Đất “lấn chiếm” được cấp giấy chứng nhận

Sở TN&MT TP.HCM vừa có báo cáo gửi UBND TP.HCM về 1.114 trường hợp đất “lấn chiếm” trước 1-7-2004, đang sử dụng ổn định tại huyện Củ Chi. Theo báo cáo này, Sở TN&MT cho rằng đối chiếu với các quy định pháp luật, việc UBND huyện Củ Chi khẳng định người dân sử dụng đất có nguồn gốc lấn chiếm là không có cơ sở. Phải xem các hộ gia đình, cá nhân này thuộc trường hợp sử dụng đất không có các loại giấy tờ hợp lệ thuộc khoản 1 Điều 50 Luật Đất đai 1993.

Sở này phân tích lý do không xem đó là đất lấn chiếm vì thực tế do quá trình lịch sử cũng như việc quản lý đất đai qua các thời kỳ, UBND xã và huyện không có bất kỳ hình thức xử lý vi phạm nào đối với các hành vi lấn chiếm đất đai này. Hiện trạng thực tế đang do người dân sử dụng, cơ quan nhà nước hiện cũng không trực tiếp quản lý.

Theo kiến nghị của huyện Củ Chi, các trường hợp trên được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với nghĩa vụ tài chính khác nhau. Trường hợp đất lấn chiếm sử dụng ổn định trước ngày 15-10-1993, huyện đề xuất phần diện tích đất trong hạn mức sẽ thu 50% tiền sử dụng đất theo bảng giá đất do TP ban hành. Phần ngoài hạn mức thu 100% theo giá thị trường. Tuy nhiên, Sở TN&MT cho hay qua các cuộc họp, ý kiến chung của các thành viên tham dự nhận xét kiến nghị này không đúng pháp luật.

Đất “lấn chiếm” trước 1-7-2004, đang sử dụng ổn định tại huyện Củ Chi sẽ được cấp giấy chưng nhận tùy theo trường hợp. Ảnh: HTD

Theo đó, đất nông nghiệp được giao không thu tiền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân (phần trong hạn mức). Còn hộ không trực tiếp sản xuất nông nghiệp hoặc phần vượt hạn mức thì được chuyển qua cho thuê đất. Tương tự, đối với đất ở hoặc đất nông nghiệp có đất ở trên cùng thửa đất, sở này cho rằng cũng không thu tiền sử dụng đất với phần đất ở trong hạn mức, còn phần ngoài hạn mức thì nộp theo Quyết định 28/2012 do TP ban hành về hệ số điều chỉnh tiền sử dụng đất. Theo thống kê, có 757 trường hợp đất lấn chiếm trước thời điểm 15-10-1993.

Trường hợp đất sử dụng ổn định từ ngày 15-10-1993 đến trước ngày 1-7-2004, Sở cho rằng không đương nhiên cấp giấy chứng nhận mà phải phân loại. Theo đó, nếu không phù hợp quy hoạch thì không cấp giấy chứng nhận. Huyện có trách nhiệm rà soát, lập sổ bộ quản lý quỹ đất này. Với trường hợp phù hợp quy hoạch, không tranh chấp thì được cấp giấy. Tiền sử dụng đất cũng được áp dụng tương tự như trường hợp lấn chiếm trước 15-10-1993.

Với 72 trường hợp lấn chiếm đất từ sau ngày 1-7-2004 đến nay, huyện Củ Chi đề nghị cấp giấy và thu tiền sử dụng đất bằng giá thị trường. Nếu không trực tiếp sử dụng đất thì bị thu hồi. Tuy nhiên, kiến nghị này được nhận xét là không đúng pháp luật hiện hành. Đối với trường hợp giao đất không đúng thẩm quyền trước 1-7-2004, Sở TN&MT cho biết thống nhất kiến nghị TP giao huyện Củ Chi cấp giấy chứng nhận cho người dân. Tùy thời điểm sử dụng đất và hộ gia đình cá nhân đã nộp tiền cho cơ quan tổ chức hay chưa để tính tiền sử dụng đất.

Cẩm Tú