Chuyên gia góp ý việc đánh giá tác động giao thông

Sở GTVT TP.HCM cho biết sau khi có ý kiến đồng ý của UBND TP, sở sẽ thực hiện thí điểm đánh giá tác động giao thông trước khi xây dựng công trình, dự án trên địa bàn TP trong hai năm.

Đường Nguyễn Hữu Cảnh (nối quận 1 và Bình Thạnh) là một trong những con đường có rất nhiều cao ốc được xây dựng.
Ảnh: Đào Trang

Một số chuyên gia cho rằng việc thí điểm trên là cần thiết. Tuy nhiên, một số ý kiến lại lo ngại việc này sẽ hình thành “giấy phép con” nếu làm không tốt.

TS PHẠM VĂN HÙNG, Phó Phân viện trưởng Phân viện Khoa học công nghệ GTVT phía Nam:

Cần có các tiêu chí cụ thể

Trước nay chúng ta bị phê phán nhiều vì làm chưa tốt công tác đánh giá tác động giao thông. Quy hoạch đô thị và phát triển đô thị thì nhất thiết phải có quy hoạch giao thông đi cùng. Trong khi đó, tôi thấy hiện nay quy hoạch giao thông và quy hoạch đô thị chưa có sự gắn kết chặt chẽ.

Ví dụ, khi làm một trường học, bệnh viện, ngành giao thông và ngành quy hoạch phải ngồi lại với nhau để bàn bạc. Cụ thể, làm sao khi xây dựng xong, các xe đi vào bệnh viện hay trường học đó phải có phương án lưu thông dòng xe, không gây ùn tắc cho khu vực.

Tuy nhiên, hiện chúng ta chưa làm tốt chuyện này nên dễ thấy hình ảnh một khu công nghiệp được dựng nên, một cao ốc hàng ngàn hộ mọc lên kéo theo số lượng lớn người dân vào ở, sinh hoạt, làm việc… và gây nên cảnh ùn tắc, kẹt xe cục bộ tại khu vực xung quanh đó. Các công trình tập trung đông người thì phải tính toán giao thông đối nội và giao thông đối ngoại.

Điều cần lưu ý nữa là phải có tiêu chí cụ thể như thế nào là đảm bảo hạ tầng, đảm bảo giao thông để việc đánh giá là chính xác. Phải tránh được câu chuyện đường đó sáng kẹt nhưng chiều thông, cuối tuần không ùn tắc bằng ngày thường… Điều này sẽ rất khó khăn cho công tác đánh giá tác động giao thông.

Ông NGUYỄN HOÀNG VIỆT, Chủ tịch HĐQT Son Viet Property JSC (SVP) - một đơn vị phát triển và phân phối bất động sản:

Đánh giá tác động giao thông là cần thiết

Hãy nhìn các tuyến đường Nguyễn Hữu Cảnh, Nguyễn Duy Trinh, Nguyễn Xiển... chúng vốn nhỏ hẹp hoặc đã xuống cấp mà phải đang và sẽ gồng gánh một lượng lưu thông khổng lồ đến từ hàng chục vạn căn hộ chung cư mọc lên dọc tuyến. Các dự án căn hộ vẫn ngày đêm xây dựng, trong khi việc sửa chữa, nâng cấp, mở rộng các tuyến đường chưa thể đáp ứng kịp.

Việc đánh giá tác động giao thông với công trình trước khi tiến hành phê duyệt việc triển khai xây dựng là cần thiết, đặc biệt trong bối cảnh hạ tầng tại các khu vực nội đô không phát triển kịp tốc độ triển khai các dự án nhà ở cao tầng.

Những tiêu chí để đánh giá cần cụ thể và tính toán một cách khoa học, logic. Đồng thời việc đánh giá phải dựa trên tổng thể của toàn khu vực của một quận hoặc nhiều quận cùng các tuyến đường liên thông nhau, chứ không thể chỉ đặt duy nhất một dự án và con đường ngay mặt tiền dự án lên bàn để phân tích, đánh giá. Có như vậy thì việc đánh giá mới đầy đủ và chuẩn xác.

