Chuyện lạ: Việt Nam không còn bội chi ngân sách

Theo thống kê của Bộ Tài chính, tổng chi Ngân sách Nhà nước (NSNN) 6 tháng đạt 649,2 nghìn tỷ đồng, bằng 42,6% dự toán, tăng 11,3% so cùng kỳ năm 2017. Trong đó: chi đầu tư phát triển đạt 130 nghìn tỷ đồng, bằng 32,5% dự toán, tăng 42%; chi trả nợ lãi đạt 59,3 nghìn tỷ đồng, bằng 52,7% dự toán, tăng 6%. Chi thường xuyên đạt 455,8 nghìn tỷ đồng, bằng 48,5% dự toán, tăng 5%.

Như vậy, chi cho đầu tư phát triển vẫn đang đạt thấp nhất trong cơ cấu chi ngân sách, so với chi trả nợ lãi và chi thường xuyên. Trong khi chi đầu tư phát triển chỉ đạt 32,5% thì chi trả nợ lãi và chi thường xuyên đều đạt hơn 50% và gần 50% kế hoạch năm 2018.

Đáng chú ý, thực hiện chi đầu tư xây dựng cơ bản (bao gồm cả nguồn trái phiếu Chính phủ), tuy tiến độ giải ngân cao hơn cùng kỳ năm 2017 (đạt 31,7% dự toán so với mức 25,6% cùng kỳ), song vẫn chậm so yêu cầu dự toán (có 35 bộ, ngành trung ương và 6 địa phương giải ngân đạt dưới 25% dự toán).

Để cân đối ngân sách nhà nước, Bộ Tài chính cho biết, đã thực hiện phát hành 89,5 nghìn tỷ đồng trái phiếu Chính phủ để bù đắp bội chi và trả nợ gốc tiền vay của NSTW theo dự toán.

Tổng thu cân đối NSNN 6 tháng ước đạt 651,7 nghìn tỷ đồng, bằng 49,4% dự toán, tăng 14,3% so cùng kỳ năm 2017. Về nguồn thu, thu nội địa lũy kế 6 tháng đầu năm ước đạt xấp xỉ 523,4 nghìn tỷ đồng, bằng 47,6% dự toán, tăng 15,5% so cùng kỳ năm 2017. Không kể các khoản thu có tính chất đặc thù (thu tiền sử dụng đất, thu xổ số kiến thiết, thu cổ tức và lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp nhà nước, thu hồi vốn nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp), số thu nội địa ước đạt 402,5 nghìn tỷ đồng, bằng 46,4% dự toán, tăng 13% so cùng kỳ năm 2017.

Đặc biệt, trong 6 tháng đầu năm, cơ quan Thuế đã tích cực rà soát, kiểm tra, giám sát việc kê khai, quyết toán thuế của doanh nghiệp; đôn đốc thu đúng, thu đủ, thu kịp thời số phát sinh vào NSNN. Cụ thể, cơ quan này đã thực hiện trên 22,6 nghìn cuộc thanh tra và kiểm tra thuế, kiến nghị xử lý thu vào NSNN 4,7 nghìn tỷ đồng (số đã nộp vào NSNN gần 2 nghìn tỷ đồng); thu hồi được 14,88 nghìn tỷ đồng tiền nợ thuế.

Ước tính 6 tháng có 45/63 địa phương có số thu nội địa đạt tiến độ dự toán (trên 50%), trong đó 36 địa phương thu đạt trên 53% dự toán; 53/63 địa phương thu cao hơn so cùng kỳ, 10 địa phương thu thấp hơn so cùng kỳ. Loại trừ đất, xổ số kiến thiết, cổ tức, lợi nhuận sau thuế, thì có 31 địa phương đảm bảo tiến độ dự toán, phần còn lại có số thu thuế thấp hơn dự toán.

Như vậy, nhờ việc thu ngân sách tăng mạnh hơn chi ngân sách khiến cho cân đối ngân sách trong 6 tháng đầu năm 2018 khá cân bằng. Đây là một hiện tượng khá “lạ” so với những năm trước đây.