Ba chính sách làm “sang chấn” thị trường địa ốc năm 2016

Thị trường bất động sản năm 2016 đã có những điều chỉnh nhất định dưới tác động của các chính sách được ban hành trong năm qua. Ảnh Thanh Thịnh

Kết thúc gói 30 nghìn tỷ

Đến hết năm 2016, gói hỗ trợ cho vay mua nhà 30 nghìn tỷ đã đi hết chặng đường 3 năm. Theo thông tin từ Ngân hàng Nhà nước, tính đến ngày 30/11, chương trình đã giải ngân 29.239 tỷ đồng, dư nợ 24.166 tỷ đồng. Trong đó, đã giải ngân với nhóm khách hàng cá nhân (khách hàng có nhu cầu mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội, mua và thuê nhà ở thương mại chuyển đổi công năng, đầu tư cải tạo hoặc xây dựng nhà ở) là 23.845 tỷ đồng đạt 92,5% cam kết cho vay, dư nợ đạt 20.650 tỷ đồng.

Đối với nhóm khách hàng doanh nghiệp gồm khách hàng doanh nghiệp và hộ gia đình, cá nhân tham gia đầu tư cải tạo hoặc xây dựng mới nhà ở xã hội, giải ngân đạt 5.395 tỷ đồng. Từ ngày 1/6/2016 đã dừng giải ngân bằng nguồn tái cấp vốn của NHNN đối với nhóm khách hàng này. Dư nợ đạt 3.516 tỷ đồng.

Dự kiến vào thời điểm kết thúc chương trình, ngày 31/12/2016 sẽ giải ngân hết gói tín dụng ưu đãi này. Dù gặp khó nhiều trở ngại từ lúc ra đời cho đến khi hết hạn giải ngân nhưng nhiều chuyên gia vẫn cho rằng cần có thêm nhiều gói tín dụng tương tự để hỗ trợ cho những người có thu nhập thấp có thể mua được nhà, đồng thời thu hút các doanh nghiệp bất động sản tham gia làm nhà xã hội, nhà thương mại giá bình dân.

Công bố danh sách dự án thế chấp ngân hàng

Tháng 7/2016, lần đầu tiên Sở Tài nguyên Môi trường TP HCM công bố danh sách 77 dự án bất động sản đang thế chấp ngân hàng. Việc công khai các dự án dạng này để người dân nắm rõ thông tin, tránh bị lừa khi mua nhà như từng xảy ra ở một số chung cư mà gần nhất là tại The Harmona (Tân Bình).

Ngay sau khi TP.HCM, các địa phương khác như Hà Nội và Đà Nẵng cũng lần lượt công bố danh sách này. Nhiều chủ đầu tư dự án cho rằng đợt công bố này chưa đầy đủ, gây ảnh hưởng đến doanh nghiệp, thị trường. Về phía người mua nhà khi biết đến thông tin trên cũng tỏ ra khá thận trọng vì lo ngại rủi ro. Nhưng nhìn chung động thái này của cơ quan quản lý phần nào đáp ứng được yêu cầu bức thiết của người mua nhà về vấn đề minh bạch thông tin.

Theo ông Phạm Ngọc Liên – Giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai Tp.HCM (thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường), việc công bố danh sách các dự án đang thế chấp ngân hàng nếu được thực hiện cùng thời điểm với Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản mới bắt đầu thi hành thì sẽ phục vụ được đầy đủ cho các bên. Ông Liên cũng đề xuất để việc công khai danh tính các dự án được đầy đủ, khách quan và công bằng nên có sự phồi hợp 3 bên gồm Sở Tài nguyên Môi trường, Ngân hàng Nhà nước và Sở Xây dựng tiến hành kiểm tra các dự án lâu nay còn vướng mắc chưa cấp giấy chứng nhận cho người mua nhà dù dự án đã bàn giao.

Nâng hệ số rủi ro cho vay bất động sản

Một trong những thay đổi lớn nhất về chính sách có tác động đến lớn đến thị trường bất động sản trong năm qua là Thông tư 06 được Ngân hàng Nhà nước ban hành vào tháng 6/2016 để sửa đổi Thông tư 36. Thông tư mới này có nhiều nội dung thay đổi so với dự thảo ban đầu.

Thứ nhất, hệ số rủi ro trong kinh doanh bất động sản đưa lên mức 200% thay cho mức 150% đang áp dụng. Thứ hai, yêu cầu các ngân hàng phải hạ thấp tỷ lệ nguồn vốn ngắn hạn được sử dụng cho các khoản vay trung và dài hạn trong lĩnh vực bất động sản. Theo đó, các ngân hàng có thể giữ nguyên việc sử dụng 60% vốn tín dụng ngắn hạn cho vay trung và dài hạn lĩnh vực bất động sản trong năm nay, đưa về mức 50% vào cuối năm 2016 và 40% vào năm 2017.

Đã có những lo ngại việc sửa đổi Thông tư 36 có thể tác động tiêu cực đến thị trường bất động sản vừa mới phục hồi hơn 2 năm qua từ đáy sâu khủng hoảng. Một số khác lại cho rằng, thông tư này ra đời giúp chấn chỉnh thị trường theo hướng lành mạnh hơn.