Tuổi thơ dữ dội của tỷ phú Abramovich

Ít ai biết họ gốc của người đàn ông 40 tuổi, chủ nhân nhiều nhà máy, tờ báo, tàu thuyền này không phải là Abramovich, mà là Abramovichus. Năm 1941, ông bà của nhà tỷ phú từng sống ở thành phố Tauraga (Litva), nên nhà Abramovich mang họ của người Litva. Ông nội của Roman là Nakhim, bà nội là Tachiana, cha là Arkadi.

Mùa thu năm 1941, cả gia đình người Do Thái gốc Litva này bị đưa đi Syktyvkar (bắc Nga). Dọc đường bà Tachiana cùng các con lạc mất chồng, vĩnh viễn. Cụ Nakhim Leibovich, như về sau người ta được biết, bị chuyển về vùng Krasnoyarsk và chết thảm trong một tai nạn. Trước khi bị lưu đày, ông nội của nhà tỷ phú sở hữu ba tòa nhà tại thành phố Tauraga.

Bà nội của Roman, Tachiana Abramovich cùng với ba người con về sống ở Syktyvkar. Roman Abramovich cũng sống ở đây tới khi lên bốn. Trong số những láng giềng sống cùng tòa nhà với họ chỉ còn cụ bà Aleksandra Shulepova. Bà đã chỉ các nhà báo coi căn hộ khiêm tốn 25m2 nơi Abramovich từng sống.

Bà kể: "Bà Tachiana một mình nuôi dạy ba con trai là Arkadi (cha của Roman Abramovich), Abram và Leib khôn lớn. Bà không đi làm chính thức ở đâu, chỉ nhận trợ cấp bà mẹ đông con lại sớm mất nguồn kinh tế chính. Thế nhưng bà cũng "làm ăn" - một việc thời đó có thể nói là chưa từng có. Bà là thợ may và may cho cả "tầng lớp trên" của thành phố lúc ấy. Tiền kiếm được bà dành trọn cho việc học của ba con trai. Sau đại học, Arkadi trở thành người phụ trách tiếp liệu của tổ hợp xây dựng Komistroi".

Abram chuyển về Matxcơva lãnh đạo một công ty xây dựng. Leib ở lại Ukhta lập nghiệp. Cuối thập niên 80, cụ bà Tachiana xoay sở đổi căn hộ nhỏ ở Syktyvkar để lấy một căn hộ rộng của nhà Ivanov ở Matxcơva. Chủ nhân căn hộ Matxcơva bị kỷ luật nên phải chuyển chỗ làm khỏi Matxcơva. Đến nay, người đang ở căn hộ cũ của nhà Abramovich, bà Margarita Ivanovna chưa thôi bực dọc: "Chúng tôi thật ngốc đã đổi căn hộ lộng lẫy trung tâm Matxcơva cho họ. Giờ hai bà cụ đã mất, tôi biết bắt đền ai? Chẳng lẽ tay tỷ phú nọ? Nếu tôi gặp Abramovich, tôi sẽ không ngại ngần đòi ông ta một triệu đô!".

Cái chết thảm của cha mẹ

Cái chết bi thảm của cha mẹ nhà tỷ phú - Irina và Arkadi ở Syktyvkar chỉ còn một người duy nhất nhớ, người vô tình trở thành chứng nhân cái chết của cả đôi vợ chồng trẻ này, cựu y tá Svetlana Skriyabina.

"Năm 1967, tôi tốt nghiệp trung cấp y tế và được phân công làm y tá một bệnh viện công. Ngay ngày làm việc đầu tiên, người ta chở đến một thiếu phụ trẻ bị nhiễm độc nặng do lén chồng phá thai và uống những thứ thuốc rất mạnh. Cô ta nằm ở chỗ chúng tôi cả tháng trời, không ngồi dậy nổi. Cô vừa nằm, vừa đan quần áo cho đứa con trong bụng. Tôi rất thích ngắm đôi tay cô ta - những ngón tay mảnh dẻ mà sau tôi được biết, cô ta là nghệ sĩ dương cầm. Cô rất đẹp, mắt to nâu và tóc màu hung sáng.

Khi Arkadi tới và nghe chúng tôi thông báo bệnh tình của vợ, ông ta đau khổ: "Tất cả tại tôi". Ông ta xoay sở mang tới bệnh viện bình oxy và thuốc hiếm đặt mua từ Vokruta. Khi mẹ vợ ông từ Saratov tới, bà nhiếc móc ông gay gắt và cấm không cho ông tới gần Irina. Từ đó ông ta chỉ dám đứng sau cánh cửa. Ngày 18/10, bệnh tình Irina trở nặng, và sáng sớm ngày 23/10 cô qua đời, mới 27 tuổi, không sống nổi một ngày sau khi sinh con trai. Một năm rưỡi sau thì đến lượt người ta chở Arkadi vào bệnh viện, bà Skriyabina kể tiếp. Ông bị gãy chân, cổ và xương sống do bị một tấm bêtông từ cần cẩu rơi trúng trên công trường. Vài ngày sau ông ta cũng qua đời. Cậu bé Roman Abramovich sống với bà tới năm lên bốn thì được chuyển về cho bác là ông Leib Abramovich ở Ukhta nuôi dạy.

