Chất lượng chung cư giá rẻ?: Mềm nhưng chưa rẻ

Giá rẻ, phí đắt

Có thể dễ dàng thấy rằng rất hiếm dự án nhà thương mại giá rẻ, nhà ở cho người thu nhập thấp có vị trí đẹp tại trung tâm thành phố. Phải đi ra ngoại thành, nơi quỹ đất còn nhiều và còn rẻ được xem là lựa chọn tất yếu của loại hình nhà ở này. Những dự án ở xa trung tâm thành phố có thể kể đến như Đặng Xá, Sài Đồng, Tây Mỗ, Đại Thanh, Kiến Hưng…

Dù với vị trí này là một bất lợi nhưng là điều hoàn toàn phải chấp nhận bởi giá sẽ rẻ. Tuy nhiên, nguồn cung eo hẹp đến mức người dân chỉ tính toán giá nhà phù hợp với túi tiền của mình, nhưng lại không để ý hoặc ngầm thỏa hiệp với những yếu kém về dịch vụ và hạ tầng. Thậm chí theo nhiều chuyên gia, ở một số dự án, người mua nhà mặc dù bỏ tiền ra mua nhưng lại có tâm lý như được ban ơn.

Theo GS. Đặng Hùng Võ, ở phân khúc này, người mua vẫn phải chấp nhận cuộc chơi mà chủ đầu tư là người cầm trịch. Thực chất giá bán của một căn hộ không chỉ là bản thân căn hộ đó, mà còn là vị trí, hạ tầng xung quanh, trình độ dân trí của khu dân cư, những tiện ích người dân có thể được hưởng... Giá rẻ, đồng nghĩa với việc người dân chỉ mua duy nhất căn hộ mình đang ở, còn những vế sau hoàn toàn không có.

“Chính vì không có trong giá bán nên người dân phải tự… mua. Phải tự tìm chợ, tự đi tìm trường, tự đi tìm bệnh viện, tự tìm kiếm công viên để chơi, chấp nhận bỏ nhiều chi phí hơn cho đi lại, tự chịu những bất cập về chất lượng công trình… Những chi phí này không phải thanh toán ngay và không thanh toán một lần nên nhiều khi người dân không để ý” - GS. Võ cho biết.

Ở một góc nhìn khác, ông Nguyễn Chí Kiên, Phó Tổng giám đốc Công ty Him Lam Thủ đô, cho rằng đó là thực tế đang diễn ra trên thị trường BĐS, đối với dự án nhà ở, tiền nào của đó. Với số tiền dưới 1 tỷ đồng khách hàng chỉ có thể lựa chọn chung cư ở xa. Nếu khách hàng có đủ tài chính, vẫn có rất nhiều khu chung cư ở khu vực trung tâm, vị trí thuận lợi để lựa chọn.

Trên thực tế, khoảng cách giữa các khu chung cư có mức giá cao và các chung cư giá thấp dường như đang được nới rộng dần theo những “tiếng xấu” chung cư giá thấp tạo ra trong thời gian qua. Theo chị Nguyễn Việt Hương, cư dân tầng 17 tòa 19T6 chung cư Kiến Hưng, các căn hộ của dự án xa trung tâm lại yếu kém về hạ tầng, dịch vụ, chất lượng, rõ ràng là bất ổn và làm cho người mua nhà tự cảm thấy ái ngại cho điều kiện sống của mình. Đây cũng là cảm quan chung của rất nhiều cư dân các khu nhà giá thấp trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Rút ngắn khoảng cách?

Theo ông Abhas Jha, Giám đốc Đô thị, Quản lý rủi ro thảm họa và giao thông Đông Á - Thái Bình Dương (Ngân hàng Thế giới), chính sách về nhà ở giá thấp cho người nghèo cần một sự đồng bộ. Không chỉ có giá rẻ mà còn phải đảm bảo cư dân ở đó dễ dàng tiếp cận việc làm, dịch vụ và các hoạt động giải trí thông qua việc sử dụng hỗn hợp các mô hình khác nhau và sử dụng giao thông công cộng chất lượng cao.

Tuy nhiên, quy chuẩn lý tưởng này lại hoàn toàn không dễ dàng thực hiện. Mặc dù chính cơ quan quản lý cũng khẳng định trong chính sách nhà ở, không thể tách dân nghèo ra khỏi đô thị, nhưng việc thực thi còn quá nhiều nan giải khi hệ thống hạ tầng chung quá thiếu thốn, nghèo nàn.

Đặc biệt, có một thực tế là rất nhiều chủ đầu tư cũng không mặn mà với các dự án nhà ở thương mại giá rẻ, nhà ở cho người thu nhập thấp. Việc xin chuyển đổi như là một tình thế “cực chẳng đã” khi nguồn tiền đã cạn kiệt và mong muốn được tiếp cận gói hỗ trợ 30.000 tỷ đồng. Thực tế cho thấy những hạn chế các khu chung cư giá rẻ, chung cư thu nhập thấp mắc phải như mất nước cả tháng, hạ tầng thiếu trước hụt sau, chất lượng công trình không đảm bảo, dịch vụ yếu kém… đã phần nào khiến một số dự án phải đứng bên rìa đô thị, thậm chí đào sâu thêm khoảng cách giàu nghèo.

Giá thấp không có nghĩa không hạ tầng, dịch vụ yếu kém như thế này. Ảnh: H.Trâm

Theo các chuyên gia BĐS, việc thêm chất lượng vào bên cạnh số lượng nhà ở giá thấp là vô cùng quan trọng. Chất lượng nhà ở giá thấp không thể bằng nhà ở giá cao là thực tế cần phải chấp nhận. Tuy nhiên, cần phải có sự kiểm định chặt chẽ để bắt buộc chủ đầu tư đáp ứng đầy đủ những nhu cầu thiết yếu nhất của người dân.

Có một thực tế không thể phủ nhận, trong tiến trình phát triển của thị trường BĐS Việt Nam, loại hình nhà ở diện tích nhỏ, giá thấp dường như không mấy “có hậu” mà thí dụ điển hình là các chung cư cũ hoặc chung cư mini.

Chính vì vậy, việc “phát bệnh” của những dự án nhà ở cho người thu nhập thấp, nhà ở thương mại giá rẻ trên thị trường hiện nay có thể coi là một tiếng chuông cho sự thay đổi, khi số lượng lớn loại hình nhà ở này vẫn còn xây dựng hoặc ở dạng dự án được phê duyệt và đây sẽ là xu hướng tất yếu của tương lai.