Là một trong những địa phương đi đầu về mở rộng dịch vụ công trực tuyến, đến nay, tỷ lệ người dân và doanh nghiệp TPHCM sử dụng dịch vụ này ở tất cả sở, ngành, quận, huyện đạt 56%, cao hơn nhiều so với tỷ lệ 4% vào năm 2016. Trong đó, Cổng dịch vụ công trực tuyến của TPHCM dần quen thuộc và được nhận xét là “thân thiện, dễ hiểu và nhanh chóng” khi sử dụng. Mục tiêu của dịch vụ công trực tuyến tại TPHCM là hướng đến sự hài lòng của người dân đã đạt một số hiệu quả bước đầu.
Tiết kiệm thời gian cho doanh nghiệp
Phụ trách việc kê khai thuế và thông tin chung của Tập đoàn địa ốc Masteri, trụ sở tại phường An Phú, quận 2, TPHCM, chị Lại Thị Đan Thanh cho rằng, công việc của chị đã “dễ thở” hơn rất nhiều từ khi Sở kế hoạch – Đầu tư TPHCM và Chi cục thuế TPHCM áp dụng việc kê khai, nộp thuế qua mạng vài năm nay. Trang web của 2 đơn vị này có khá đầy đủ thông tin về thủ tục, biểu mẫu và quy định đặc biệt với từng trường hợp.
Vì vậy, ngoài thủ tục về thuế, khi doanh nghiệp cần thay đổi nội dung đăng ký khác thì có thể lên trang web để kiểm tra mình thuộc trường hợp nào và thực hiện đúng theo hồ sơ. Ngoài ra, doanh nghiệp còn theo dõi được tiến độ giải quyết hồ sơ qua tin nhắn được gửi đến tài khoản đã đăng ký trước đó.
Nộp hồ sơ qua mạng giúp giảm tài cho nơi nhận hồ sơ.
“Dịch vụ công trực tuyến rất thuận tiện, chúng tôi có thể theo dõi hồ sơ của mình, ai là người xử lý để nếu có khó khăn thì liên hệ trực tiếp. Khi được thông báo hợp lệ thì đại diện doanh nghiệp lên nộp đúng bộ hồ sơ đó mà không cần bổ sung hay thay đổi gì, tiết kiệm nhiều thời gian cho doanh nghiệp” - chị Lại Thị Đan Thanh nhận xét.
Đối với doanh nghiệp, khi các thủ tục hành chính được giải quyết nhanh gọn thì xem áp lực được giải tỏa khá nhiều bởi “đầu xuôi thì đuôi mới lọt”. Là một trong những đơn vị được đánh giá có bước tiến mạnh mẽ trong xử lý hồ sơ qua mạng, Cục Thuế TPHCM đang thực hiện 133 dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 và 4 về kê khai, nộp và hoàn thuế. Hơn 37.900 chủ hộ cho thuê nhà cũng đăng ký tài khoản kê khai và nộp thuế điện tử qua mạng.
Ông Nguyễn Nam Bình, Phó cục trưởng Cục thuế TPHCM cho biết, đến quý 1/2020, TPHCM có hơn 243.000 doanh nghiệp nộp thuế điện tử, chiếm 99,98% tổng số doanh nghiệp đang hoạt động. Khi thực hiện các thủ tục về thuế, doanh nghiệp được hỗ trợ ở mức tối đa.
“Triển khai mạnh mẽ khai thuế điện tử được ngành thuế xác định là hoạt động quan trọng và đột phá để tích hợp chính xác, kịp thời thông tin về doanh nghiệp. Doanh nghiệp nộp bản giải trình, yêu cầu cung cấp thêm tài liệu hay tra cứu kết quả giải quyết của cơ quan thuế hoàn toàn bằng phương thức điện tử” - ông Bình nói.
Nhiều thủ tục hành chính của quận Bình Tân đã được thực hiện trực tuyến.
Còn nhiều vướng mắc cần tháo gỡ
Theo thống kê của Sở Thông tin - Truyền thông TPHCM, đến tháng 4/2020, TPHCM đã triển khai 1.292 dịch vụ công trực tuyến trên tổng số 1.786 thủ tục hành chính đang áp dụng, trong đó mức độ 3 là 989 dịch vụ và mức độ 4 là 303 dịch vụ. Các thủ tục được nhiều người dân và doanh nghiệp sử dụng liên quan đến lao động, kinh doanh và xây dựng.