Việc này cũng sẽ không đơn giản, vì bản chất chúng ta đã và đang đi ngược với quy trình phát triển đô thị mà các quốc gia phát triển đang áp dụng. Họ làm hạ tầng hoàn chỉnh rồi mới xây dựng các công trình và quy mô các công trình tương ứng với quy hoạch đã được lập, phê duyệt ngay từ ban đầu. Còn chúng ta cho người dân xây nhà, cấp phép các cao ốc rồi mới tính toán việc làm đường.

Khía cạnh ngược lại, việc đánh giá này có thể sẽ tạo ra thêm một rào cản và kéo dài thêm thời gian triển khai, góp phần đẩy giá thành sản phẩm khi hoàn thành dự án.

TS ĐINH THẾ HIỂN, chuyên gia kinh tế:

Coi chừng hình thành “giấy phép con”

Chuyện đánh giá tác động giao thông đối với công trình thật ra không mới và đã có lâu nay rồi, nó nằm trong quy hoạch. Đơn vị thực hiện việc này là Sở QH-KT TP. Cụ thể, trước khi cấp phép cho một dự án nào đó thì phải căn cứ vào mật độ dân cư, mật độ dân số. Quy hoạch thì được phê duyệt bởi TP và trong đó đã có sự tham mưu của ngành giao thông.

Tức là nếu làm đúng theo quy hoạch, một dự án - công trình được cấp trong khu vực đã có quy hoạch thì đã thỏa mọi thứ về cao tầng, số căn hộ, chỉ tiêu dân cư, mà chỉ tiêu dân cư thì cũng căn cứ vào quy hoạch của giao thông. Đó là một sự thống nhất.

Ta không nên xem quy hoạch là chuyện riêng của Sở QH-KT, giao thông là chuyện của giao thông vì nó làm suy yếu đi câu chuyện quy hoạch đô thị. Theo tôi, phải có sự đồng bộ, vì nếu không làm tốt, việc phải chạy qua Sở GTVT TP để làm đánh giá tác động giao thông không khéo sẽ hình thành một “giấy phép con”.

Mọi quy định như tôi đã nói ở trên về chỉ tiêu dân số, mật độ, giao thông… đều thể hiện trong quy hoạch và điều chúng ta cần bàn là làm sao để làm đúng quy hoạch. Nếu ai làm sai quy hoạch thì phải chịu trách nhiệm, chứ không nên xem việc phải đánh giá tác động giao thông là điều gì mới mẻ, nó là một thành tố đã nằm tất cả trong quy hoạch.

Ông TRẦN QUANG LÂM, Giám đốc Sở GTVT TP.HCM (nêu trong văn bản về thí điểm đánh giá tác động giao thông):

Sẽ kiểm tra, giám sát nhà đầu tư

Thời gian thí điểm đánh giá tác động giao thông là hai năm (hoặc kết thúc sớm hơn khi Bộ GTVT ban hành quy định chính thức về việc đánh giá tác động giao thông.

Sở GTVT TP sẽ được giao ban hành hướng dẫn thí điểm đánh giá tác động giao thông các công trình xây dựng kết nối vào hạ tầng giao thông đường bộ. Đồng thời, sở sẽ hướng dẫn, kiểm tra, giám sát nhà đầu tư thực hiện việc đánh giá tác động giao thông của dự án. Từ đó, sở xác định quy mô đầu tư cho phù hợp với hạ tầng giao thông tại khu vực, tránh gây quá tải cho hệ thống hạ tầng giao thông xung quanh dự án.

Sở sẽ tiếp nhận hồ sơ báo cáo đánh giá tác động giao thông và phản hồi bằng văn bản ý kiến thẩm định về cơ quan đầu mối thẩm định dự án.