Alibaba sắp rót 3 tỷ USD vào Grab, tham vọng tấn công Đông Nam Á đã lộ rõ?

Nguồn tin của tờ Bloomberg cho hay, Alibaba đang đàm phán đầu tư 3 tỷ USD vào gã khổng lồ gọi xe Grab.

Được biết, công ty thương mại điện tử lớn nhất Trung Quốc là nhà đầu tư duy nhất trong vòng gọi vốn lần này sẽ dành một phần vốn dự định rót vào Grab kể trên để mua lại số cổ phần mà Uber đang sở hữu ở Grab.

Thỏa thuận này sẽ cho thấy một trong những cú đặt cược lớn nhất của Alibaba vào Đông Nam Á kể từ sau khoản đầu tư vào Lazada vào năm 2016. Tập đoàn này trước đó cũng đã có những động thái tiếp cận thị trường ứng dụng gọi xe nhưng việc chính thức đầu tư vào Grab cho phép họ tiếp cận dữ liệu hàng triệu người dùng ở 8 quốc gia, làm gia tăng đội quân giao đồ ăn cũng như tham gia vào thị trường ví điện tử và dịch vụ tài chính.

Số tiền đầu tư lần này – tương đương 1/5 giá trị của Grab (14 tỷ USD) đến trong bối cảnh những băn khoăn đang ngày một gia tăng về khả năng của công ty này để có thể sống xót giữa đại dịch. CEO Anthony Tan từng thừa nhận rằng công ty phải đối mặt với "khủng hoảng lớn nhất" trong khi đó đồng sáng lập Tan Hooi Ling cảnh báo vào tháng 5 rằng họ đang trong một "mùa đông dài". Những nhà đầu tư hiện tại vào đây cũng tỏ ra khá bi quan vào cuộc chiến giữa Grab và đối thủ mạnh nhất Gojek.

Những công ty gọi xe lớn nhất thế giới đã phải trải qua nhiều năm trong cuộc chiến đốt tiền đắt đỏ trước khi họ đồng ý rút khỏi những thị trường cốt lõi của đối thủ. Ví dụ điển hình là cuộc chiến này đã khiến Uber buộc phải bán mảng kinh doanh tại Đông Nam Á cho Grab vào năm 2018. Dưới điều kiện thỏa thuận, Grab phải trả 2 tỷ USD cho Uber nếu họ không IPO vào giữa năm 2023.

Tập đoàn Softbank của Nhật Bản – một nhà đầu tư vào hầu hết các công ty gọi xe trên toàn thế giới được cho là nhân tố chính thúc đẩy thương vụ lần này. Công ty Nhật Bản đã sử dụng vị thế của họ như một cổ đông lớn để thúc giục Uber phải bán cổ phần tại Grab, Didi Chuxing và ứng dụng Yandex của Nga. Trước đó vào tháng 4, Uber nói rằng họ đã ghi giảm 2 tỷ USD trong những khoản đầu tư này sau khi dịch Covid-19 khiến mảng gọi xe chịu thiệt hại nặng nề. Đại diện của Grab, Uber và cả Alibaba hiện từ chối đưa ra bình luận về vấn đề này.

Softbank được cho là cũng muốn Grab tạo ra bầu không khí hòa bình với Gojek. Dẫu vậy, ngay cả khi có những lời đồn đại về khả năng sáp nhập, cả 2 vẫn chưa đạt được bất kỳ thỏa thuận nào. Nhìn chung, khả năng sáp nhập bị cản trở bởi mối quan hệ thù địch giữa 2 công ty và sự phức tạp trong cơ cấu nhà đầu tư của 2 bên.

Một khả năng được vẽ ra là chỉ kết hợp 2 mảng gọi xe của 2 công ty ở Indonesia. Grab và Gojek hiện trị giá 10 tỷ USD đang cạnh tranh khốc liệt với tham vọng tạo ra một "siêu ứng dụng". Họ cũng cạnh tranh trong nhiều lĩnh vực khác gồm giao đồ ăn, dịch vụ tài chính.

Indonesia, vốn là thị trường lớn nhất và hứa hẹn nhất tại Đông Nam Á. Đây cũng là thị trường có tiềm năng sáp nhập cao bởi cả 2 công ty đều muốn giành cổ phần lớn hơn trong công ty sau sáp nhập. Gojek được xem là biểu tượng quốc gia của Indonesia bởi họ là ứng dụng được tải nhiều nhất nên họ không tỏ ra vội vàng với thương vụ này.

Dẫu vậy, dù bất kỳ thỏa thuận nào xảy ra cũng sẽ phải đối mặt với sự dò xét rất kỹ càng của các nhà chức trách bởi vì nó sẽ kết hợp 2 công ty lớn nhất trong khu vực vào thành 1, làm giảm sức cạnh tranh và cơ hội cho những công ty nhỏ hơn.

Khủng hoảng dịch bệnh và những biện pháp phong tỏa đã khiến cả 2 công ty chịu thiệt hại, buộc họ phải cắt giảm việc làm và sắp xếp lại hoạt động kinh doanh. Tuy nhiên, Gojek mới nhận thêm vốn từ Facebook và PayPal – vì vậy họ tỏ ra tự tin vào năng lực tạo ra nền tảng thanh toán kỹ thuật số trong khu vực.