Tại sao tín dụng 9 tháng tăng trưởng thấp?

Theo Tổng cục Thống kê, tính đến ngày 20/9, huy động vốn của các tổ chức tín dụng tăng 9,15% và tăng trưởng tín dụng của nền kinh tế đạt 9,52%. Con số này thấp hơn từ 0,9 – 1,5% so với cùng kỳ năm 2017.

Cụ thể, tổng phương tiện thanh toán tăng 8,74% so với cuối năm 2017 (cùng kỳ năm 2017 tăng 9,59%); huy động vốn của các tổ chức tín dụng tăng 9,15% (cùng kỳ năm 2017 tăng 10,08%); tăng trưởng tín dụng của nền kinh tế đạt 9,52% (cùng kỳ năm 2017 tăng 11,02%).

Mức tăng trưởng tín dụng nêu trên được xem là khá thấp. Vậy nguyên nhân là do đâu? Ngay từ nửa cuối năm 2018, Ngân hàng Nhà nước đã có nhiều chỉ thị, yêu cầu các tổ chức tín dụng kiểm soát tăng trưởng tín dụng và không nới room tín dụng cho các ngân hàng thương mại, ngoại trừ trường hợp tham gia tái cơ cấu hệ thống.

So với chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng đề ra khoảng 17% năm nay, mức thực tế triển khai qua 9 tháng nói trên cho thấy dư địa cho ba tháng cuối năm còn khá lớn. Đây có thể là một thông tin tích cực đối với nền kinh tế và đặc biệt là thị trường chứng khoán. Rất có thể trong những tháng tới các ngân hàng sẽ đẩy mạnh hơn nữa việc cho vay để đạt được mục tiêu tăng trưởng theo kế hoạch đề ra đầu năm. Điều này cũng có nghĩa là một lượng tiền rất lớn sẽ được bơm vào nền kinh tế trong 3 tháng còn lại cuối năm 2018.

Cho tới thời điểm hiện tại, một số chuyên gia tài chính có quan điểm cho rằng, việc dùng biện pháp hành chính (chỉ tiêu tín dụng cho từng ngân hàng thương mại) giúp NHNN quản lý dễ dàng hơn. Tuy nhiên, ở thời điểm này thì biện pháp này không còn phù hợp, thay vào đó nên dùng các công cụ gián tiếp, mang tính thị trường hơn.

Chung quan điểm, TS. Nguyễn Xuân Thành, Trường Đại học Fulbright Việt Nam lấy ví dụ: “Ví như thay vì đặt chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho từng ngân hàng, thì Chính phủ có thể đặt ra một chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng mang tính định hướng, những ngân hàng nào đủ vốn sẽ không bị hạn chế tăng trưởng, nhưng nếu ngân hàng nào đã tăng quá nhanh dẫn đến không đủ vốn thì không được tăng trưởng nữa”.

Đây có thể là một giải pháp tốt trong thời gian tới giúp các ngân hàng thương mại tháo gỡ bớt khó khăn khi hết room tín dụng giúp tăng trưởng lợi nhuận đạt kỳ vọng. Đây cũng có thể là phương án khả thi để tăng trưởng tín dụng cả năm đạt chỉ tiêu 17% đề ra trước đó và đạt 18% như quốc hội kỳ vọng.