Tạm ngừng dịch vụ giữ hộ vàng ở một số NHTM

Theo ông Nguyễn Quang Huy, Vụ trưởng Vụ Ngoại hối (NHNN), trong thời gian qua nhiều NHTM thực hiện giữ hộ vàng cho người dân, tuy nhiên trong khi thực hiện, một số NHTM đã không làm đúng quy định. Do đó, NHNN đã có công văn yêu cầu một số NHTM vi phạm tạm ngừng giao dịch này, những NHTM tuân thủ theo quy định vẫn được phép tiếp tục thực hiện giao dịch. Dự kiến trong hai tuần tới, NHNN sẽ ban hành dự thảo Thông tư hướng dẫn cụ thể hơn.

Trước động thái này, chuyên gia tài chính TS Ngô Trí Long cho rằng NHNN đang đề phòng trường hợp “biến tướng” dịch vụ nhận giữ hộ vàng nhằm lách quy định cấm NHTM huy động vàng sau ngày 30-6. “Có thể ở một vài NHTM mượn cớ giữ hộ vàng nhưng thực chất gửi vàng có lãi suất ngầm với nhau, giống như trường hợp vượt trần lãi suất huy động VND trước đây. NHTM sẵn sàng trả khoản lãi này cho người dân thay vì đáng lý ra người dân phải trả phí giữ vàng. Để thực hiện việc này, NHTM có thể chỉ ghi số lượng nhận gửi chứ không ghi số series, tuổi vàng…” - ông Long nói rõ.

Vì thế, ông Long cho rằng nên phân biệt rõ hình thức nhận giữ vàng và huy động vàng. NHTM chỉ được giữ hộ và không được phép huy động sau ngày 30-6. Người dân gửi loại vàng nào, series bao nhiêu thì NHTM phải trả lại như ban đầu, không được dùng các loại vàng đó để xoay vòng. Nhưng trong khi đó, các doanh nghiệp do NHNN cấp phép vẫn được tiến hành huy động vàng bình thường (?!).

TS Cao Sỹ Kiêm, nguyên Thống đốc NHNN, nhấn mạnh thêm: Thị trường vàng hiện rất bấp bênh, rủi ro cao. Chính sách điều hành vừa qua của NHNN đã tạo ra luồng cung cầu mới, giảm vàng hóa, người dân có thể không hăng hái giao dịch vàng. Tuy nhiên, việc NHTM nhận giữ hộ vàng của dân phải được trả lại đúng nghĩa.

“Ở Việt Nam thì vàng dân gửi vào lại có thể không được để yên trong két mà lại được dùng quay vòng và không đúng nghĩa, kể cả NHTM và doanh nghiệp kinh doanh vàng. Điều này rất rủi ro, làm cho người có vàng mất vàng. Chúng ta đã để một thời gian dài cho các NHTM huy động vàng, lấy lãi suất cao. Giá vàng tăng lên, họ thiếu thanh khoản và đẩy người dân bị ảnh hưởng theo” - ông Kiêm phân tích.

Do đó, theo vị nguyên thống đốc, việc có hướng dẫn, quy định rõ ràng về giữ hộ vàng ở các NHTM sắp tới là cần thiết. Trường hợp doanh nghiệp huy động vàng thì phải có chế tài chuyên nghiệp, quy định biện pháp giải quyết khi có rủi ro và cách đem lại quyền lợi cho người gửi. “Rủi ro sẽ đến khi giá vàng biến động khôn lường, mức chênh lệch so với giá thế giới cao, vàng trong nước sinh lời thấp, các doanh nghiệp kinh doanh vàng sẽ không thể có đủ tiềm lực để chi trả. Chế tài rõ ràng, thông thoáng sẽ bảo vệ được quyền lợi cho người dân khi gửi vàng” - ông đề xuất.