Dùng sai mục đích
Trong báo cáo, Kiểm toán Nhà nước đã nêu rõ một số trường hợp đất công đã bị sử dụng sai mục đích, được chuyển đổi mục đích sử dụng, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng trái quy định, tạo kẽ hở cho các doanh nghiệp nhà nước khi cổ phần hóa hưởng chênh lệch giá trị rất lớn.
Thửa đất 13 Nguyễn Chí Thanh được quy hoạch là khu chung cư cao tầng bị chuyển nhượng sai mục đích
Cụ thể, Công ty cổ phần phát triển nhà Đà Nẵng được giao hai thửa đất ở trung tâm quận Hải Châu để xây chung cư cao tầng, nhưng doanh nghiệp này lại dùng sai mục đích. Thửa đất rộng 851,6 m2 ở số 13 Nguyễn Chí Thanh được dùng góp vốn, lập pháp nhân mới kinh doanh. Còn thửa đất 776,7 m2 ở số 59 Lê Duẩn được chuyển nhượng cho tổ chức bên ngoài để xây khách sạn.
Công ty cổ phần Dược Trung ương 3 có lô đất tại số 80 Trần Phú (Hải Châu) rộng 157,6 m2, được sở Tài nguyên Môi trường cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Doanh nghiệp này chuyển nhượng trót lọt, hưởng lợi gần 4,5 tỉ đồng.
Tám thửa đất rộng hơn 7.900 m2 của Công ty cổ phần lương thực Đà Nẵng sau khi cổ phần hóa cũng chuyển từ thuê đất sản xuất kinh doanh sang giao đất ở đô thị sử dụng lâu dài, trái quy định của pháp luật.
Doanh nghiệp này đã chuyển nhượng bảy thửa cho các cá nhân và dùng một thửa lập pháp nhân kinh doanh mới, hưởng chênh lệch giá trị 13,64 tỉ đồng so với giá phê duyệt của chính quyền.
Tính sai giá trị
Kiểm toán Nhà nước cũng chỉ ra nhiều sai phạm trong việc xác định giá trị quyền sử dụng đất khi cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước từ năm 2010.
Cụ thể, khi xác định giá trị quyền sử dụng đất để tính vào giá trị doanh nghiệp, Công ty TNHH MTV cảng Đà Nẵng có thửa đất 1.000 m2 tại số 26 Bạch Đằng được giảm 20% giá trị (tương đương 12,378 tỉ đồng). Thửa đất này cũng được tính hệ số góc ngã ba giảm giá trị 4,387 tỉ đồng tiền sử dụng đất; và áp dụng đơn giá đất sai vị trí tuyến đường theo quy định, làm giảm tiếp tiền sử dụng đất trên 10,245 tỉ đồng.
Trụ sở 26 Bạch Đằng của công ty cổ phần Cảng Đà Nẵng được tính giảm giá 20% trái quy định.
Công ty TNHH MTV xuất nhập khẩu và phát hành phim Việt Nam có thửa đất hơn 1.200 m2 tại số 79 Quang Trung (Hải Châu) cũng được xác định đơn giá đất giảm 5% (tương đương 2,122 tỉ đồng).
Vận dụng thiếu số liệu
Ngoài ra, Kiểm toán Nhà nước cũng xác định một số trường hợp có xảy ra sai sót từ khâu xác định giá đất của cơ quan có thẩm quyền, khiến ngân sách bị giảm giá trị tiền sử dụng đất hơn 5,7 tỉ đồng.
Cụ thể, UBND thành phố Đà Nẵng đã thu tiền chuyển quyền sử dụng đất tại thửa đất số 35 Cao Thắng (Hải Châu) của Công ty cổ phần lương thực Đà Nẵng thấp hơn giá do hội đồng thẩm định giá đất tính, làm giảm số thu tiền sử dụng đất 2,179 tỉ đồng.
Tại thửa đất số 59 Lê Duẩn (Hải Châu) của Công ty cổ phần đầu tư phát triển nhà Đà Nẵng, địa phương cũng áp dụng giảm 20% giá trị tiền sử dụng đất, thất thu hơn 3,5 tỉ đồng.
Đáng chú ý hơn, Đà Nẵng còn có những trường hợp giao đất nhưng không thu tiền doanh nghiệp. Đó là năm thửa đất (rộng 1.368,5 m2) được giao cho Công ty cổ phần môi trường đô thị Đà Nẵng sử dụng làm văn phòng các xí nghiệp quận, sai đối tượng theo quy định của Luật Đất đai.
Chính quyền Đà Nẵng cũng cho Công ty cổ phần Cấp nước Đà Nẵng và Công ty cổ phần môi trường đô thị Đà Nẵng thuê chín thửa đất (rộng 5.146 m2), nhưng không thu tiền vào ngân sách trong thời gian dài. Số tiền thất thoát cần thu hồi ở các dự án giao đất này gần 14,3 tỉ đồng.
Kiểm toán Nhà nước kiến nghị UBND thành phố Đà Nẵng tổ chức thanh tra việc quản lý sử dụng đất trước và sau cổ phần hóa với Công ty cổ phần đầu tư phát triển nhà Đà Nẵng do công ty này không báo cáo và cung cấp hồ sơ tài liệu kiểm toán; kiến nghị thu hồi thửa đất ở số 13 Nguyễn Chí Thanh của công ty này do từ năm 2011 đến nay không thực hiện dự án nhà chung cư theo chủ trương đề ra khi giao đất.
Hai công ty cổ phần Lương thực, và cổ phần Vật liệu xây dựng xây lắp và kinh doanh nhà Đà Nẵng bị Kiểm toán Nhà nước kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo thanh tra, làm rõ việc chuyển nhượng đất cho tư nhân, hoặc góp vốn kinh doanh thu lợi trong thời gian qua, nhằm làm rõ trách nhiệm cá nhân, tập thể có liên quan.