Bức tranh tài chính ngành thép quý 3/2025

Một số doanh nghiệp giảm lãi, thua lỗ

Bức tranh kinh doanh quý 3/2025 của các doanh nghiệp ngành thép đã được phản ánh rõ nét với những kết quả đáng chú ý. Trong khi các “ông lớn” có thị phần lớn tiếp tục ghi nhận lợi nhuận tăng trưởng, củng cố vị thế dẫn đầu, thì không ít doanh nghiệp khác vẫn đang chật vật xoay xở trong vòng xoáy chi phí, nợ vay và nhu cầu thị trường chưa kịp hồi phục.

Nhiều doanh nghiệp ngành thép gặp khó khăn, thua lỗ trong quý 3/2025

Công ty CP Thép Pomina (mã chứng khoán POM) gần đây quyết định triệu tập phiên họp bất thường dự kiến trong tháng 12/2025. Mục đích nhằm thông qua Báo cáo tài chính 9 tháng đầu năm 2025 và phương án tái cấu trúc Pomina. Nội dung chi tiết của kế hoạch tái cấu trúc vẫn chưa được công bố.

Đây không phải lần đầu, Pomina tìm cách trở mình. Năm 2024, doanh nghiệp này cho biết ký kết hợp tác chiến lược với Tập đoàn thép Nansei (Nhật Bản) để tái cấu trúc bằng cách bán 51% cổ phần cho họ. Tuy nhiên vì vướng quy định pháp lý về giới hạn sở hữu của nước ngoài thời điểm đó, đôi bên không thể hoàn thành thương vụ.

Đến nay, sức khỏe tài chính của Pomina vẫn chưa chuyển biến khả quan. Quý 3/2025, công ty ghi nhận hơn 200 tỷ đồng doanh thu, giảm 58% so với cùng kỳ. Lợi nhuận sau thuế cải thiện 36% nhưng vẫn âm hơn 182 tỷ đồng.

Được biết, đây là quý thứ 14 liên tiếp, doanh nghiệp này báo lỗ. Tính đến cuối tháng 9/2025, lỗ lũy kế của Pomina đã hơn 3.050 tỷ đồng. Vốn chủ sở hữu bị âm gần 187 tỷ đồng.

Lũy kế 9 tháng đầu năm, hãng thép có trụ sở tại TP.HCM đạt doanh thu thuần gần 1.700 tỷ đồng, tăng nhẹ 7% so với cùng kỳ. Công ty báo lỗ hơn 512 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ lỗ 791 tỷ đồng.

Theo giải trình, nguyên nhân chính dẫn đến khoản lỗ lớn do nhà máy Pomina 3 vẫn đang tạm ngừng hoạt động, các nhà máy khác chưa phục hồi hoàn toàn công suất, trong khi chi phí lãi vay ngắn hạn vẫn ở mức cao.

Tương tự Pomina, Công ty CP Đầu tư Thương mại SMC (mã chứng khoán SMC) cũng đang trải qua giai đoạn cực kỳ khó khăn.

Báo cáo tài chính quý 3/2025 cho thấy, doanh nghiệp ghi nhận doanh thu thuần hơn 1.570 tỷ đồng, giảm tới 31% so với cùng kỳ. Điều đáng nói, lợi nhuận gộp của SMC âm hơn 2 tỷ đồng, đồng nghĩa công ty đang bán hàng dưới giá vốn. Sau khi trừ chi phí, SMC lỗ sau thuế 77,8 tỷ đồng trong quý 3, cùng kỳ lỗ gần 79 tỷ đồng.

Lũy kế 9 tháng đầu năm, doanh nghiệp đạt doanh thu 5.368 tỷ đồng, giảm 20,4% so với cùng kỳ và lỗ ròng 158,8 tỷ đồng, đảo chiều từ mức lãi nhẹ 6,8 tỷ đồng của cùng kỳ năm 2024.

Tính đến ngày 30/9, lỗ lũy kế của SMC đã lên tới 318 tỷ đồng, tương đương 43% vốn điều lệ. Tổng tài sản giảm còn 4.371 tỷ đồng, trong khi tổng nợ phải trả hơn 3.720 tỷ đồng. Đáng chú ý, nợ vay chiếm tới hơn 2.300 tỷ đồng, chủ yếu là các khoản vay ngắn hạn.

Doanh nghiệp này cho biết, ngành thép nhìn chung vẫn đang trải qua giai đoạn nhiều thách thức khi giá thép ở mức thấp, nhu cầu tiêu thụ yếu, trong khi cạnh tranh gay gắt từ cả doanh nghiệp nội địa lẫn thép nhập khẩu khiến biên lợi nhuận bị thu hẹp mạnh.

