Cơ hội và thử thách từ TPP

Tại tọa đàm “TPP - Cơ hội và thách thức cho doanh nghiệp (DN) Việt Nam” (TPP - Hiệp định Đối tác chiến lược xuyên Thái Bình Dương) do Hiệp hội Phát triển hàng tiêu dùng (VACOD) tổ chức mới đây, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh đặc biệt lưu ý một số mặt hàng cần có sự thay đổi để tận dụng cơ hội từ hiệp định này, tránh bị cạnh tranh lớn từ các sản phẩm nhập ngoại khi mở cửa thị trường với mức thuế suất ưu đãi 0%.

Tránh “mì ăn liền” trong dệt may

Thứ trưởng Trần Quốc Khánh đánh giá dệt may là vấn đề lợi ích cốt lõi trong TPP và nội dung quan trọng là quy định nguyên tắc xuất xứ. Tuy nhiên, Việt Nam vẫn phải nhập khẩu vải vì chất lượng sản xuất trong nước không đáp ứng được xuất khẩu. “Mỹ là thị trường xuất khẩu dệt may lớn của Việt Nam. Hai bên vẫn đang đưa ra những điểm để tìm tiếng nói chung trong đàm phán. Trước mắt, Mỹ đưa ra phương án có thể cho Việt Nam nhập khẩu vải từ đối tác thứ ba nhưng dựa trên những danh mục sản phẩm theo chuẩn mà phía họ cung cấp vào thị trường Việt Nam, xem đó là loại vải có nguồn gốc xuất xứ từ Việt Nam” - ông Khánh thông tin.

Khi tham gia TPP, ngành dệt may cần đầu tư công nghệ dệt vải để chủ động nguồn nguyên liệu. Ảnh: INTERNET

Phương án này cũng sẽ có hệ quả là tạo ra “nguyên tắc xuất xứ lỏng”. Khi đó, Việt Nam chỉ cần làm công đoạn quan trọng là nhập vải về và cắt may. “Chính điều này sẽ khiến DN Việt Nam chỉ dừng lại ở khả năng gia công mà không có động lực đầu tư mạnh vào dệt may, dần dần chịu sức ép cạnh tranh từ các nước trong khu vực, cụ thể là Myanmar. Do đó, để phát triển toàn diện ngành dệt may, không còn cách nào khác là nâng cao giá trị gia tăng sản phẩm, chủ động nguồn nguyên liệu sợi, nhuộm; đầu tư cơ sở sản xuất, tránh quan điểm sản xuất theo kiểu “mì ăn liền” - Thứ trưởng Khánh lưu ý.

Gia súc, gia cầm gặp khó

Đối với lĩnh vực nông nghiệp, thịt gà, thịt heo là mặt hàng khó khăn nhất khi tham gia TPP. “Đến bây giờ, dù là nước thuần nông nhưng tôi vẫn không hiểu nổi tại sao thịt heo của Việt Nam không đủ sức cạnh tranh với nước ngoài, thậm chí thuế nhập khẩu thịt heo lên đến 40% nhưng thịt nội không thể cạnh tranh nổi với thịt heo nhập từ Mỹ” - Thứ trưởng Khánh băn khoăn. Bên cạnh đó, hiện nay Việt Nam đang tiêu thụ phần lớn thịt bò từ Lào, Campuchia và một phần từ Úc nhưng mức giá nhập chênh lệch với thị trường trong nước không lớn. Khi tham gia TPP thì sẽ có một lượng lớn thịt bò từ Úc, New Zealand vào Việt Nam vì thuế suất hạ xuống 0%.

Ngoài ra, theo ông Trần Quốc Khánh, việc tham gia TPP sẽ là cơ hội để DN cơ cấu lại thị trường xuất nhập khẩu. DN không thể dựa quá mức vào một thị trường, khu vực thị trường mà cần đa dạng hóa thị trường, mặt hàng. Bởi vì tham gia TPP thì thuế suất nhập khẩu về mức 0%, cơ hội hàng hóa các nước vào Việt Nam sẽ nhiều hơn và DN trong nước sẽ đối mặt với sức cạnh tranh lớn từ các DN nước ngoài.