Thanh Hóa: Doanh nghiệp lừa ép dân dỡ nhà để chiếm đất

Theo phản ánh của ông Lê Thanh Kề, đại diện cho 46 hộ dân với 143 nhân khẩu đa số là hộ nghèo, đang sinh sống tại khu vực Bãi Áng, xã Tế Lợi, huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa: “Khu tập thể chúng tôi đang ở hiện nay có nguồn gốc là khu tập thể Xí nghiệp Mỏ Secpentin, được xây dựng từ năm 1975 cho cán bộ, công nhân viên (CBCNV). Quá trình sử dụng đến năm 1991, Xí nghiệp Mỏ Secpentin đã bán thanh lí toàn bộ khu nhà ở tập thể cho các hộ công nhân. Chúng tôi đã nộp tiền và Xí nghiệp Mỏ Secpentin có biên bản bàn giao nhà ở. Từ tháng 5/1991 đến nay, 46 hộ dân sinh sống ổn định, không tranh chấp, hằng năm đều thực hiện nghĩa vụ tài chính cho Xí nghiệp”.

Sau khi CP hóa, ngày 14/1/2006, Công ty CP Secpentin và Phân bón Thanh Hóa kí Hợp đồng thuê đất với UBND tỉnh Thanh Hóa tại xã Tế Lợi, huyện Nông Cống. Đến ngày 25/9/2014, Công ty CP Secpentin và Phân bón ban hành Công văn số 129 CV/SP-TCHC với nội dung yêu cầu các hộ dân đang ở nhà tạm tại khu vực mỏ Secpentin và các hộ mua nhà thanh lí trước đây tự động tháo dỡ nhà để trả lại đất cho Công ty, thời gian tháo dỡ nhà chậm nhất là đầu tháng 6/2015. Thế nhưng, ngoài những hộ mua nhà thanh lí từ năm 1991, còn nhiều hộ dân ở đây đã sinh sống từ năm 1975 không liên quan gì đến mỏ. Vậy mà khi kí hợp đồng thuê đất để cổ phần hóa, Giám đốc Mỏ đã cố tình “lừa dối” không báo cáo trung thực với UBND tỉnh về phần đất mà các hộ dân đang sinh sống, do đó UBND tỉnh Thanh Hóa đã kí diện tích đất cho thuê chồng lấn lên phần diện tích đất của các hộ dân.

Con đường thảm nhựa và những ngôi nhà người dân mua thanh lí, nay đã được cải tạo khang trang.

Làm việc với ông Nguyễn Tiến Cường, Chủ tịch HĐQT, Giám đốc Công ty CP Secpentin và Phân bón về những nội dung đơn thư, ông cho biết: Chúng tôi đang đấu mối với chính quyền địa phương để quy hoạch đất ưu tiên cho các hộ này ra khu tái định cư, còn theo quy định thì các hộ dân không thể ở đây được. Các gian nhà tập thể đã mua đi, bán lại nhiều lần. Năm 2006, khi doanh nghiệp chuyển sang cổ phần phải làm thủ tục thuê đất trong đó không có đất cho các hộ dân ở. Khi phóng viên đề cập đến việc mua nhà thanh lí của các hộ công nhân ở đây, ông Cường cho rằng: Các hộ mua nhà thanh lí chỉ là mua ở tạm do vậy, ngày 25/9/2014 Công ty mới có Thông báo số 129 về việc thu hồi đất một số hộ mượn ở tạm của Công ty để thực hiện dự án mở rộng mỏ Secpentin. Chúng tôi yêu cầu các hộ đang ở tạm và các hộ mua nhà tập thể cấp 4 thanh lí của Xí nghiệp chủ động tháo dỡ bàn giao mặt bằng, Công ty sẽ hỗ trợ xe, tháo dỡ, di chuyển cho các hộ.