Bên cạnh đó, năm 2025, SMC triển khai tái cơ cấu toàn bộ hệ thống, bao gồm chuyển nhượng, thu hẹp và cắt giảm hoạt động sản xuất - kinh doanh. Việc này khiến doanh thu 9 tháng đầu năm giảm, trong khi chi phí cố định và lãi vay vẫn ở mức cao, tác động tiêu cực đến lợi nhuận. Doanh nghiệp cũng chưa xử lý dứt điểm các khoản phải thu chậm, đồng thời phải trích lập dự phòng công nợ và đầu tư tài chính, làm gia tăng gánh nặng chi phí.

Kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp thép quý 3/2025

Công ty CP Thép Nam Kim (mã chứng khoán NKG) cũng đang cho thấy dấu hiệu hụt hơi rõ rệt trong bức tranh chung đầy biến động của ngành thép quý 3/2025.

Theo báo cáo tài chính mới công bố, Nam Kim ghi nhận doanh thu thuần hơn 3.770 tỷ đồng, giảm tới 27% so với cùng kỳ năm trước. Lợi nhuận ròng đạt 49,5 tỷ đồng, giảm 24%, phản ánh xu hướng đi xuống kéo dài từ đầu năm đến nay.

Đáng chú ý, biên lợi nhuận gộp của Nam Kim tiếp tục co hẹp xuống còn 4,8%, thấp hơn nhiều so với mức 8,7% của cùng kỳ năm 2024, cho thấy áp lực cạnh tranh về giá đang ngày càng gay gắt, đặc biệt ở mảng xuất khẩu.

Lũy kế 9 tháng đầu năm, Nam Kim ghi nhận doanh thu thuần 11.670 tỷ đồng, giảm gần 28% so với cùng kỳ. Lợi nhuận ròng đạt 207 tỷ đồng, giảm mạnh gần 53%, tương đương mới chỉ hoàn thành 51% kế hoạch doanh thu và 57% mục tiêu lợi nhuận trước thuế đề ra cho cả năm 2025.

Kết quả kinh doanh suy giảm của Nam Kim diễn ra trong bối cảnh thị trường đang suy yếu, cùng với làn sóng bảo hộ thương mại từ nhiều quốc gia, đặc biệt là Mỹ, tạo áp lực lớn lên các doanh nghiệp phụ thuộc vào xuất khẩu.

Hòa Phát, Hoa Sen lãi lớn

Sau nhóm doanh nghiệp thua lỗ và suy yếu, thị trường thép quý 3/2025 ghi nhận điểm sáng ở các “ông lớn” đầu ngành như Hòa Phát và Hoa Sen, khi cả hai đều báo lãi tăng trưởng và giữ được sức bật tài chính vững vàng.

Sự khởi sắc của đầu tư công, hạ tầng và bất động sản trong nước đang dần tạo ra lực đỡ cho thị trường thép nội địa

Theo Báo cáo tài chính quý 4 niên độ 2024-2025 (từ ngày 1/7 đến ngày 30/9/2025), Tập đoàn Hoa Sen (mã chứng khoán HSG) ghi nhận doanh thu hợp nhất đạt 8.356 tỷ đồng, giảm 17% so với cùng kỳ năm ngoái; lợi nhuận sau thuế đạt 84,6 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ lỗ hơn 185 tỷ đồng.

Lũy kế cả niên độ tài chính 2024-2025 (từ ngày 1/10/2024 đến ngày 30/9/2025), doanh thu hợp nhất của Hoa Sen đạt 36.537 tỷ đồng, giảm 7% so với cùng kỳ, lợi nhuận sau thuế đạt hơn 731 tỷ đồng, tăng 42%, mức cao nhất trong 3 năm qua. Con số này vượt 46% kế hoạch lợi nhuận ở kịch bản cao (500 tỷ đồng) và vượt 83% so với phương án thận trọng (400 tỷ đồng).

Ban lãnh đạo Hoa Sen nhận định thị trường tôn thép thời gian qua đối mặt nhiều thách thức. Bên cạnh đó, giá nguyên liệu biến động bất thường, hoạt động xuất khẩu gặp áp lực khi xu hướng bảo hộ thương mại và các rào cản thuế quan từ những thị trường lớn.

Trong nước, nhu cầu tiêu thụ thép ghi nhận tín hiệu phục hồi tích cực nhờ các chính sách thúc đẩy đầu tư công, xây dựng hạ tầng và khởi sắc của thị trường bất động sản. Tuy nhiên, ngành thép vẫn phải đối mặt với áp lực cạnh tranh gay gắt.

