Đề nghị tiếp tục dừng lấn sông đồng Nai

“Hiện nay, dư luận quan tâm chủ yếu đến nội dung lấn sông để phát triển đô thị nhưng việc lấn sông để phát triển đô thị sẽ có những tác động đến dòng chảy. Mức độ tác động tùy thuộc vào kết quả nghiên cứu tiếp. Do vậy, để đảm bảo khách quan và khoa học của dự án, làm cơ sở quyết định tiếp tục thực hiện hay dừng, Bộ TN&MT đề nghị Thủ tướng chỉ đạo UBND tỉnh Đồng Nai tiếp tục dừng thực hiện dự án” - tin từ Bộ TN&MT hôm qua (1-6) cho biết đã báo cáo Thủ tướng như trên.

Báo cáo này được tổng hợp dựa trên các tài liệu, hồ sơ dự án và việc tham khảo ý kiến của các bộ Xây dựng, GTVT, NN&PTNN, UBND tỉnh Đồng Nai cùng các đơn vị liên quan.

Thiếu cơ sở

Theo Bộ TN&MT, dự án có quy mô 8,4 ha, trong đó có 7,7 ha do lấn dòng chính sông Đồng Nai với tổng chiều dài khoảng 1,3 km và rộng lớn nhất khoảng 100 m. Dự án đã san lấp khoảng 600 m dài, trong đó khu vực trung tâm hình bán nguyệt có chiều rộng lớn nhất là 100 m, dài 500 m thì đã san lấp khoảng 70%... Hiện toàn bộ dự án đã ngưng thi công.

Một khu vực trong phần đất lấn sông Đồng Nai được phân lô bán nền. Ảnh: TIẾN DŨNG

Tuy vậy, báo cáo của Bộ TN&MT đã chỉ ra hàng loạt tồn tại, như chưa làm rõ được việc đảm bảo thoát lũ, lưu thông dòng chảy, bồi lắng và sạt lở lòng, bờ sông. “Các phương án công trình chưa đánh giá ổn định lòng dẫn trên toàn tuyến, đặc biệt đoạn bờ đối diện công trình, chưa đánh giá được sự thu hẹp lòng dẫn ở phần chân do san lấp gây ra. Ngoài ra, dự án cũng chưa xét đến trường hợp khi có lũ lớn trên sông Đồng Nai kết hợp với triều cường, đặc biệt khi có xả lũ của các hồ chứa phía thượng nguồn” - báo cáo nêu.

Bộ TN&MT nhấn mạnh đơn vị tư vấn lập báo cáo đánh giá tác động đến dòng chảy sông Đồng Nai của việc xây kè sơ sài. Khi thẩm tra, Viện Thủy lợi và Môi trường (Trường ĐH Thủy lợi) cũng nhận xét các kết quả tính toán của tư vấn mới ở mức sơ bộ, chưa đưa ra cơ sở, luận cứ chọn phương án tính toán. Phần thuyết minh tính toán bằng mô hình cần làm rõ hơn rồi mới có luận cứ khoa học để đánh giá tính khả thi của các phương án. Từ đó, viện này đề nghị tiếp tục nghiên cứu nâng cao độ chính xác và các phương án kiểm tra thêm khi đi vào xây dựng. “Như vậy, việc dựa vào kết luận của báo cáo đánh giá tác động dòng chảy để thực hiện dự án là chưa đủ cơ sở khoa học tin cậy” - báo cáo do Bộ trưởng Bộ TN&MT Nguyễn Minh Quang ký đánh giá.

Đánh giá lại toàn bộ, nhất là chuyện thoát lũ, sạt lở

Theo quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/500 phường Quyết Thắng được phê duyệt năm 1997, toàn bộ khu vực bờ sông Đồng Nai đoạn qua khu trung tâm lịch sử của Biên Hòa kéo dài gần 3 km từ cầu Hóa An đến cầu Ghềnh được quy hoạch thành khu cảnh quan ven sông, bao gồm việc xây dựng kè bảo vệ bờ sông. Năm 2005, tỉnh giao cho UBND TP Biên Hòa và Sở NN&PTNT nghiên cứu các dự án bờ kè, công viên… và đến năm 2008, tỉnh bổ sung mục đích phát triển đô thị ven sông. Tuy vậy, Bộ TN&MT cho rằng việc Đồng Nai lấn sông là chưa thực hiện quy trình điều chỉnh cục bộ các nội dung liên quan đến đồ án điều chỉnh quy hoạch chung đã được Thủ tướng phê duyệt.

Ngoài ra, khi lấn sông phải di dời Trạm thủy văn Biên Hòa đang nằm ở khu vực san lấp, lấn sông. Việc di dời này sẽ làm ảnh hưởng đến cả chuỗi số liệu trong quá khứ nên phải tính lại các cấp độ báo động lũ. Báo cáo do Bộ trưởng Quang ký cũng nêu dự án này có hoạt động gia cố bờ sông, cải tạo cảnh quan, phát triển vùng đất ven sông trên lưu vực sông liên tỉnh. Theo quy định dự án này phải lấy ý kiến Bộ TN&MT nhưng quá trình triển khai thì điều này chưa được thực hiện.

Do vậy, Bộ TN&MT đề nghị Thủ tướng giao cho Bộ chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan thẩm định lại báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án, đặc biệt là vấn đề thoát lũ, lưu thông dòng chảy, bồi lắng, sạt lở lòng, bờ bãi sông trước khi quyết số phận của dự án này.