Tuy nhiên, khi phóng viên đề nghị cho xem đơn cam kết mượn đất ở tạm của các hộ sau khi mua nhà thanh lí thì vị Giám đốc chỉ trình các văn bản liên quan, trong đó có các Biên bản bàn giao nhà ngày 19/5/1991, được ghi rõ: “Căn cứ vào kế hoạch nhượng lại nhà ở CBCNV qua biên bản đánh giá, giá trị còn lại cho từng dãy nhà… căn cứ nhu cầu xin mua sử dụng nhà tại chỗ của CBCNV, Hội đồng bàn giao lại cho các hộ”. Như vậy, việc mua nhà thanh lí của các hộ là “mua đứt, bán đoạn” chứ không phải mua để ở tạm và trong quá trình sinh sống tại đây, các hộ dân đều thực hiện nghĩa vụ tài chính đầy đủ.

Việc Công ty CP Secpentin và Phân bón Thanh Hóa chưa có kế hoạch di dời cũng như phương án hỗ trợ, bồi thường đối với các hộ mà đã vội vàng ra thông báo “đòi đất” khiến các gia đình bức xúc, khiếu kiện khắp nơi. Phản bác lại những lí lẽ của lãnh đạo Công ty, ông Đỗ Xuân Thảo, công nhân hưu trí cho biết: Năm 1976, ông Giám đốc Xí nghiệp đã vận động chúng tôi ra đây, thời đó đường sá đi lại khó khăn vất vả, đến nay chúng tôi cải tạo nhà cửa, ruộng vườn khang trang ổn định thì nhận được công văn nói rằng chúng tôi chỉ mượn đất để ở tạm là hoàn toàn vô căn cứ. Bà Đinh Thị Huyền (hưu trí) khẳng định: “Tôi có mặt ngay từ ngày đầu thành lập mỏ, đa số các hộ điều có hoàn cảnh khó khăn, không có điều kiện mới phải “chui rúc” vào đây. Gia đình tôi (3 thế hệ) ở từ năm 1975 đến nay, sau khi Xí nghiệp bán thanh lí tôi mua lại, mấy chục năm tuy nghèo khó nhưng cuộc sống đã ổn định, bình yên… Vậy mà Công ty yêu cầu di chuyển đi nơi khác. Nếu vì lợi ích chung chúng tôi sẽ chuyển đi, nhưng Công ty phải đền bù thỏa đáng theo đúng quy định của Luật Đất đai, bằng không chúng tôi quyết bám trụ”.

Không chỉ vậy, Công ty còn đặt xưởng nghiền đá quặng Secpentin ngay cạnh khu dân cư ngày đêm hoạt động gây tiếng ồn, thải khói bụi độc hại ô nhiễm môi trường. Xưởng nghiền này chưa được ngành chức năng cấp phép đánh giá tác động môi trường. Việc 46 hộ dân đang sinh sống ổn định gần 40 năm qua tại xã Tế Lợi, huyện Nông Cống thỏa mãn điều kiện được mua nhà theo khoản 3, Điều 9, Nghị định 64/2002/NĐ-CP ngày 19/6/2002 của Chính phủ, trong khi đã nộp đầy đủ tiền mua nhà thanh lí.

Ông Trần Văn Thuấn, Chủ tịch UBND huyện Nông Cống cho biết: Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh Thanh Hóa tại Công văn số 10.349 ngày 29/10/2014 về việc giải quyết đơn thư của các hộ dân trong khu vực mỏ Secpentin, theo đó UBND tỉnh yêu cầu phía Công ty làm việc với các hộ gia đình liên quan, thống nhất phương án di dời dân ra khỏi khu vực ở tạm, UBND huyện sẽ có tờ trình lên tỉnh xin quy hoạch mặt bằng để có đất tái định cư nhưng với tinh thần dân chủ đúng quy định của Luật Đất đai tạo điều kiện tốt nhất để họ có nơi ở ổn định, yên tâm sản xuất. Đề nghị UBND tỉnh Thanh Hóa và các ban, ngành chức năng phối hợp kiểm tra, xác minh để có biện pháp xử lí kịp thời, bảo đảm quyền lợi cho người dân