Roman sống ở Ukhta tới năm 1974, sau đó, năm 1982 cậu trở lại đây và ghi danh vào trường Đại học công nghiệp. Tuy nhiên, việc học không suôn sẻ lắm do cậu đã bắt đầu kiếm những đồng tiền đầu tiên. Ông bác của Roman Abramovich là một người rất thanh thế ở tỉnh này. Cuối thập niên 80 ông là Giám đốc vật tư cho tổ hợp Pechorles. Láng giềng kể lại Leib đáp ứng vật liệu gần như cho toàn bộ miền bắc nước Nga. Thời Liên Xô, trong khi các cửa hàng chỉ có những mặt hàng đồng lọat thì trong kho ông bác Leib có thể tìm được đồ gỗ Nam Tư, quần áo mốt, thực phẩm đặc sản. Các lãnh đạo thành phố đều là bạn của ông ta.

Từ công nhân trở thành người giàu nhất nước Nga

Abramovich bắt đầu từ một công nhân. Từ năm 1987 đến 1989 Roman Abramovich là thợ cơ khí của tập đoàn Mossepetsmontazh. Sau đó, Roman tổ chức hợp tác xã Yiut chuyên sản xuất đồ chơi nhựa. Hai đối tác làm ăn với Abramovich là E. Shvider và V. Oif sau này đều trở thành những hạt nhân lãnh đạo của tập đoàn dầu khí Sibneft.

Đầu thập niên 1990, Roman Abramovich, khi này đã là nhà doanh nghiệp, lập hàng loạt công ty thương mại và mua bán dầu như Mekong, Supertechnology Shishmaryev, Elita... Ngày 19/6/1992, Roman Abramovich bị quản thúc tại Matxcơva vì một trong các công ty này bị tình nghi đánh cắp 55 toa diesel từ nhà máy lọc dầu Ykhta, trị giá gần bốn triệu rúp, nhưng sau Abramovich đã giải quyết êm thấm vụ việc.

Năm 1993, ông tiếp tục buôn bán dầu từ thành phố Noyabrsk, nơi Công ty Mekong của Abramovich đứng hàng thứ hai sau Balkar Trading về khối lượng dầu bán ra của thành phố. Thời gian này, Roman Abramovich làm quen với nhà tài phiệt Boris Berezovsky (nay sống lưu vong ở London). Cùng với Berezovksy, Roman Abramovich thành lập công ty hải ngoại Runicom Ltd, đăng ký ở Gibraltar, và mở tiếp năm công ty con của nó ở Tây Âu.

Từ năm 1993 đến 1996, Abramovich là giám đốc tại Nga của Runicom S.A, đăng ký tại Thụy Sĩ. Từ 1995 đến 1996, cùng với Berezovsky, Abramovich đã thành lập thêm nhiều công ty để sau đó, sử dụng các công ty này mua cổ phần của Sibneft (trụ sở Siberia). Năm 1997, ông mua được số cổ phiếu kiểm soát của Sibneft trong một vụ bán đấu giá mà các chuyên gia cho rằng có dấu hiệu vi phạm luật pháp.

Từ 1996, Abramovich trở thành thành viên của Hội đồng quản trị Noyabrskneftegaz (chi nhánh khai thác chính của Sibneft), đồng thời là đại diện tại Matxcơva của Sibneft. Từ 1996 ông làm việc trong Hội đồng giám đốc và sau là đồng sở hữu công ty này cho tới 2005, khi gói cổ phiếu kiểm soát của công ty này được bán cho tập đoàn nhà nước Nga Gazprom với giá 13 tỷ USD.

Ngày 29/5/2001 Abramovich bị gọi lên Tổng công tố viện Nga, khi ông ta bị điều tra về ba điều khoản tội hình liên quan tới ban lãnh đạo Sibneft. Viện thống kê Nga chính thức thừa nhận việc tư hữu hóa Sibneft là không hiệu quả", và tổn thất của nhà nước trong vụ bán cổ phiếu này là 18,6 nghìn tỷ rúp (khoảng 2 tỷ 700 triệu USD). Tuy nhiên, cuối cùng vụ án cũng được xếp lại.

Từ 2003, Abramovich là sở hữu chủ câu lạc bộ Chelsea. THáng 6 năm 2006 ông ta mua 41% cổ phiếu công ty Evraz. Dự tính trị giá hợp đồng khoảng 3 tỉ USD. Hiện nay Roman Abramovich cùng với các đối tác qua một công ty cổ phần đăng ký ở Anh Millhouse capital đã kiểm soát nhiều cổ phiếu giá trị ở Nga, gồm các nhà máy ô tô nhẹ và nặng, xe buýt, nhà máy giấy, ngân hàng và công ty bảo hiểm nhiều vùng ở Nga.