Nước Mỹ "nín thở" bước vào cuộc bầu cử quyết định mới

Reuters cho biết, cuộc bầu cử Thượng viện bổ sung ở bang Georgia là cuộc đua giữa hai Thượng nghị sĩ đương nhiệm của đảng Cộng hòa, gồm ông David Perdue (71 tuổi) và bà Kelly Loeffler (51 tuổi), đều là những doanh nhân rất thành đạt, với các đối thủ từ đảng Dân chủ lần lượt là ông Jon Ossoff (33 tuổi), một chính trị gia mới nổi và ông Raphael Warnock (50 tuổi), mục sư tại nhà thờ Atlanta, nơi mà huyền thoại Martin Luther King từng dẫn dắt. Dự kiến, các thùng phiếu ở Georgia mở lúc 7h, đóng lại vào lúc 19h ngày 5/1.

Đợt bầu cử lần này sở dĩ được tổ chức muộn vào tháng 1/2021 là bởi hồi tháng 11/2020, không có ứng viên nào trong số hai cặp tranh cử giành đủ 50% số phiếu của cử tri. Số liệu của cơ quan bầu cử Georgia cho thấy, đến nay, trên 3 triệu cử tri đã bỏ phiếu bầu Thượng nghị sĩ sớm, trong đó hơn 928.000 lá phiếu được bỏ vắng mặt qua thư, gần 2,073 triệu cử tri trực tiếp đi bầu - con số kỷ lục trong một kỳ bầu cử thượng nghị sĩ.

Từ trái qua phải: Bà Kelly Loeffler và đối thủ trực tiếp Warnock; ông Perdue và đối thủ Ossoff. Ảnh: 13WMAZ

Theo tờ The Hill, Thượng viện Mỹ có 100 ghế, hiện do đảng Cộng hòa kiểm soát với tỷ lệ sít sao 50-48. Nếu giành thêm được một hoặc cả hai ghế của Georgia, đảng Cộng hòa tiếp tục giữ thế đa số tại đây, cho phép họ ngăn chặn hoặc thách thức chương trịnh nghị sự của Tổng thống đắc cử Joe Biden, người của đảng Dân chủ.

Ngược lại, nếu chiến thắng nghiêng hẳn về đảng Dân chủ, số ghế tại Thượng viện sẽ được chia đều 50-50 cho cả hai, khi đó, Phó Tổng thống đắc cử Kamala Harris sẽ giúp đảng Dân chủ giành ưu thế, bởi theo Hiến pháp Mỹ, Phó Tổng thống sẽ đồng thời là Chủ tịch Thượng viện và có quyền bỏ phiếu. Cần lưu ý rằng, đảng Dân chủ cũng đang chiếm ưu thế tại Hạ viện. Hôm 3/1, cơ quan này đã họp phiên đầu tiên khóa mới, bầu bà Nancy Pelosi tiếp tục giữ chức Chủ tịch.

Georgia nhiều năm qua được biết đến như một "thành trì" của đảng Cộng hòa. Chưa có một ứng cử viên Dân chủ nào chiến thắng trong cuộc bầu cử Thượng nghị sĩ ở Georgia suốt một thập kỉ. Tuy nhiên, những thay đổi về nhân chủng học cùng nhiều yếu tố khác đang mang đến hi vọng lớn cho đảng Dân chủ, nhất là khi ứng viên Tổng thống Mỹ của đảng này, ông Joe Biden, thắng ở Georgia trong cuộc bầu cử Tổng thống tháng 11 năm ngoái, giúp ông giành chiến thắng cuối cùng trong cuộc đua vào Nhà Trắng.

Các cuộc thăm dò gần đây ở Georgia chỉ ra rằng, không có ứng viên nào nhận được sự ủng hộ vượt trội trong kì bầu cử lần này, nên cả hai bên đều đang tận dụng những giây phút cuối cùng nhằm tranh thủ phiếu bầu của cử tri.

Reuters thông tin, ngày 4/1, cả Tổng thống đương nhiệm Donald Trump và Tổng thống đắc cử Joe Biden đều xuất hiện ở Georgia. Ông Biden có bài thuyết trình quan trọng ở thủ phủ Atlanta, còn ông Trump xuất hiện trong "vòng vây" của hàng ngàn người ủng hộ ở thị trấn Dalton.

Cùng ngày, Phó Tổng thống Mike Pence thực hiện chuyến công tác thứ 5 đến Georgia, một hôm sau khi Phó Tổng thống đắc cử Harris tới vận động cho hai ứng viên Ossoff và Warnock.

Về phần mình, các ứng viên cũng liên tiếp công kích đối phương. Bà Loeffler, trong chặng dừng chân ở Carrollton hôm 2/1, cảnh báo cử tri rằng, việc để đảng Dân chủ kiểm soát cả Thượng viện sẽ dẫn đến tình trạng "đóng cửa thường trực" của Chính phủ Mỹ. Bà chỉ trích ông Ossoff là người "chưa từng có công việc riêng nào" và thân Trung Quốc.

Loeffler cũng nhắc lại chuyện đối thủ trực tiếp của bà, ông Warnock, từng bị bắt năm 2002 vì bị cáo buộc cản trở cuộc điều tra của cảnh sát về các cáo buộc lạm dụng trẻ em tại một trại trẻ mà ông điều hành ở Maryland.

Ở chiều ngược lại, các ứng viên đảng Dân chủ cáo buộc đối thủ cổ xúy bất bình đẳng chủng tộc. Họ đồng thời tận dụng triệt để bê bối mà Washington Post đăng tải hôm 3/1, liên quan đến rò rỉ bản ghi âm cuộc điện thoại mà trong đó, Tổng thống Trump đã hối thúc Brad Raffensperger, Tổng Thư ký bang Georgia, "truy tìm" hơn 11.000 phiếu bầu cần thiết để ông có thể lật ngược kết quả bầu cử tại bang.

The Hill dẫn lời chuyên gia Whit Ayres nhận định, rất khó để đoán được ai sẽ là người chiến thắng cuối cùng ở Georgia. Ông cho rằng, những chuyến thăm tới Georgia của ông Trump giống như một ván cược, mang tính rủi ro cao nhưng cũng sẽ tạo đòn bẩy lớn cho các ứng cử viên Cộng hòa. Một số người lo ngại nếu ông Trump tiếp tục nhắc tới những cáo buộc gian lận thì điều đó có thể làm giảm tỷ lệ cử tri đi bầu.

Tuy nhiên, Whit Ayres đánh giá: "Nếu Tổng thống Trump có thể thu hút được số lượng lớn những người ủng hộ ông ấy, thì điều đó rõ ràng sẽ giúp ích cho các Thượng nghị sĩ (đảng Cộng hòa)". Trên thực tế, ở mỗi điểm đến của Tổng thống Mỹ đương nhiệm suốt 4 năm qua, không khí luôn náo nhiệt bởi sự xuất hiện của đám đông hàng ngàn người ủng hộ.