Tuy vậy, để có kết quả lạc quan cho thị trường này vẫn còn có tới hàng trăm đầu việc không đơn giản phải thực hiện cho cả cơ quan quản lý lẫn doanh nghiệp, ngân hàng…
Quỹ đầu tư – tia hy vọng mong manh?
Dự báo tình hình bất động sản từ nay tới cuối năm, ông Trần Kim Chung, Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương cho rằng, năm nay tết âm lịch đến muộn. Vì vậy vẫn còn hơn 5 tháng để thị trường thể hiện.
“Sau khi lạm phát đã được coi là có thể đảm bảo kìm giữ ở mức chấp nhận được nên tín dụng có thể được nới lỏng nhất định, quỹ tín thác được cho phép vận hành; sau rất nhiều tranh luận, nhà giá thấp đã được chú ý… Vì vậy, nếu các điều kiện khác không xấu đi, thị trường sẽ đi lên” – ông Chung nhận định.
Thị trường bất động sản còn quá nhiều việc phải làm. (Ảnh minh họa: Thái Linh)
Ngoài ra, sau hai năm rưỡi thị trường trầm lắng và hiện tại đã nằm ở vùng đáy trong thời khoảng từ đầu năm 2011 đến giữa năm 2012 thì thị trường phải đi lên. Theo ông Chung, “đây là những chu kỳ không thể khác”.
Thêm nữa, ông Chung cho rằng, hiện rất nhiều doanh nghiệp vẫn đang trong tình trạng khó khăn, nhiều dự án đang lâm vào tình trạng không thể triển khai được tiếp tục. Những đối tượng này, tại thời điểm này, bắt buộc phải được từ bỏ. Nếu không, tình trạng chỉ càng xấu đi.
Bên cạnh đó, có những rủi ro kinh doanh rất khó lường đối với các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản. Đặc biệt là các rủi ro có liên quan đến hệ thống ngân hàng, bởi giai đoạn này, hệ thống ngân hàng vẫn là nguồn cung cấp tài chính quan trọng hàng đầu cho thị trường bất động sản.
Kết hợp với Nghị định 58 của Chính phủ có hiệu lực trong tháng 9, sẽ cho phép quỹ đầu tư bất động sản được tổ chức và hoạt động dưới hình thức quỹ đầu tư chứng khoán đại chúng, đã mang lại tia hy vọng mong manh cho thị trường.
Theo quy định, Quỹ đầu tư bất động sản không được cho vay hoặc bảo lãnh cho bất kỳ khoản vay nào, tổng các khoản vay không vượt quá 5% giá trị tài sản ròng. Ngoài ra, Quỹ này phải đảm bảo tối thiểu 65% giá trị tài sản ròng được đầu tư vào bất động sản, đảm bảo tối đa 35% giá trị tài sản được đầu tư vào tiền, giấy tờ có giá, chứng khoán niêm yết, chứng khoán giao dịch, trái phiếu chính phủ.
Tài sản của quỹ đầu tư phải được lưu ký tại ngân hàng giám sát. Bất động sản cũng phải được nắm giữ trong thời gian tối thiểu hai năm kể từ ngày mua.
Nghị định cũng yêu cầu, Quỹ chỉ được đầu tư vào nhà, công trình xây dựng đã hoàn thành. Nếu là công trình đang xây dựng dở dang thì phải bảo đảm đã có hợp đồng giao dịch với khách hàng có thể bán được hoặc sử dụng được, dự án phải được thực hiện đúng tiến độ, không phải là đất chưa có công trình xây dựng...
Nhận định về vấn đề này, ông Trần Kim Chung, Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương cho hay, thị trường đã từng bước chuyển sang giai đoạn tài chính hóa. Các quỹ tài chính liên quan tới bất động sản đã được phép hoạt động và quản lý thị trường bất động sản hiện nay chính là quản lý tài chính là chính.
“Một trong những động thái điều hành quan trọng nhất tại thời điểm hiện nay là hướng đến tăng trưởng tín dụng từ hệ thống ngân hàng đối với thị trường bất động sản. Trong 6 tháng cuối năm và đến trước tết âm lịch Qúy Tỵ, tổng dư nợ tín dụng cho hệ thống bất động sản cần phải lập lại mốc của năm 2009-2010” – ông Chung nói.
Nhiều đầu việc
Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thi trường bất động sản, Bộ Xây dựng Nguyễn Mạnh Hà cho rằng, hiện nay, một trong những việc quan trọng nhất là kiểm soát hiệu quả dòng vốn đầu tư vào thị trường bất động sản để chống đầu cơ, nhưng cũng tránh gây sốc, làm đóng băng thị trường bất động sản, ưu tiên cho vay các dự án có khả năng thanh khoản cao, hạn chế cho vay các dự án cao cấp.
Đồng thời ban hành hệ thống tiêu chí cho vay bất động sản thống nhất, tạo sự bình đẳng trong tiếp cận tín dụng, hạn chế đầu tư nội bộ của các tổ chức tín dụng, ngân hàng vào bất động sản; giảm tỷ trọng dư nợ cho vay phát triển dự án mới, nhưng nên nới lỏng cho vay mua nhà của các dự án đã hoàn thành hoặc đang xây dựng nhằm tháo gỡ khó khăn đầu ra cho doanh nghiệp.
Song song với Quỹ đầu tư bất động sản, ông Hà cho rằng cần sớm nghiên cứu, tạo hành lang pháp lý để hình thành các định chế tài chính phi ngân hàng như Quỹ tiết kiệm nhà ở để hỗ trợ cho người lao động có điều kiện mua nhà.
Để vực dậy thị trường, ông Hà cũng cho rằng, cần thực hiện ngay các biện pháp tăng tính thanh khoản cho các hợp đồng tín dụng, để các sản phẩm bất động sản nhà ở sớm đủ các điều kiện tham gia thị trường, như: cải tiến phương pháp xác định giá đất; sửa đổi quy định về nộp thuế thu nhập cá nhân trong giao dịch bất động sản, theo hướng người nộp thuế được nộp thuế theo thuế suất 2% trên giá trị bất động sản giao dịch, trường hợp người nộp thuế chứng minh được thu nhập và chi phí thì được nộp thuế theo thuế suất 25% trên thu nhập.
Còn theo ông Chung, chính các doanh nghiệp bất động sản cần phải tự tìm ra lối đi phù hợp với bản thân mỗi doanh nghiệp. Trước hết, đối với những doanh nghiệp đã bước ra khỏi tình trạng khó khăn cần triển khai tích cực các dự án có khả năng thanh khoản.
Đối với những doanh nghiệp vẫn đang khó khăn cần phải chấp nhận loại bỏ những dự án, những sản phẩm kinh doanh khó khăn, lựa chọn các sản phẩm, các dự án có khả năng hiện thực hóa.
“Còn với những doanh nghiệp thực sự khó khăn thì chỉ còn cách tìm những đối tác có năng lực tài chính để tiến hành chuyển giao, sát nhập và doanh nghiệp, dự án phải rời bỏ thị trường lúc này để tìm kiếm cơ hội mới trước khi các cơ hội đã bị thâu tóm hết” – ông Chung nói.