Tại thời điểm 30/9, tổng tài sản của Hoa Sen giảm nhẹ còn 18.949 tỷ đồng. Trong đó, tiền và các khoản tương đương tiền đạt 508 tỷ đồng; các khoản phải thu ngắn hạn giảm 27% còn 2.189 tỷ đồng; hàng tồn kho cũng thu hẹp về gần 8.200 tỷ đồng.

Chi phí xây dựng cơ bản dở dang tăng 15%, lên 764 tỷ đồng, chủ yếu đến từ các dự án khách sạn Hoa Sen Yên Bái (430 tỷ đồng), Hoa Sen Bình Định (79 tỷ đồng) và Hoa Sen Hà Nam (40 tỷ đồng).

Song song mảng thép, Hoa Sen đang tăng tốc chuyển hướng sang bất động sản. Báo cáo cho thấy khoản trả trước dài hạn cho người bán tăng vọt lên 1.250 tỷ đồng, liên quan đến thỏa thuận chuyển nhượng khu đất tại xã Long Thành (Đồng Nai) - khu vực được xem là “điểm nóng đầu tư” quanh sân bay Long Thành.

Trong khi đó, Tập đoàn Hòa Phát (mã chứng HPG) tiếp tục cho thấy năng lực vượt trội của doanh nghiệp đầu ngành. Quý 3/2025, nhà sản xuất thép này ghi nhận doanh thu 36.794 tỷ đồng, tăng 7% so với cùng kỳ và lợi nhuận sau thuế hơn 4.000 tỷ đồng, tăng 33%.

Lũy kế 9 tháng, Hòa Phát đạt 111.031 tỷ đồng doanh thu và 11.626 tỷ đồng lợi nhuận, lần lượt tăng 5% và 26% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, mảng thép và sản phẩm liên quan chiếm 93% doanh thu và 83% lợi nhuận, tiếp tục là trụ cột chính của tập đoàn.

Tổng tài sản của Hòa Phát đến cuối quý 3 đạt 246.171 tỷ đồng, tăng gần 22.000 tỷ đồng so với đầu năm. Trong đó, tài sản cố định chiếm 42% - tương đương 104.700 tỷ đồng, phản ánh quy mô đầu tư lớn của các dự án trọng điểm như Khu liên hợp gang thép Dung Quất 2.

Bên phía nguồn vốn, nợ phải trả của Hòa Phát tăng thêm khoảng 9.000 tỷ đồng trong năm 2025, lên mức 118.655 tỷ đồng.

Dù doanh nghiệp ghi nhận hơn 96.800 tỷ đồng dư nợ vay, tăng mạnh so với đầu năm, nhưng phần lớn là vay trung và dài hạn phục vụ đầu tư mở rộng. Riêng chi phí lãi vay quý 3 lên tới 812 tỷ đồng, tăng 54% so với cùng kỳ, song vẫn được bù đắp nhờ nguồn tiền gửi ngân hàng gần 28.000 tỷ đồng.

Hòa Phát cho biết, việc gia tăng vay vốn chủ yếu đến từ việc giải ngân các khoản vay trung và dài hạn nhằm tài trợ cho các dự án đầu tư đang triển khai, đặc biệt là dự án Khu liên hợp gang thép Dung Quất 2.

Bên cạnh đó, nhu cầu vay vốn lưu động cũng tăng lên để phục vụ hoạt động sản xuất sau khi phân kỳ 1 của dự án Dung Quất 2 chính thức đi vào vận hành, kéo theo nhu cầu bổ sung nguyên vật liệu và chi phí vận hành trong giai đoạn đầu hoạt động.

Đến hết quý 3/2025, Hòa Phát đã hoàn thành 65% kế hoạch doanh thu và 78% mục tiêu lợi nhuận năm, cho thấy dư địa tăng trưởng còn đáng kể trong quý cuối cùng của năm.

Nhìn chung, ngành thép trong quý 3/2025 đang đứng trước những thách thức nhưng cũng mở ra không ít cơ hội. Giá thép vẫn neo ở mức thấp, nhu cầu xuất khẩu suy giảm và chi phí tài chính cao khiến nhiều doanh nghiệp phải gồng mình cân đối. Tuy nhiên, sự khởi sắc của đầu tư công, hạ tầng và bất động sản trong nước đang dần tạo ra lực đỡ cho thị trường thép nội địa.

Để cải thiện kết quả kinh doanh trong thời gian tới, các doanh nghiệp cần chủ động tái cơ cấu, tìm kiếm thị trường mới và tối ưu hóa chi phí vận hành, thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào biến động giá thép. Trong bối cảnh thị trường đang bước vào giai đoạn sàng lọc mạnh mẽ, ai thích ứng nhanh và đầu tư đúng hướng sẽ có cơ hội dẫn đầu trong chu kỳ phục hồi sắp tới.