Dự án lớn với nhiều điều hứa hẹn trong mơ
Năm 2013 dự án "Tổ hợp sản xuất tinh dầu, dược liệu, thực phẩm chức năng công nghệ cao" tại xã Thanh Thủy, huyện Thanh Chương, Nghệ An với tổng mức đầu tư 217 tỷ đồng, quy mô 33 ha, được Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An ký Quyết định phê duyệt Quy hoạch chi tiết xây dựng số 5860/QĐ.UBND-CNTM. Để thực hiện dự án, chính quyền địa phương đã nhanh chóng vào cuộc giải phóng mặt bằng bàn giao cho chủ đầu tư.
Sau nhiều năm được bàn giao đất "đại dự án" chỉ dựng được phần hàng rào tôn.
Để thuyết phục người dân nhanh chóng nhường đất cho dự án, ngoài khoản đền bù theo quy định thì chủ đầu tư đã hỗ trợ 19 hộ di dời về khu tái định cư mới với số tiền 100 triệu đồng/hộ. Những hộ nhường đất ở cho dự án sẽ được ưu tiên 1 lao động vào làm việc tại Công ty khi dự án hoàn thành, kèm theo đó là những hứa hẹn với các điều kiện “trong mơ” giành cho người dân nơi đây khi dự án đi vào hoạt động…
Chị Nguyễn Thị Vân (trú tại xóm 9, xã Thanh Thủy, huyện Thanh Chương) chia sẻ: “Phía nhà đầu tư nói sẽ hỗ trợ cho người già từ 80 tuổi trở lên nằm trong diện di dời nhường đất cho dự án. Có 19 hộ di dời phải đào giếng, nhưng chỉ có 10 hộ họ hỗ trợ, còn 9 hộ khác làm sau thì không được nhận... tạo công ăn việc làm cho người dân nơi đây, vùng nguyên liệu lớn... Nhưng sau khi lấy đấy đã 5 năm qua rồi không thấy họ làm gì cả…”.
Một trong những mong mỏi của người dân nơi đây là, khi đi vào hoạt động, dự án sẽ có công suất khoảng 250.000 tấn nguyên liệu lá sả/năm. Tất cả nguyên liệu đầu vào sẽ do người dân tự trồng và bán lại cho nhà máy. Nhà đầu tư cam kết mua sản phẩm với mức giá mang lại thu nhập cho người dân. Với mức tiêu thụ nguyên liệu lớn như vậy nhiều người dân tại đây hi vọng sẽ có thu nhập ổn định nhờ trồng sả bán nguyên liệu cho nhà máy. Nhưng đến thời điểm hiện tại người dân vẫn chưa thể bán được một lá sả nào cho nhà máy trong mơ này...
Hàng chục ha đất bị bỏ hoang khi "đại dự án" suốt 5 năm "ngủ quên".
Trong khi đó, theo cam kết của chủ đầu tư dự án sẽ khởi công xây dựng trong tháng 8 hoặc tháng 9/2014 và hoạt động trong quý I/2015 theo yêu cầu của UBND tỉnh Nghệ An. Thế nhưng, đến nay dự án vẫn án binh an bất động, toàn bộ khu đất thu hồi triển khai dự án vẫn chỉ là một bãi đất hoang, được rào bằng tôn.
Chờ tỉnh quyết...
Trái với những cam kết của chủ đầu tư, sau khi thu hồi hàng chục ha đất, doanh nghiệp chỉ tiến hành quây hàng rào bằng tôn xung quanh, xây dựng nhà bảo vệ và một số hạng mục nhỏ, dự án ngừng lại. Toàn bộ khu đất vẫn được bỏ hoang gây lãng phí. Đến tháng 6/2015, Công ty TNHH VN Nam Đàn Vạn An đã có văn bản gửi UBND tỉnh Nghệ An xin giãn tiến độ thực hiện dự án đến tháng 6/2017 và UBND tỉnh Nghệ An đã chấp thuận. Đồng thời, UBND tỉnh Nghệ An cũng yêu cầu, trong thời gian giãn tiến độ đầu tư dự án, đề nghị chủ đầu tư tiếp tục nghiên cứu, lựa chọn các giống dược liệu phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng, thị trường đầu ra cho sản phẩm và sớm triển khai xây dựng đưa dự án vào hoạt động sản xuất có hiệu quả.
Hiện người dân cũng như chính quyền địa phương đang chờ quyết định cuối cùng liên quan đến tương lai của "đại dự án" nói trên.
Tuy nhiên hết thời gian giãn dự án nhưng vẫn không có thêm bất kỳ một công trình nào được xây dựng. Hàng chục ha đất vẫn chỉ để hoang gây lãng phí. Xót xa người dân đã xin chủ đầu tư cho mượn lại đất để canh tác theo mùa vụ nhưng không được chấp thuận. “Họ thà để đất bỏ hoang không làm gì chứ không cho người dân canh tác. Có một số hộ đã cày đất để trồng sắn nhưng phía công ty không cho nên đành phải dừng lại. Nhìn đất để hoang như thế chúng tôi xót xa lắm...” một người dân tại đây cho biết.
Suốt hơn 5 năm ròng rã, một “đại dự án” với tổng mức đầu tư hơn 200 tỷ đồng chỉ là một hàng rào bằng tôn để giữ đất còn những nhà máy, dây chuyền sản xuất, vùng nguyên liệu, công ăn việc làm cho người dân... vẫn đang nằm trên giấy. Phía sau những hàng rào tôn là khung cảnh hoang toàn, cỏ dại mọc um tùm ... trong khi những hộ dân đã nhường đất cho dự án thì vẫn sống trong cảnh thiếu đất sản xuất...
Ông Nguyễn Văn Quế - Chủ tịch UBND huyện Thanh Chương, Nghệ An cho biết: Trước đó, khi dự án được phê duyệt địa phương đã giải phóng mặt bằng bàn giao đất cho chủ đầu tư. Đến nay dù đã được gia hạn rồi hết thời gian gia hạn nhưng phía công chủ đầu tư vẫn chưa thực hiện dự án. Phía chủ đầu tư cũng đã xin điều chỉnh dự án, trong đó khu vực xây dựng nhà máy chỉ là một phần đất còn lại sẽ chuyển thành vùng trồng nguyên liệu. UBND tỉnh Nghệ An cũng đã thành lập đoàn kiểm tra, hiện địa phương cũng đang chờ quyết định từ phía tỉnh.
Trong khi chờ quyết định từ UBND tỉnh Nghệ An, hàng chục ha đất vẫn bị bỏ hoang gây lãng phí. Người dân dù rất mong muốn được canh tác nhưng phía chủ đầu tư không cho phép... tất cả đều mong muốn phía tỉnh Nghệ An sẽ sớm có “quyết sách” cuối cùng về tương lai của dự án.