Muốn tìm thuê mặt bằng tại TP HCM vào thời điểm cuối năm không khó nhưng để tìm được mặt bằng bán hàng Tết lại không dễ chút nào. Nhiều cò môi giới mặt bằng thuê đều từ chối khéo khi có người nhờ tìm mặt bằng bán Tết.
Điều kiện khó khăn
Ông Thành, một môi giới mặt bằng khu vực nội thành, cho biết thời điểm cuối năm có nhiều mặt bằng được trả lại vì nhiều lý do như hết hợp đồng, kinh doanh không hiệu quả, có cả trường hợp người thuê muốn "né" tháng Tết nên trả để cắt giảm chi phí. Tuy nhiên, nhiều chủ nhà sau khi nhận lại thì bỏ không chứ không muốn cho thuê ngắn hạn để bán hàng Tết.
Phóng viên đã trực tiếp khảo sát một số điểm cho thuê mặt bằng tại các quận ở TP HCM trong nhiều ngày mới thấy việc kiếm mặt bằng kinh doanh Tết là hết sức khó khăn. Dọc các tuyến đường Nguyễn Bỉnh Khiêm (quận 1) có đến vài ba nhà cho thuê; đường Đinh Tiên Hoàng từ quận 1 cho đến quận Bình Thạnh cũng có đến cả chục điểm cho thuê nhưng khi biết mục đích bán hàng Tết, chủ nhà đều từ chối.
Nhiều nơi treo bảng cho thuê nhà nhưng không đồng ý cho người kinh doanh mướn mặt bằng bán hàng Tết
Chẳng hạn, chủ nhà trên đường Nguyễn Bỉnh Khiêm, quận 1, chỉ cho thuê ít nhất 3 năm. Còn chủ nhà đường Đinh Tiên Hoàng, quận 1, khi nghe mục đích thuê bán hàng Tết thì khoát tay không tiếp.
Một "cò" mặt bằng tên Hà giải thích hầu hết chủ nhà ở nội thành không muốn cho thuê mặt bằng để kinh doanh Tết vì tiền lời ít, không ổn định, khó quản lý người thuê… Tuy nhiên, nếu người thuê chịu khó "năn nỉ" cũng có người đồng ý nhưng phải có một số điều kiện đi kèm, như: giá cho thuê phải tính trọn tháng (thanh toán trước), khi có khách thuê dài hạn thì phải dọn ra bất cứ lúc nào mà không được đòi lại tiền đã đóng…
Một chủ nhà trên đường Phan Đình Phùng, quận Phú Nhuận, chấp nhận cho thuê ngắn hạn với giá 20 triệu đồng/tháng nhưng với điều kiện là chỉ bán những hàng khô không gây mùi, tức không được bán đồ ăn, thức uống.
Bà Quỳnh, một người môi giới mặt bằng khu vực nội thành, cho biết giá cho thuê mặt bằng bán Tết ở TP HCM năm nay được đẩy giá lên rất cao, chẳng hạn tuyến đường Nguyễn Trãi (quận 1) trước đây chỉ cần 15 triệu đồng là thuê được, năm ngoái lên 30-50 triệu đồng và hiện nay từ 70-80 triệu đồng/tháng.
Thuê lại phần nhỏ
Để giải quyết tình trạng khan hiếm mặt bằng bán Tết, một số tiểu thương lớn đã đứng ra thuê mặt bằng rộng rồi chia lại cho nhiều người khác để ăn chênh lệch. Khu vực quận 8, 9, 11, Bình Thạnh có nhiều mặt bằng được những người thuê trước đó phân nhỏ rồi cho người khác mướn lại để kinh doanh trong dịp Tết. Chẳng hạn, bà Thúy thuê nhà trên đường Âu Dương Lân, quận 8 kinh doanh gạo, trái cây bên trong với giá 5 triệu đồng/tháng, đang muốn cho thuê phần mặt tiền với mức 1,5 triệu đồng để bán hàng Tết. Tương tự, tại khu vực quận 9 cũng có nhiều mặt bằng được chia nhỏ để cùng nhau kinh doanh như trên đường Lê Lợi có mặt bằng đang cho thuê 10 triệu đồng/tháng kinh doanh quần áo thời trang, người thuê muốn chia một phần diện tích để bán mỹ phẩm với phí 3 triệu đồng.
Ngoài ra, một số người còn tìm đến các tiệm, cửa hàng chỉ kinh doanh ban ngày rồi thuê phần thời gian còn trống để bán đồ Tết, thường là vào chiều tối với giá chỉ bằng 1/3 so với thuê cả ngày. Theo ông Lê Thành Trung (ngụ quận Bình Thạnh, nhiều năm bán hàng Tết), người buôn bán nhỏ trong dịp Tết khó nhất là mặt bằng nên phải tính toán rất kỹ địa điểm cần kinh doanh, khảo sát những tuyến đường nào có khả năng thu hút được khách. Nếu là mặt hàng gọn nhẹ chỉ cần tìm chủ nhà để thuê bán trước cửa hoặc tìm những hộ đang kinh doanh để chia sẻ một phần diện tích với giá tốt. Còn cứ "nhắm mắt" mướn mặt bằng đẹp, giá cao thì dù bán được hàng nhưng sau khi trừ tiền thuê tiền lời chẳng còn là bao, thậm chí lỗ nặng nếu hàng hóa bán chậm.
Trong khi người kinh doanh khó tìm mặt bằng bán Tết ở các quận nội thành thì ở các quận vùng ven như quận 12, Gò Vấp, Tân Phú, Bình Tân… lại khá dồi dào, giá cho thuê cũng "mềm" và diện tích cũng đủ lớn. Ông Hà có nhà mặt tiền đường Nguyễn Ảnh Thủ, quận 12 nhìn nhận bình thường không cho thuê nhưng tháng Tết năm nào cũng cho thuê với giá bình dân chỉ khoảng 3 triệu đồng với diện tích lên đến 40 m2.
Mặt bằng công cộng ngày càng ít
Đối với việc thuê mặt bằng buôn bán hoa kiểng Tết tại các Công viên 23 Tháng 9, Lê Văn Tám, Gia Định... năm nay có mức giá dao động vài ba triệu đồng/lô. Chẳng hạn tại Công viên 23 Tháng 9, có mức giá cho thuê từ 2,5-3 triệu đồng/lô (lô từ 18-20 m2). Thời gian kinh doanh từ ngày 23 tháng chạp đến trưa 30 Tết. Các quận, huyện ở TP HCM cũng có một số tuyến đường được cơ quan chức năng cho phép buôn bán hoa kiểng Tết nhưng phải đáp ứng nhiều điều kiện của TP, như có diện tích đủ lớn, bảo đảm không gian cho người đi bộ (1,5 m)... Với điều kiện trên, các quận, huyện không còn nhiều lề đường như những năm trước để tổ chức buôn bán Tết. Chẳng hạn tại quận 6, năm nay chỉ được duyệt một số đoạn của tuyến đường khu vực Công viên Bình Phú hoặc tuyến Hậu Giang với tổng cộng khoảng 80 lô, mỗi lô từ 6-12 m2. Giá cho thuê 1-2 triệu đồng/lô.