Giám đốc điều hành Quỹ Tiền tệ Quốc tế Christine Lagarde phát biểu tại một cuộc họp báo về khu vực đồng Euro tương lai tại Paris hôm 18-7-2014 - Ảnh: Reuters
Trong báo cáo đánh giá tầm ảnh hưởng của các chính sách quốc gia riêng biệt tác động tiêu cực lên nền kinh tế thế giới, IMF cảnh báo xung đột Nga-Ukraine có thể “dội” lại phần còn lại của khu vực này nếu các biện pháp trừng phạt chống lại nước Nga tiếp tục leo thang.
Tác động có thúc đẩy sự xoay chuyển trong thị trường tài chính, trái ngược với giai đoạn thị trường bình ổn gần đây, IMF cho biết.
Trong kịch bản xấu nhất, IMF đề cập đến việc Mỹ và Anh có thể thắt chặt chính sách tiền tệ sớm hơn dự kiến, dẫn đến tăng chi phí đi vay trên toàn cầu, thậm chí ngay cả khi tốc độ phát triển trong các nền kinh tế mới nổi chủ chốt trượt hơn 0,5 điểm % trong vòng 3 năm tới.
Hai yếu tố phát triển trên sẽ củng cố lẫn nhau, thúc đẩy tăng trưởng chậm hơn và làm tổn thương sâu sắc đến các thị trường mới nổi đang mất cân bằng kinh tế trầm trọng, như Argentina, Brazil, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ.
Trong các báo cáo trước đây, IMF cho biết việc các nước giàu thắt chặt tiền tệ có thể sẽ hạn chế tác động tiêu cực vào phần còn lại của thế giới. Tác động cũng có thể mạnh hơn nếu tỉ lệ lãi suất của Mỹ và Anh cao hơn khi khu vực Euro và Nhật Bản tiếp tục thắt chặt tiền tệ, dù động thái thắt chặt "không đồng bộ này" có thể gây biến động mạnh hơn trong tỉ giá hối đoái toàn cầu.
Ngân hàng trung ương Hoa Kỳ, Nhật Bản, châu Âu và Anh đã giảm mạnh tỉ lệ lãi suất để thúc đẩy tăng trưởng trong thời kỳ suy thoái toàn cầu, nhưng nay cả Anh và Mỹ đều đang chuẩn bị đảo ngược quá trình.
IMF hạ dự báo tăng trưởng cho thị trường mới nổi là 2 điểm % tích lũy trong 4 năm qua. Nay nó dự báo tăng trưởng hàng năm của nhóm nước trên sẽ giảm còn 5% trong vòng 5 năm tới, từ mức trung bình 7% từ năm 2003-2008.
Với những đóng góp đáng kể của các thị trường mới nổi vào nền kinh tế toàn cầu trong vài thập kỷ qua, thì sự suy thoái gần đây của họ có thể đem đến những tác động sâu rộng.
Các thị trường mới nổi ảnh hưởng đến thế giới thông qua kênh tài chính và thương mại. Nhóm thị trường này chỉ cần giảm 1 điểm % cũng có thể dẫn đến giàm 1/4 điểm % trong nền kinh tế của các nước phát triển.
Thêm vào đó, sự sụt giảm trong các thị trường mới nổi như Brazil, Nga, Trung Quốc và Venezuela sẽ có sức ảnh hưởng sâu rộng hơn đến các khu vực ngay lập tức thông qua các kênh như giá dầu và kiều hối.
Các ngân hàng Áo, Pháp, Ý và Thụy Điển đang chịu hiểm họa lớn từ tình hình bất ổn của Nga, ngoài những người nắm giữ trái phiếu nước ngoài và người bảo lãnh cho các hợp đồng hoán đổi tín dụng mặc định sẽ bị thiệt hại nặng nền khi chất lượng tín dụng xấu đi.