP.Cần Thơ, chỉ với đoạn đường khoảng 20 km trên QL 91B, nhưng người lưu thông phải đóng phí ở cả Trạm thu phí T1 và Trạm thu phí 91 B. Ngoài ra, chỉ với chiều dài xấp xỉ 50 km, việc tồn tại 2 trạm thu phí là không đảm bảo cự ly như quy định của liên bộ Tài chính và GTVT.
“Nếu tiến hành lấy ý kiến, tham vấn của các hiệp hội vận tải, doanh nghiệp để quyết định có làm hay không như cách làm của Bộ GTVT hiện nay, chưa chắc Dự án BOT QL 91 đã được triển khai theo hình thức BOT”, một chuyên gia cho biết.
Trước đó, trên cơ sở ý kiến của đại diện các bộ, ngành, địa phương, Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam, Bộ GTVT đã có văn bản 7271/BGTVT-ĐTCT ngày 27/6/2016 báo cáo Thủ tướng Chính phủ quan điểm, định hướng đầu tư theo hình thức PPP trong thời gian tới.
Trong đó, đối với các dự án đầu tư theo hình thức BOT cần đảm bảo quyền lựa chọn khi tham gia giao thông của người dân và người sử dụng dịch vụ, hay nói cách khác là không triển khai các dự án theo hình thức BOT đặt trạm thu phí trên đường hiện hữu; trường hợp đối với các dự án cải tạo, nâng cấp đường hiện hữu thực sự cấp bách, không thể cân đối được nguồn vốn phải triển khai quy trình tham vấn ý kiến của Đoàn đại biểu Quốc hội, Hội đồng Nhân dân, Hiệp hội Vận tải và chỉ triển khai khi có sự đồng thuận của các bên.
Anh Minh (Đầu tư)
  • Facebook
  • Chia sẻ
  •   Lưu tin
  •   Báo cáo

    Báo cáo vi phạm
     
 
Mọi ý kiến đóng góp cũng như thắc mắc liên quan đến thị trường bất động sản xin gửi về địa chỉ email: [email protected]; Đường dây nóng: 0942.825.711.