Hóc Môn, Bình Thạnh, Bình Tân và Thủ Đức là những địa phương được đánh giá có kết quả nổi bật trong giải quyết thủ tục hành chính qua mạng. Với hơn 40.000 doanh nghiệp và hộ kinh doanh đang hoạt động, tốc độ đô thị hóa cao nên yêu cầu về giải quyết thủ tục hành chính của quận Bình Tân khá nặng nề. Trung bình mỗi năm quận giải quyết hơn 800.000 hồ sơ của người dân trên các lĩnh vực.
Vì vậy, chính quyền địa phương xác định lấy công nghệ thông tin làm nền tảng để mở rộng dịch vụ công trực tuyến. Năm 2016, quận bắt đầu thực hiện 20 thủ tục qua mạng ở cấp độ 3, hiện con số này đã tăng lên 61. Ngoài ra, 17 dịch vụ công trực tuyến cấp độ 4 cũng đang hoạt động khá hiệu quả, giảm tải đáng kể cho người dân và cán bộ phụ trách hồ sơ.
Theo bà Phạm Thị Ngọc Diệu, Phó chủ tịch UBND quận Bình Tân thì vẫn còn nhiều khó khăn nhất định khi thực hiện dịch vụ công trực tuyến: “Có những thủ tục đòi hỏi người dân phải scan dữ liệu. Đặc biệt là trong xây dựng yêu cầu kèm bản vẽ thiết kế xây dựng nên chưa thuận lợi cho người dân, dẫn đến tỷ lệ thực hiện trong lĩnh vực này thấp. Quận cũng chưa có 1 cơ sở dữ liệu chung nên cán bộ công chức ngoài thực hiện trên máy tính thì còn làm trên giấy nên chưa rút ngắn được thời gian”.
Bảng kê thông tin trực tuyến khá đầy đủ và dễ thực hiện.
Ngoài những quy định chung gây ảnh hưởng đến tiến độ giải quyết hồ sơ, thì theo bà Võ Thị Trung Trinh, Phó Giám đốc Sở Thông tin - Truyền thông TPHCM, một hạn chế khác khiến tỷ lệ người dân và cả doanh nghiệp chưa “mặn mà” với dịch vụ công trực tuyến, đó là công tác tuyên truyền chưa sâu rộng, việc giải quyết hồ sơ nhiều nơi chưa minh bạch. Làm sao để người dân an tâm rằng hồ sơ nộp trực tuyến vẫn được giải quyết như nộp trực tiếp, được hỗ trợ kịp thời khi thiếu thông tin và tiến độ xử lý được công khai để họ theo dõi- đây là những yếu tố quan trọng để tỷ lệ hồ sơ được nộp trực tuyến tăng lên.
TPHCM sẽ có những giải pháp cụ thể để thực hiện lộ trình chung của Chính phủ đặt ra là đến năm 2025, toàn bộ thủ tục hành chính phải được cung cấp trực tuyến ở mức độ 3 và 4, tỷ lệ sử dụng các dịch vụ phải từ 50% trở lên. Các quận, huyện nhân rộng dịch vụ công trực tuyến cấp độ 3,4 kết hợp với dịch vụ nhận và chuyển phát hồ sơ của Bưu điện TPHCM, đảm bảo mức độ phát hồ sơ mức độ hồ sơ trực tuyến mức độ 4 đạt tỷ lệ tối thiểu 40%.
“Thời gian tới, chúng tôi tham mưu cho thành phố thực hiện một số giải pháp để tăng dịch vụ công trực tuyến như: tinh giản thủ tục hành chính để dễ dàng thực hiện trên môi trường điện tử, khẩn trương hoàn thiện các cơ sở dữ liệu dùng chung về dân cư, hộ tịch và đất đai. Chúng ta cần có một mục tiêu khác là cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 3,4 qua thiết bị di động thông minh” - bà Võ Thị Trung Trinh nói.
Năm 2019, TPHCM giải quyết gần 21,4 triệu hồ sơ, trong đó có 6 triệu hồ sơ giải quyết trực tuyến mức độ 3, mức độ 4 là hơn 6 triệu. Với những biện pháp cụ thể và lộ trình bài bản từ cơ quan quản lý, người dân và doanh nghiệp hoàn toàn có thể an tâm thực hiện các thủ tục hành chính và đánh giá mức độ hài lòng của mình bằng dịch vụ công trực tuyến.
TPHCM đang triển khai xây dựng đô thị thông minh nhằm phục vụ dân ngày càng tốt hơn. Do đó dịch vụ công trực tuyến và nhiều đề án của các lĩnh vực ứng dụng khoa học công nghệ cùng với nguồn nhân lực thông minh sẽ góp phần tạo ra những chuyển biến mới trong quản lý, điều hành của chính quyền điện tử do dân, vì dân.