Đất "hóp"
Bà Hồ Ngọc Dung được cháu ruột là Hồ Công Mên làm giấy ủy quyền cho được toàn quyền sử dụng mảnh đất 64.489m2 tại xã Phú Mỹ Tây, huyện Nhà Bè (nay là phường Phú Mỹ, Q7) ngày 7-3-1963. Trước năm 1975, chính quyền cũ yêu cầu bà cho 100 hộ thuê mướn để lập ấp chiến lược, phần còn lại gia đình tiếp tục canh tác lúa và khai thác dừa nước bán cho các hộ lợp nhà. Theo bản đồ hiện trạng bất động sản, đất của bà được cấp bằng khoán số 82, tờ bản đồ 14, nhằm các thửa 13, 16, 17, diện tích 48.829m2.
Sau năm 1975, nhiều thế hệ thuê mướn đất của bà Dung cùng người từ nơi khác đến ngày một đông. “Thấy họ chiếm dụng đất của bà, tôi đã không ít lần báo với cán bộ phường Phú Mỹ, nhưng nơi này vẫn không có biện pháp ngăn chặn”, ông Hồ Hồng Hải (tên khác là Hồ Chí Hải, SN 1969, ngụ số 1645/9 Huỳnh Tấn Phát, phường Phú Mỹ, Q7) cho biết. Ngày 23-10-1995, bà Dung làm giấy ủy quyền cho cháu là ông Hải được phép sử dụng mảnh đất của mình.
Năm 2000, Nhà nước có chủ trương kê khai ruộng đất. Ông Hải tiến hành kê khai phần còn lại là 3.000m2 đất thổ vườn, có gò mả và ao dừa nước, được chính quyền địa phương xác nhận. Tuy nhiên, ngày 25-7-2006 Công ty đo đạc ảnh - địa hình (ĐĐA-ĐH) đưa máy móc đến xác định đất của ông Hải có diện tích 2.902m2. Năm 2007, ông xin làm chủ quyền, thay vì cấp đủ diện tích theo giấy kê khai hoặc văn bản xác định của phía ĐĐA-ĐH thì UBND Q7 cấp cho ông vỏn vẹn chỉ... 200m2. Như vậy, sau một năm mảnh đất này bỗng bị “teo” 2.702m2!
Khổ chủ bức xúc: “Điều phi lý là trong khi đất của tôi có giấy tờ, nguồn gốc rõ ràng thì không được cấp; nhưng nhiều hộ lấn chiếm, sang nhượng trái phép đất của bà tôi lại được phường xác nhận đủ điều kiện và đề xuất UBND quận cấp giấy chủ quyền? Tháng 2-2008, tôi cắm mốc xác định ranh giới liền bị phường mời lên, cho rằng đây là “đất công”, không được cắm, nhưng không hiểu sao ít lâu sau đó bà Liễu - Tổ trưởng dân phố 26, khu phố 3, phường Phú Mỹ - lại cất nhà tại khu vực này và ở ổn định cho đến bây giờ?”.
Ông Hải bên phần đất gia đình
Nhùng nhằng chuyện giấy chủ quyền
Mặc dù đã có giấy tờ rõ ràng nhưng ngày 26-9-2010 ông Hải phải làm “bản tường trình nguồn gốc nhà đất” của mình, được ông Dương Văn Gấu - Chủ tịch phường Phú Mỹ - xác nhận theo lời khai. Cứ ngỡ sau đó ông Hải sẽ được cấp chủ quyền trọn vẹn mảnh đất của mình nhưng ngày 21-10-2010 ông được phường Phú Mỹ cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở gắn liền trên đất với diện tích 1.730,9m2?
Ông Hải tiếp tục làm đơn xin cấp nốt phần đất còn lại của mình. Là người ký xác nhận nguồn gốc đất của ông Hải trước đó, nhưng ngày 29-2-2012 ông Gấu lại ký văn bản số 38/UBND có nội dung “đá” lại ý kiến trước đây, trong đó nêu: “Theo bản đồ địa chính phường Phú Mỹ thì khu đất trên thể hiện là rạch và được kết nối vào hệ thống thoát nước tự nhiên thuộc tổ 25 và 26, khu phố 3, không có người canh tác, sử dụng từ thời điểm lập bản đồ theo tài liệu 02/CT-UB, đến hiện nay không còn chức năng thoát nước và vẫn chẳng có người canh tác, hiện trạng là dừa nước và cỏ hoang. Do đó, trường hợp này chưa đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận đối với đất có nguồn gốc lấn chiếm”.
Cho rằng “văn bản 38 khó hiểu và mâu thuẫn”, ông Hải chứng minh: “Căn cứ hiện trạng và bản đồ đo đạc trước đây thì khu đất của tôi không có rạch, nên việc phường áp đặt như trên là không đúng. Gia đình chúng tôi ở trên đất hơn 100 năm, hiện trạng đất có mồ mả, ao dừa nước và từng khai thác số cây này bán cho các hộ lợp nhà, nên phường bảo chúng tôi không canh tác là không đúng. Mặt khác, tại sao những hộ lấn chiếm, sang nhượng trái phép đất của ông bà chúng tôi lại được phường xác nhận hợp pháp để cấp chủ quyền, còn chúng tôi thì không? Căn cứ vào các quyết định của thành phố và phiếu công khai thông tin hiện trạng nhà đất, việc xác nhận nguồn gốc của Chủ tịch phường Phú Mỹ thì đất của chúng tôi do ông bà để lại, vì sao phường lại cho là lấn chiếm?”. Ông Hải làm đơn khiếu nại gửi UBND Q7 nhưng nhiều lần bị quận trả hồ sơ.
Ngày 10-2-2014, ông Lê Trọng Hiếu - Chủ tịch Q7 - cùng một số cán bộ và ông Gấu mời ông Hải đến giải quyết. “Tại buổi làm việc này, khi được ông Hiếu đồng ý cấp chủ quyền phần đất còn lại cho tôi, tôi có hỏi ông Gấu “bây giờ hồ sơ của tôi còn thiếu gì nữa không?” thì ông này trả lời: “Như vậy là đủ rồi, bây giờ anh chỉ cần nộp ở quận, một cửa một dấu là được””. Tuy nhiên, khi tôi làm hồ sơ gửi quận thì nơi này lại bảo về phường; đến phường lại “đẩy” lên quận. “Tôi xin gặp thì ông Gấu lánh mặt. Hồ sơ đất đai của gia đình đầy đủ, rõ ràng nhưng quận, phường cứ đùn đẩy không cấp khiến bao năm nay chúng tôi rất mệt mỏi. Đề nghị phường Phú Mỹ sớm xác nhận để quận cấp GCNQSDĐ cho gia đình tôi”, ông Hải bày tỏ.