TTCK “vô cảm” với tác động chính sách

Trao đổi với ĐTCK, ông Nguyễn Văn Mạnh, Phó tổng giám đốc CTCK KimEng cho rằng, chỉ trong một thời gian ngắn, lãi suất huy động trên thị trường đã giảm 5% (từ 14%/năm xuống còn 9%/năm), đây là mức giảm rất mạnh, thông thường thị trường sẽ có những phản ứng rất tích cực. Tuy nhiên, việc các chỉ số chứng khoán “thờ ơ” với thông tin này có những lý do nhất định.

Thứ nhất, từ đầu năm đến nay, TTCK đã hồi phục đáng kể sau một thời gian dài trầm lắng, nhiều mã cổ phiếu đã tăng giá gấp 2 lần, thậm chí 3 lần. Xét bình quân, các chỉ số chứng khoán đã tăng khoảng 30%, nên thị trường phải có quá trình điều chỉnh là điều tất yếu.

Thứ hai, bản chất đầu tư vào TTCK là đầu tư vào các DN, mặc dù lãi suất hạ là thông tin tốt đối với DN, nhưng vẫn phải có thời gian để DN “hấp thụ”. Đồng thời, nhiều thống kê cho thấy, hoạt động kinh doanh của nhiều DN năm nay sẽ còn khó khăn hơn năm 2011.

Do vậy, mặc dù lãi suất hạ nhưng lượng DN có thể tiếp cận với dòng vốn rẻ là không nhiều, hay một số DN có khả năng vay vốn thì vướng ở khâu tiêu thụ…

Trên thực tế, lãi suất cho vay tại các ngân hàng thương mại không giảm tương ứng với đà giảm lãi suất huy động, vì các ngân hàng còn một lượng lớn vốn huy động giá cao trước đó.

Vậy nên, mặc dù đã có chuyển động về chính sách nhưng các nhà đầu tư vẫn đang chờ đợi tác động tích cực thể hiện trên các chỉ số kinh tế vĩ mô cũng như hoạt động cụ thể của các DN để có thể ra quyết định.

Về cơ bản, thông tin lãi suất huy động giảm xuống 9%/năm đúng là rất tích cực đối với TTCK, nhưng diễn biến của thị trường trong thời gian này không thể hiện theo đúng logic trên.

Nhiều ý kiến cho rằng, nhà đầu tư đang bị “ám ảnh” bởi các thông tin không tích cực như chuyện thua lỗ của một số tập đoàn nhà nước đang dần được khui ra, hay thông tin từ một số ngân hàng thương mại cho thấy, mặc dù trên sổ sách báo cáo có lãi nhưng tỷ lệ nợ xấu rất lớn…

Như vậy, vấn đề ở đây chưa hẳn nằm ở lãi suất đầu vào, điều quan trọng là làm cách nào để “tháo gỡ” các khoản nợ của các ngân hàng thương mại. Chỉ khi nào các đơn vị này “làm sạch” một cách tương đối báo cáo tài chính thì mới mạnh tay bung nguồn vốn rẻ ra thị trường.

Do vậy, dù cho rằng TTCK là kênh đầu tư hấp dẫn nhất hiện nay, nhưng nhà đầu tư vẫn tỏ ra khá dè dặt.

Ông Hoàng Thạch Lân, Giám đốc môi giới CTCK MHBS cho rằng, tình hình kinh tế vĩ mô có cải thiện nhưng vẫn còn nhiều khó khăn, lạm phát mặc dù đang được hãm phanh, nhưng sau mấy tháng nữa, khi sức cầu tăng lên thì có bùng phát trở lại hay không là điều chưa ai dám khẳng định.

Nhìn từ góc độ DN, nhiều DN hẳn sẽ vui mừng khi nhận được thông tin hạ lãi suất, bởi sẽ có nhiều khoản vay cũ được điều chỉnh lại lãi suất, nhưng liệu họ có đủ điều kiện để tiếp nhận các khoản vay mới hay không lại là một câu hỏi.

Do vậy, nếu theo logic thông thường, lãi suất giảm nhưng TTCK không tăng là đáng ngạc nhiên và có phần “vô lý”. Song phân tích kỹ thì có thể thấy, chỉ khi nào tổng thể nền kinh tế thực sự tốt lên thì TTCK mới có những bước tăng trưởng bền vững.

Chuyên gia chứng khoán Phạm Kinh Luân cho biết, đúng là về lý thuyết, khi lãi suất giảm thì dòng tiền sẽ đổ vào chứng khoán. Theo ông Luân, nhiều khả năng NHNN sẽ duy trì mức trần lãi suất huy động 9%/năm cho đến hết năm nay.

Nếu nhìn vào mức lãi suất này thì nhiều người cho rằng, tại sao không đầu tư vào cổ phiếu của một số DN với giá xấp xỉ mệnh giá và mức cổ tức cao hơn mức lãi suất ngân hàng. Tuy nhiên, đa số nhà đầu tư trên thị trường không quan tâm nhiều đến kế hoạch cổ tức mà điều họ quan tâm nhất là DN hiện đang làm ăn như thế nào, có hiệu quả không, giá cổ phiếu có tiềm năng tăng trưởng trong tương lai gần hay không?

Nhìn vào tình hình thực tế của DN cho thấy, mặc dù lãi suất có giảm nhưng DN vẫn rất khó tiếp cận nguồn vốn, nhiều DN rơi vào thế bế tắc đầu ra. Một lý do nữa, theo ông Luân, khiến thị trường khó tăng trong thời gian này là do các quỹ đầu tư nước ngoài sắp đến hạn đóng quỹ, nên liên tiếp bán ròng. Ngoài ra, hiện cũng là thời điểm các quỹ đầu tư chỉ số (ETF) xem xét cơ cấu lại danh mục đầu tư nên cũng có những ảnh hưởng nhất định đến TTCK và tâm lý nhà đầu tư.

Mặc dù vậy, lại có những ý kiến cho rằng, TTCK không tăng “nóng” theo chính sách cũng là điều đáng mừng, bởi điều đó cho thấy nhà đầu tư hiện nay đã có những cân nhắc cẩn trọng hơn, không bị cuốn theo những thông tin tích cực trước mắt mà bỏ qua những yếu tố cơ bản của nền kinh tế vĩ mô. Trong xu hướng đó, khi nền kinh tế hồi phục thì TTCK sẽ tăng trưởng một cách chắc chắn và bền vững hơn.