Đại gia Việt từng sở hữu 2 tấn vàng ròng

Nhặt lông vịt bán lấy tiền mua gạo

Ông Bùi Xuân Hải hay còn được gọi với tên quen thuộc là "Hải đồ cổ" sinh ra và lớn lên ở huyện Ân Thi (Hưng Yên) trong một gia đình rất nghèo. Hải là anh cả trong gia đình có 5 anh chị em. Tuy nhiên, Hải không chịu đói khổ như bạn bè đồng trang lứa, mà luôn vận động tìm cách kiếm sống.

Ngoài lúc đi học, Hải đi chăn trâu giúp bố, nhưng Hải toàn rả rông trâu ngoài đồng rồi đi khắp thôn xóm nhặt nhạnh lông vịt, lông ngan. Cứ tích tiểu thành đại, mang bao lông vịt, lông ngan đi bán, cũng kiếm được mấy kg gạo, đủ cho gia đình no bụng vài ngày.

Mang khát vọng làm giàu cho Tổ quốc từ bé, nên Hải rất mê môn địa lý, đặc biệt quan tâm đến những vấn đề kinh tế vĩ mô của quốc gia và quốc tế.

Đại gia đất cảng Bùi Xuân Hải từng sở sữu 2 tấn vàng ròng.

Đến “đại gia" kinh doanh đồ cổ

Năm cuối phổ thông, cậu học sinh này đạt danh hiệu học sinh giỏi quốc gia, được tuyển thẳng vào Khoa địa lý Kinh tế, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.

Là sinh viên xuất sắc, nên ra trường, Hải được nhận ngay về Trường PTTH Phù Cừ (Hưng Yên) giảng dạy môn địa lý. Trong suốt 13 năm giảng dạy, Hải liên tục là giáo viên dạy giỏi cấp quốc gia.

Lần đến thăm phụ huynh bị bệnh của một em học sinh đã làm thay đổi cuộc đời của ông Bùi Xuân Hải. Bố của học sinh này đã dùng chiếc bình cũ để khạc nhổ đờm. Thấy vậy, ông Hải đi mua tặng phụ huynh này một chiếc bình mới.

Sau đó, em học sinh đã đem cọ rửa chiếc bình cũ kia, thấy đẹp nên đã mang tặng thầy. Lúc đó ông Hải cũng nhận thấy cái bình rất đẹp, màu men lạ, hình 8 thiếu nữ rất sinh động. Gõ lên chiếc bình sứ thì tiếng kêu thanh thoát và vang như tiếng chuồng đồng. Ông Hải đặt chiếc bình lên đôn gỗ. Mỗi lần mệt nhọc, ngắm chiếc bình lại phát hiện ra một vẻ đẹp mới và cảm giác như nó có sức hút ma mị.

Một ngày, người bạn từ Hà Nội đi cùng người nữa về chơi. Thấy chiếc bình cổ, anh này cứ dán mắt vào. Theo anh ta, đó là chiếc bình bát tiên, thuộc loại tối cổ. Sau khi xem xét cả buổi, người này đòi mua với giá 2 cây vàng, bằng mấy ngôi nhà ở quê lúc bấy giờ.

Biết giá trị của cái bình rất lớn, nên ông Hải quyết định không bán. Mấy hôm sau, anh này cũng giới buôn đồ cổ ở Hàng Khay lại tìm về và nâng giá lên 7 cây vàng. Với số tiền khổng lồ đó, ông Hải không thể từ chối. Một cái bình cũ kỹ, mà giá trị bằng 10 năm đứng lớp.

Ông Hải đồ cổ bên các tác phẩm gốm sứ dát vàng.

