Phí dịch vụ “cản bước” thanh toán không dùng tiền mặt

Chia sẻ tại hội nghị, đại diện các vụ, cục thuộc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đều nhất trí rằng, cơ sở hạ tầng thanh toán thẻ đã có bước phát triển đáng kể từ khi hệ thống ATM, POS được kết nối liên thông. Khách hàng có thẻ do một ngân hàng phát hành đã có thể sử dụng để rút tiền, thanh toán tại hầu hết ATM/POS của các ngân hàng khác, qua đó mang lại tiện ích nhiều hơn cho khách hàng, góp phần thúc đẩy thanh toán thẻ nói riêng và thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam nói chung.

Tuy nhiên, theo đại diện Vụ Thanh toán, thanh toán thẻ chưa thực sự phát triển tương xứng với tiềm năng của thị trường do liên quan trực tiếp tới cơ chế chia sẻ phí dịch vụ thẻ giữa ngân hàng phát hành, ngân hàng thanh toán, tổ chức chuyển mạch thẻ…Vì vậy, việc cần nghiên cứu là xây dựng quy định, cơ chế chia sẻ phí thẻ, tỷ lệ phân bổ giữa các bên liên quan trong giao dịch thanh toán thẻ nhằm thúc đẩy hơn nữa sự phát triển của thanh toán thẻ tại Việt Nam.

Cụ thể, theo quy định của Thông tư 35/2012/TT-NHNN, phí giao dịch ATM mà khách hàng trả được phân chia cho các đơn vị liên quan là ngân hàng phát hành, ngân hàng thanh toán, tổ chức chuyển mạch thẻ.

Tuy nhiên, theo đánh giá các ngân hàng thanh toán, phí trao đổi mà họ nhận hiện còn khá thấp, chỉ bù đắp được một phần chi phí giao dịch rút tiền mặt mà ngân hàng có máy ATM phải bỏ ra. Mặc dù đã có sự điều chỉnh giảm phí chuyển mạch nội địa, tỷ lệ phân bổ mức thu được từ giao dịch rút tiền ATM ngoại mạng giữa các bên liên quan, nhưng một số ngân hàng cho rằng vẫn chưa cân đối được thu - chi.

Theo đó, đại diện Vụ Thanh toán đề xuất, NHNN cần đồng thời thúc đẩy các bên liên quan trong chuỗi cung ứng dịch vụ ATM cùng thống nhất tăng mức phí chia sẻ, trao đổi cho ngân hàng thanh toán song vẫn giữ nguyên mức phí tối đa giao dịch rút tiền ATM ngoại mạng đang áp dụng hiện hành để không ảnh hưởng tới khách hàng.

Công nghệ mới tạo sân chơi bình đẳng

Giao diện lập trình mở (Open API) trong ngành ngân hàng là nội dung đang được nghiên cứu và triển khai. Open API có thể giúp khách hàng có quyền truy cập dữ liệu ngân hàng của riêng mình, quản lý tài chính cá nhân tổng hợp từ nhiều tài khoản ở nhiều ngân hàng bất kỳ lúc nào mà chỉ thông qua một ứng dụng.

Theo nhận định của Cục Công nghệ thông tin, đối với ngân hàng, Open API có thể giúp triển khai các kênh phân phối mới, tương tác với khách hàng dễ dàng, đơn giản. Ngoài ra Open API cũng tạo ra một sân chơi bình đẳng giữa các ngân hàng.

Ngoài ra, Open API cũng giúp cho việc kết nối giữa các công ty Fintech với dự liệu ngân hàng được dễ dàng, thuận tiện hơn. Từ đó, giúp co việc phục vụ khách hàng được nhanh chóng và hiệu quả hơn. Tuy nhiên, muốn làm được, ứng dụng được công nghệ mới, theo Cục Công nghệ cần phải đưa ra lộ trình triển khai từng giai đoạn phù hợp để các ngân hàng có thời gian, nguồn lực để triển khai.

Phát biểu kết luận, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh giao cho Vụ Thanh toán nghiên cứu, đề xuất việc sửa đổi, bổ sung quy định về cơ chế chia sẻ phí cho các giao dịch thanh toán thẻ nội địa vào dự thảo thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư số 35/2012/TT-NHNN ngày 28/12/2012 quy định về phí dịch vụ thẻ ghi nợ nội địa; hội thẻ ngân hàng phối hợp với Công ty cổ phần Thanh toán Quốc gia Việt Nam (Napas) nghiên cứu, đề xuất việc tăng phí trao đổi cho các giao dịch rút tiền ATM ngoại mạng để giảm bớt áp lực mất cân đối thu-chi trong vận hành ATM đối với một số ngân hàng có lượng máy lớn, mạng lưới trải rộng, tạo điều kiện nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng và thúc đẩy cạnh tranh lành mạnh.

Phó thống đốc cũng nhấn mạnh, việc nghiên cứu, ban hành các quy định về cơ chế chia sẻ phí cho các giao dịch thanh toán thẻ nội địa cần được rà soát, đảm bảo phù hợp với các quy định pháp luật hiện hành.

Về nghiên cứu và triển khai giao diện lập trình mở (Open API) trong ngành ngân hàng, phó thống đốc giao Cục Công nghệ thông tin đầu mối phối hợp với đối tác và một số TCTD, công ty công nghệ tài chính triển khai thử nghiệm Open API (POC); Cục Công nghệ thông tin phối hợp với Vụ Pháp chế triển khai thủ tục bổ sung nhiệm vụ xây dựng thông tư về tiêu chuẩn dữ liệu mở (Open API) trong ngành ngân hàng vào Chương trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật năm 2019 của NHNN.