Ứng dụng tin tức của Nhật 'vượt mặt' báo chí truyền thống nhờ AI

Vào ngày 13/2 năm ngoái, thông tin về vụ sát hại Kim Jong Nam (anh trai cùng cha khác mẹ của lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un) tại một sân bay Malaysia nhanh chóng được đưa tới công chúng Nhật Bản. Tuy nhiên, những dòng tin đầu tiên không được phát đi từ các tập đoàn truyền thông lớn nhất, mà thông qua một startup nhỏ có tên JX Press Corp - công ty chuyên sử dụng công nghệ để đưa tin.

Startup tin tức được thành lập bởi Katsuhiro Yoneshige ngay từ khi còn là sinh viên năm nhất đại học. Theo một điều tra, thông tin về cái chết của Kim Jong Nam đã được JX Press Corp đăng tải nhanh hơn nửa giờ so với các hãng thông tấn lớn. Điều đặc biệt là startup này không có bất kỳ nhà báo hay văn phòng đại diện quốc tế nào.

Katsuhiro Yoneshige, CEO và nhà sáng lập của JX Press. Ảnh: Bloomberg

Nhà xã hội học Noritoshi Furuichi phân tích trên trang Twitter của mình: "NewsDigest đăng tin vào lúc 19 giờ 52 phút trong khi các đài truyền hình phải đến 20 giờ 30 phút mới có thông báo đầu tiên. Trong tình huống này, truyền hình dường như trở thành một kênh truyền thông chậm chạp".

Chìa khóa cho sự thành công trong cuộc chạy đua của JX Press là sự kết hợp giữa truyền thông xã hội và công nghệ trí tuệ nhân tạo. Yoneshige và các công sự đã phát triển một công cụ, sử dụng công nghệ học máy để tìm kiếm thông tin mới nhất thông qua các bài viết được đăng tải trên các trang mạng xã hội.

Sau đó, nền tảng này sử dụng thuật toán, tự động xử lý dữ liệu thành tin đăng báo. Về cơ bản, bộ phận làm ra tin bài là các kỹ sư máy tính.

Việc đưa tin nhanh chóng của NewsDigest được các đài truyền hình ở khắp Tokyo bàn tán rất nhiều. CEO startup chia sẻ: "Chúng tôi nhận được rất nhiều yêu cầu từ các tổ chức truyền thông. Họ muốn dùng thử công nghệ mà công ty đang áp dụng".

Yoneshige, hiện 29 tuổi, nhận ra vấn đề của truyền thông Nhật Bản khi viết tin bài cho website của một hãng hàng không từ thời trung học. Theo CEO của JX Press Corp, các công ty tin tức thường sở hữu một đội ngũ nhân viên cồng kềnh và không kiếm được đủ lợi nhuận.

Mô hình khởi nghiệp của Yoneshige là ví dụ điển hình về việc các doanh nhân hiện nay đang khai thác mạng xã hội như thế nào để tạo nên lĩnh vực kinh doanh giúp định vị lại cách hoạt động của các ngành truyền thống. Đồng thời, đây cũng là giải pháp mà Nhật Bản nên tham khảo trong việc đối phó với tình trạng thiếu lao động do già hóa dân số.

Trụ sở của JX Press tại Tokyo có 24 nhân viên với độ tuổi trung bình là 29. Hai phần ba trong số đó là các kỹ sư. Công ty có hai sản phẩm chính là dịch vụ đăng ký nhận tin nóng Fast Alert và ứng dụng tin tức trên điện thoại di động miễn phí có tên gọi NewsDigest.

Fast Alert rà soát các bài đăng trên mạng xã hội, phân tích văn bản, hình ảnh và thậm chí cả các dấu chấm than để tìm ra các tin tức nóng nhất, nổi bật về hỏa hoạn, tai nạn giao thông và các thảm họa tại Nhật Bản. Nó cũng giám sát các phương tiện truyền thông tại nước ngoài và các tài khoản Twitter được đánh giá là đáng tin cậy, tìm cách để trở thành đơn vị đầu tiên đưa tin. Một khi đã tìm được tin mới, hệ thống thuật toán sẽ tự động bắt đầu viết tin.

JX Press nhận được đầu tư tài chính từ rất nhiều công ty lớn như Nikkei, Mitsubishi… Nhiều hãng thông tấn lớn nhất Nhật Bản như NHK, TV Asahi, và Fuji Telivision cũng đăng ký sử dụng dịch vụ cung cấp tin nóng của hãng.

Rất nhiều tòa soạn báo lớn tại Nhật Bản sử dụng Fast Alert để nhận được tin nóng. Ảnh: tokyodaily

Phó tổng biên tập của đài TV Asahi, Koichiro Nishi nhận định Fast Alert đã trở thành một công cụ không thể thiếu kể từ khi phòng tin của anh bắt đầu sử dụng dịch vụ này vào tháng 11/2016. Nó cho phép các nhà báo phát hiện tin tức nóng trước cả cảnh sát hay lính cứu hỏa, thay vì phải đợi để nghe tin tức từ các cơ quan này như trước. Nishi chia sẻ: "Về cơ bản, nó giống như một thế giới với 100 triệu máy quay phim".

Fast Alert có thể lọc khoảng 99% các tin tức sai lệch, Yoneshige nhận định. Ví dụ điển hình nhất là ngay sau trận động đất xảy ra ở Kumamoto phía Tây Nam Nhật Bản vào tháng 4/2016, một bức ảnh được lưu truyền trên mạng xã hội về một con sư tử xổng chuồng từ vườn thú địa phương đang chạy vào thành phố.

Tuy nhiên, Fast Alert đã nhận ra nguồn gốc thực sự của bức ảnh là từ Nam Phi.

Hiện nay, doanh thu mà JX Press nhận được từ NewsDigest gấp đôi doanh thu từ Fast Alert dưới dạng quảng cáo. NewsDigest xếp thứ 8 trong số các ứng dụng được tải về nhiều nhất tại Nhật Bản trên App Store. Doanh thu từ hai mảng dịch vụ này đã tăng trưởng 613% so với năm trước đó.

Tuy nhiên, bên cạnh sự phát triển nhanh chóng, Yoneshige cũng hiểu những thử thách mà doanh nghiệp của anh đang phải đối mặt. Một trong số đó là: "Nguy cơ từ nền tảng mạng xã hội". Lấy Instagram làm ví dụ, Yoneshige cho biết ứng dụng này mới đây đã thay đổi chính xác về giới hạn các bên thứ ba truy cập dữ liệu người dùng.

Vì vậy, JX Press đã phải loại bỏ các bài đăng trên Instagram khỏi chương trình tìm kiếm, quét thông tin của mình.

Dù có những thách thức, Yoneshige cho biết sẽ niêm yết chứng khoán công ty vào năm 2021. Ngoài JX Press, Yoneshiga cũng không quên niềm đam mê ban đầu của mình. Ông vẫn viết bài cho các trang báo điện tử về máy bay và không từ bỏ ước mơ có một hạm đội của riêng mình một ngày nào đó.

Yoneshige chia sẻ: "Với tôi hiện giờ tin tức là điều quan tâm hàng đầu, nhưng tôi cũng không quên ước mơ có một công ty hàng không riêng. Tôi thực ra là một chuyên gia về hàng không trước khi trở thành chuyên gia tin tức".