Chỉ một cái bình cũ, mà biến một ông giáo nghèo thành một người giàu khiến Hải trằn trọc suy nghĩ. Và Hải quyết định làm một việc mà khiến gia đình, đồng nghiệp coi là ngớ ngẩn: săn tìm thu mua bình lọ và tất cả những thứ cũ kỹ. Ngày đó, người dân chưa biết giá trị của những thứ đồ cũ, nên cứ vừa bán vừa cho, do đó, Hải thu mua rất dễ, chẳng mấy mà gom được đầy nhà. Những thứ đó, Hải bán lại cho giới chơi đồ cổ, thu về không biết bao nhiêu tiền của, vàng bạc.

Việc mua bán đồ cổ lên như diều gặp gió. Từ vài cây vàng trong tay, cứ mua đi bán lại, đến năm 1980, chỉ trong khoảng 10 năm, ông Hải đã có trong tay 2 tấn vàng, một số vàng có thể mua được một góc thành phố cảng. Những chuyến tàu chở đầy toa đồ cổ từ TP. Hồ Chí Minh ra Hà Nội, đem về cho ông không biết bao nhiêu vàng bạc, đô la. Đồ cổ chất ngập trong ngôi biệt thự khổng lồ ở 14 Phạm Bá Trực. Từ Bắc vào Nam, ông có tổng cộng 200 điểm cất giữ đồ cổ, vì nhà cửa ở Hải Phòng không đủ chỗ để. Cái tên Hải “đồ cổ” bắt đầu nổi danh khắp nước từ đó. Người ta gọi ông Hải là “vua đồ cổ”.

Ông Hải nói vui: “Ngày đó buôn bán vàng bạc châu báu, đồ cổ chả ai cấm. Tôi dùng xe tải chở đồ cổ nghênh ngang ngoài đường, dùng tàu chở đồ cổ đi khắp biển chẳng ai bắt, nhưng hễ chở mấy cân gạo hay vài con ngan là bị gây khó dễ ngay”. Ngành nghề kinh doanh của ông Hải khi đó quả là độc đáo, chẳng ai có thể nghĩ đến được.

Vừa buôn đồ cổ vừa buôn đồ cũ từ nước ngoài về, ông Hải trở thành một đại gia của cả nước, sở hữu tài sản lên đến nhiều triệu USD

Bùi Xuân Hải thành lập công ty Havico chuyên sản xuất đồ gốm sứ và đồ giả cổ vào năm 1988 sau khi ra toà với tội danh "trùm buôn lậu đồ cổ". Mãn hạn tù, 17 giờ ngày đầu tiên được tha về tới Hải Phòng, thì 19 giờ ông đến ngay nhà Bí thư, Chủ tịch TP. Hải Phòng xin lập xí nghiệp tư doanh.

Bùi Xuân Hải đã bán đi rất nhiều bản phục chế cổ. Tất cả tiền bạc, Hải đổ dồn vào Haivinaco. Chỉ sau 3 năm, ông là chủ nhân duy nhất của một cơ đồ gồm 4 xí nghiệp, 1 trường đào tạo hàng ngàn học sinh học nghề. Hàng sứ mỹ nghệ cao cấp được làm bằng những bàn tay tài hoa của Hải có mặt ở Venise (Italia), London (Anh), sang Châu Phi, đến Nhật Bản,…

Thế nhưng Hải càng làm thì càng lỗ bởi các cơ chế tài chính (xuất khẩu ủy thác) thời đó. Thay vì bán hàng lấy tiền, Hải được Nhà nước trả bằng 10 ô tô công tắc điện! Mùa hè nhận giày cao cổ lông thú, mùa đông có áo may-ô! Thế là ông vướng vào vòng lao lý vì không trả nợ đúng hạn. Khi Hải ra tù Haivinaco sập tiệm.

Bốn lần ngồi tù không tiêu diệt được ý chí của Bùi Xuân Hải. Bây giờ "Hải đồ cổ" đang trở lại với công nghệ mới - vẽ vàng lên sứ. Toàn bộ sản phẩm của ông được làm bằng tay cực kỳ tinh xảo, người Trung Quốc cũng phải bái phục.