Trung Quốc: Biện pháp ngăn chặn "bong bóng" BĐS "xì hơi"

Riêng trong năm 2009, các ngân hàng Trung Quốc chi 1.500 tỉ USD cho các khoản vay để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, trong đó một tỉ lệ lớn đầu tư vào BĐS. Vì vậy, giá BĐS tại Trung Quốc theo đà đó tăng vọt lên do người dân có thể dễ dàng vay tiền từ các ngân hàng, đồng thời được hưởng các mức thuế ưu đãi cũng như chính sách bán nhà giá rẻ mà chính phủ áp dụng từ năm ngoái để hỗ trợ thị trường BĐS trong bối cảnh suy thoái kinh tế.

Theo thống kê, từ năm 2007 đến nay, giá nhà đã tăng 140%, trong đó giá nhà ở Bắc Kinh còn tăng mạnh hơn lên đến 800%. Còn theo tính toán vào tháng 9.2010 Công ty thống kê Morgan Stanley, giá nhà đất tại Thượng Hải, Bắc Kinh, Thâm Quyến… tăng quá cao đến nỗi khoản tiền chi trả thế chấp chiếm tới hơn 80% thu nhập trung bình. Trong khi đó, từ tháng 11.2008 đến tháng 12.2010, dư nợ tín dụng của các ngân hàng lên tới 17.000 tỉ nhân dân tệ, trong khi 5 năm trước đó (từ năm 1998 đến năm 2002), dư nợ tín dụng chỉ là 6.700 tỉ nhân dân tệ. Với mức tăng tín dụng như vậy lạm phát cao là điều không thể tránh khỏi.

Để ngăn chặn hiện tượng “bong bóng” BĐS và có thể “xì hơi” nó một cách kịp thời, tháng 1.2011, Chính phủ Trung Quốc áp dụng hàng loạt biện pháp ngăn chặn như khôi phục một loại thuế giao dịch nếu bán BĐS trong vòng 5 năm sau khi mua nhằm ngăn chặn các nhà đầu cơ tìm cách kiếm lợi nhuận nóng, đồng thời nỗ lực xây dựng thêm nhà ở giá thấp cho người dân; Ngân hàng Trung ương Trung Quốc hạn chế tín dụng đối với đối tượng mua căn nhà thứ 2 hoặc thứ 3 hay đối với người không thể chứng tỏ họ có thể trả tiền nếu giá nhà ở mức cao....

Ngoài ra, mức thanh toán tối thiểu ngay lập tức với những trường hợp mua nhà lần thứ 2 được tăng từ 50% lên đến 60% giá trị nhà mua. Thuế BĐS được thực thi tại nhiều thành phố lớn như Thượng Hải và Trùng Khánh. Ngày 6.4.2011, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc quyết định tăng lãi suất của các tổ chức tín dụng thêm 0,25 điểm, trong đó lãi suất tiền gửi kỳ hạn một năm lên 3,25%, lãi suất cho vay kỳ hạn một năm lên 6,31%. Đây là lần thứ hai trong năm 2011, Trung Quốc tăng lãi suất cơ bản nhằm hạn chế thanh khoản, để đối phó với tình hình lạm phát gia tăng và thu hẹp tình trạng lãi suất thực âm.

Cụ thể hơn, tháng 2.2011, chính quyền thành phố Bắc Kinh đưa ra những quy định mới, những người không có hộ khẩu tại Bắc Kinh phải trả phí an ninh xã hội hàng tháng hoặc thuế thu nhập trong 5 năm liên tiếp trước khi họ có đủ tư cách để mua căn hộ đầu tiên trong thành phố. Nguyên tắc này cũng nêu rõ, những người có hộ khẩu Bắc Kinh cũng sẽ bị hạn chế chỉ được mua tối đa 2 căn hộ, còn những người không có hộ khẩu Bắc Kinh chỉ được phép mua một căn hộ.

Theo thống kê của website Giao dịch BĐS Bắc Kinh, nhờ những chính sách này mà mua bán BĐS tại Bắc Kinh đã giảm tới 60% trong tuần đầu tiên sau khi kỳ nghỉ Lễ hội mùa xuân.

Nhà chiến lược vĩ mô Andy Rothman của công ty CLSA Asia-Pacific Markets tại Trung Quốc lại cho rằng thực trạng của thị trường BĐS Trung Quốc không thể gọi là “bong bóng” bởi thu nhập hộ gia đình đang tăng lên theo giá nhà ở. Giá nhà ở tại các thành phố loại hai của Trung Quốc, nơi hầu hết dân cư đô thị sinh sống rẻ hơn 75% so với các thành phố lớn hơn như Bắc Kinh và Thượng Hải, đồng thời giá tại đó cũng tăng chậm hơn so với các thành phố lớn. “Với đòn bẩy thấp và giá nhà tăng phù hợp với thu nhập thì đây không phải là tình trạng “bong bóng”, ông Rothman nói.

Trong 6 năm qua, giá BĐS tại Trung Quốc tăng trung bình 10%/năm, so với mức tăng trung bình 13% trong thu nhập hộ gia đình. Theo ông Rothman, đây là mức cân bằng và cho rằng, mọi người thường chỉ đề cập tới “bong bóng” về hình thức chứ chưa quan tâm tới chi tiết bên trong. Ông dự báo, thu nhập hộ gia đình sẽ tăng 10% trong năm 2011, trong khi nền kinh tế phát triển với tốc độ 9,5%. Bên cạnh đó, lạm phát của Trung Quốc có thể sẽ được giới hạn ở mức 4,5%, con số “tương đối an toàn” đối với tăng trưởng kinh tế của quốc gia.