Cống hóa mương ở quận Ba Đình, Hà Nội: Vì sao không đi thẳng lại đi gấp khúc?

Mương bị lấp.

Sử dụng "xã hội đen" đe dọa dân?

Trong hai ngày 28 và 29.12, chúng tôi đã đến gặp chính quyền và người dân khu vực này. Thực tế đập vào mắt mọi người là, bên con đường nhão nhoét, lầy lội là con mương Đại Yên vốn rộng khoảng 5 mét, đã bị những bao tải đất lấp gần kín. Hậu quả, nếu trước đây, mưa to cỡ nào thoát nước vẫn cực nhanh, thì nay mỗi khi mưa xuống là úng ngập. Nhiều nhà còn bị nước hôi thối từ mương – lúc này chỉ còn là rạch nước rộng khoảng nửa mét bị bịt kín hai đầu – chảy ngược vào nhà.

Trao đổi với chúng tôi, nhiều người bức xúc tố rằng "không hiểu quy hoạch kiểu gì, mương đoạn qua khu nhà chúng tôi (dài khoảng 400 mét) lại không cống hóa, mà lại làm mới đi vòng vòng. Và chính vì đoạn mương này không được cống hóa, mới dẫn đến việc bị Cty Thành Luân lấp".

Cụ thể, suốt đêm 25.11.2015, Cty Cổ phần Thành Luân (Cty Thành Luân) thuê những chiếc xe lam, xe tải chở đầy bao tải đất đổ ầm ầm xuống lòng mương. Khi dân kêu cứu, ngay chiều hôm sau, lãnh đạo phường Ngọc Hà đã phải huy động vài chục người cùng các phương tiện để nạo vét lại lòng mương. Bà con rất phấn khởi khi công lý đã được lấy lại rất nhanh.

Nhưng ngay những ngày sau đó, một số đối tượng lạ mặt, có khi đến cả chục, tay cầm gậy gộc trông bặm trợn đến chửi bới, đe dọa người dân khiến bà con thật sự lo sợ. Đặc biệt, từ ngày 2.12, người dân cho biết, Cty Thành Luân lại tiếp tục đổ những bao cát, gạch ngói lấp mương. Nếu như lần trước, họ còn đổ vào đêm, thì lần này họ ngang nhiên đổ cả ban ngày. Và khi người dân đến, mương này gần như bị lấp kín. Điều đặc biệt là, đoạn mương này vừa được phường chôn hai ống cống lớn thông với đoạn mương đã được cống hóa cũng bị lấp kín. Mương trở thành rãnh nước tù đọng, ruồi muỗi và hôi thối.

Người dân ở đây cho biết, nhiều người ở đây đã bàn giao mặt bằng nhưng chưa lấy tiền theo phương án giải phóng mặt bằng. Lý do, mảnh đất này họ đã sử dụng hàng chục năm nay, nếu chỉ được tiền hỗ trợ hoa màu, không trả tiền đất là không thỏa đáng. Dù rằng, phương án lần đầu, người dân chỉ được hỗ trợ 35.000 đ/m2. Sau đó, do người dân phản đối, số tiền này được nâng lên thành 225.000 đ/m2. Thậm chí, là người bàn giao mặt bằng sớm nhất, bà Nguyễn Thị Trinh ở tổ 2 cho biết, theo hứa hẹn thì sẽ được thưởng 3 triệu đồng, nhưng mấy tháng trôi đi, tiền vẫn chẳng thấy đâu.

Quy hoạch là cấp trên

Về câu hỏi mà người dân thắc mắc: "Vì sao cống hóa không theo mương cũ cho thẳng mà lại đi vòng?", ông Nguyễn Thành Quang – Chủ tịch UBND phường Ngọc Hà – cho biết, chuyện quy hoạch này là từ thành phố và thực tế nó cũng không đi vòng như bà con nói.

Nhưng khi chúng tôi được cho xem bản đồ quy hoạch lại thấy người dân tố có lý. Bởi theo quy hoạch và đã được thực hiện, nếu cống hóa theo đường mương cũ thì đoạn này sẽ đi theo cạnh huyền của tam giác vuông, còn theo quy hoạch, đoạn cống hóa này đi theo hai cạnh của góc vuông. Vậy đâu là lý do phải đi gấp khúc như vậy, chúng tôi cố hình dung nhưng không thể hiểu nổi?

Về việc Cty Thành Luân lấp mương, Chủ tịch phường cho biết, đã phải giải tỏa lại lòng mương tới hai lần. Kinh phí bỏ ra để làm việc này là do phường thực hiện. Với câu hỏi "tại sao không yêu cầu đơn vị làm sai phải khắc phục?", ông Quang trả lời rằng: "Làm sao bắt họ làm được (!?)".

Về tiền hỗ trợ, ông Chủ tịch phường cho rằng, phương án đền bù chỉ trả tiền hỗ trợ hoa màu trồng trên đất, nhưng khi có phản ứng của bà con, ban giải phóng mặt bằng đã xin cấp trên phương án đặc thù, số tiền lần sau mới lên 225.000 đồng/m2.

Còn việc, tại sao cả mặt bằng của dự án chỉ còn trơ lại hai căn nhà cấp 4 của Cty Thành Luân, ông Chủ tịch cho biết: "Ngày mai (30.12) chúng tôi sẽ cưỡng chế tất cả 5 trường hợp (trong đó gồm 3 hộ dân khác chỉ có đất trồng hoa màu; 2 trường hợp còn lại thì một là của giám đốc Cty Thành Luân đứng tên và hai là của Cty này - PV).

Với người dân, yêu cầu cao nhất, cấp bách nhất là lòng mương phải được giải phóng, phải khơi lại dòng chảy trước khi có phương án dài hơi tiêu nước thải cho cả khu dân cư này. Sau này nếu con mương này bị lấp đi, không được để bất cứ ai lấn chiếm mà phải làm thành đường đi chung cho mọi người.