Bộ trưởng Tài nguyên: 70% khiếu kiện của người dân liên quan đến đất đai

Đây là biện pháp Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà đưa ra trả lời câu hỏi của đại biểu Phan Anh Khoa (đoàn Phú Yên) về việc giải phóng mặt bằng gặp khó khăn dẫn đến chậm tiến độ các dự án lớn và ảnh hưởng đến việc thu hút đầu tư trong phiên chất vấn chiều nay.

Bộ trưởng Hà cho biết, thực tế hiện nay có doanh nghiệp phản ánh giải phóng mặt bằng kéo dài 10 – 15 năm là có thật, do chúng ta không chủ động được quỹ đất sạch. Luật đất đai 2013 đã quy định rõ về các cơ chế như là các trung tâm để phát triển quỹ đất, quỹ để phát triển quỹ đất. Quá trình giải phóng mặt bằng là một khâu nếu chúng ta làm được thì mới có quỹ đất sạch nên việc tiếp cận đất đai của các doanh nghiệp mới nhanh.

Nội dung thứ hai liên quan đến việc giải phóng mặt bằng là quá trình xem xét lại hồ sơ đất đai, định giá đất đai. Trên thực tế về đất đai thì khiếu kiện về giá, quyền lợi của người dân là chiếm khoảng 70% trong số các sự việc khiếu kiện. Phương pháp xác định giá đất có vấn đề, vì trên thực tế giá đất đền bù thường thấp hơn rất nhiều so với giá đất thị trường. Những khâu yêu cầu phối hợp hết sức đồng bộ như kiểm kê, trao đổi thống nhất giá, khâu giải phóng mặt bằng cho đến khâu tái định cư. Có những khâu cần có sự đồng bộ và cũng có những khâu chúng ta cần phải làm trước nhưng hiện nay chúng ta chưa làm được như vậy.

Nhiều dự án mà khu tái định cư chưa chuẩn bị tốt được hạ tầng như kế hoạch và trong Luật đất đai có quy định. Có trường hợp người dân được đền bù nhưng tiền đó không mua nổi căn nhà ở khu tái định cư mới. Đây là những bất cập dẫn đến vấn đề phát sinh khiếu kiện làm quá trình giải phóng mặt bằng chậm.

Bên cạnh đó, các thủ tục hành chính cũng là một nguyên nhân. Vừa qua thì Thủ tướng Chính phủ cũng có yêu cầu cắt giảm các điều kiện, giám sát các thủ tục và chúng ta cũng đã cắt giảm được 50% các thủ tục hành chính, 50% thời gian tiến hành các thủ tục.

Biện pháp sắp tới thì cần tập trung vào mấy nguyên nhân đó. Cần xem lại phương pháp định giá đất đai cho phù hợp và đúng với cơ chế thị trường hơn. Chúng ta thực hiện đầy đủ các thiết chế như trung tâm phát triển quỹ đất, quỹ về phát triển quỹ đất để chuẩn bị trước đất sạch, chuẩn bị trước được cơ sở hạ tầng đáp ứng được nhu cầu của người dân.

Chúng ta cần phải trao đổi một cách dân chủ, minh bạch với người dân để khi thực hiện công tác giải phóng đạt được sự đồng thuận của người dân.