"Thắt” huy động, “nới” cho vay

Thông tin nội bộ từ các ngân hàng thương mại cho biết, sau đợt nghỉ lễ 2/9, NHNN sẽ tiến hành rốt ráo việc thanh kiểm tra các ngân hàng vượt rào trong huy động tiền gửi lãi suất cao. Những khách hàng thân thiết đã được các ngân hàng gọi điện nhắc nhở về các sổ tiết kiệm đến hạn và thỏa thuận lãi suất mới. Tại chi nhánh một ngân hàng cổ phần trên phố Ngô Quyền, nhân viên tín dụng đã “tư vấn”: khách hàng với những khoản tiền gửi trên 500 triệu đồng, lãi suất 1 tháng là 19%/năm, 3 tháng là 18,5%; khoản tiền gửi trên 3 tỷ lãi suất 1 tháng lên tới 19,5-20%. Chi nhánh này còn khuyến cáo: mức lãi suất hấp dẫn này chỉ tồn tại vài ngày trước khi NHNN tiến hành kiểm tra và siết chặt việc huy động cũng như cho vay của các ngân hàng. Điều này cho thấy, việc cạnh tranh huy động vốn giữa các ngân hàng vẫn đang khá căng thẳng, với mức huy động vẫn cao hơn “trần” như vậy thì mục tiêu hạ lãi suất cho vay của NHNN liệu có thành công?

Ngay sau buối làm việc với 12 ngân hàng thương mại lớn tại Hà Nội, thông điệp được NHNN phát đi đã thể hiện rõ sự quyết tâm cho những giải pháp tiền tệ 4 tháng cuối năm: lãi suất huy động không quá 14%, cho vay đối với lĩnh vực sản xuất kinh doanh thông thường xuống 17-19%/năm từ giữa tháng 9/2011. Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình cho biết: Giải pháp điều hành chính sách tiền tệ và hoạt động ngân hàng trong 4 tháng cuối năm bên cạnh việc tiếp tục kiểm soát tăng trưởng tín dụng dưới 20% thì tùy theo diễn biến thị trường, đặc biệt là tình hình cung cầu ngoại tệ, NHNN tiếp tục điều hành linh hoạt qua các kênh, đảm bảo hài hòa về mức tăng và lượng cung ứng tiền qua các tháng, đảm bảo mục tiêu chính sách tiền tệ.

Theo ông Bình, hiện nay thanh khoản VNĐ toàn hệ thống đang dư thừa; do vậy trước mắt, NHNN xem xét tạm thời chưa áp dụng quy định về tỷ lệ sử dụng vốn tại Thông tư số 13/2010/TT-NHNN, Thông tư 19/2010/TT-NHNN nhằm tạo sự luân chuyển và điều hòa vốn trên thị trường tiền tệ, giữa tổ chức tín dụng thừa và tổ chức tín dụng thiếu vốn nhằm giúp ngân hàng thiếu vốn có điều kiện tăng trưởng tín dụng trong giới hạn 20% và hạ được lãi suất cho vay.

Một số ngân hàng thương mại đã tiến hành giảm lãi suất cho vay theo đúng tinh thần chỉ đạo của NHNN. Từ nay đến hết 31/12/2011, SHB triển khai chương trình “Tài trợ phát triển nông nghiệp nông thôn với lãi suất ưu đãi” với lãi suất 17- 18%/năm cho mục đích bổ sung vốn thu mua nông sản, lương thực, thủy sản, sản xuất nông nghiệp, trồng trọt và chăn nuôi. Được biết, SHB sẽ dành 2.000 tỷ đồng cho chương trình này; trong đó có 500 tỷ đồng là để phục vụ các khách hàng thuộc khu vực ngoại thành Hà Nội. Bày tỏ quan điểm về việc hạ lãi suất cho vay những tháng cuối năm, ông Phan Đào Vũ, Tổng giám đốc BAOVIETBANK cho rằng: Trong tháng 7 vừa qua, lượng tiền đồng cho vay giảm xuống 0,88% trong khi lượng tiền đồng gửi vào ngân hàng vẫn tăng, đây là một tín hiệu tích cực. Khi nhu cầu tín dụng có phần giảm thì các ngân hàng sẽ tìm cách để đẩy mạnh cho vay thông qua việc điều chỉnh giảm lãi suất trong thời gian tới.

Quản chặt ngoại tệ và vàng

NHNN cũng đặt mục tiêu điều hành tỷ giá theo hướng ổn định, đến cuối năm tỷ giá biến động tối đa 1%. Dựa trên cơ sở diễn biến cán cân thanh toán quốc tế có khả năng thặng dư từ 2,5-4,5 tỷ USD và dự trữ ngoại hối nhà nước đã tăng lên đáng kể trong thời gian qua, cơ quan này khẳng định, đủ sức để can thiệp bình ổn tỷ giá và thị trường ngoại hối.

Đặc biệt, với thị trường vàng, NHNN sẽ điều hành theo mục tiêu bình ổn giá vàng trong nước diễn biến phù hợp với giá vàng quốc tế, chống đầu cơ, làm giá. NHNN sẽ xây dựng và trình Chính phủ phương án bình ổn giá vàng trong ngắn hạn và phương án NHNN huy động vàng trong nền kinh tế để tăng dự trữ ngoại hối Nhà nước, đảm bảo quyền lợi của người dân nắm giữ vàng cũng như tăng cường sự quản lý của Nhà nước.

Thống đốc Nguyễn Văn Bình khẳng định: Trước mắt, NHNN sẽ tập trung thanh tra các tổ chức tín dụng có tăng trưởng tín dụng ngoại tệ cao, xử lý nghiêm và kịp thời đối với những sai phạm nhằm đảm bảo việc thực thi chính sách tiền tệ và hoạt động ngân hàng có hiệu quả. Những trường hợp huy động lãi suất vượt trần, NHNN sẽ cụ thể hóa các biện pháp xử lý vi phạm và công khai phổ biến cho các ngân hàng thương mại.