Kết quả, tại Hà Nội vào thời điểm kiểm tra chỉ có 5,3% số căn hộ chung cư và 3,1% số căn nhà liên kế được cấp giấy. TP Hồ Chí Minh con số căn hộ dự án được cấp giấy có nhỉnh hơn với tỷ lệ là 30%.
Tiền đã trao, chủ quyền không có
Tuy nhiên, một điểm đáng lưu ý là đoàn kiểm tra của Bộ Tài nguyên và Môi trường đã kiểm tra điểm tại 3 dự án ở Hà Nội là toà nhà 198 Nguyễn Tuân; Dự án xây dựng nhà ở liên kế và căn hộ để bán tại xã Mỹ Đình; Dự án nhà ở The Manor. Kết quả, đến thời điểm kiểm tra, 100% căn hộ chung cư và nhà liên kế cũng như villa của các dự án này đã bán hết, nhưng 100% số người mua vẫn... chưa được cấp Giấy chứng nhận!
Cũng tại các dự án đã kiểm tra này, cơ quan chức năng phát hiện tình trạng mua bán trao tay rất phổ biến. Điển hình, tại Dự án nhà ở xã Mỹ Đình của Công ty Tư vấn - Đầu tư Xây dựng và phát triển đô thị Hà Nội, báo cáo ghi nhận: “Đối với khu chung cư, tình trạng mua bán trao tay diễn ra qua nhiều lần chiếm tỷ lệ quá lớn (trên 70%)”. Tỷ lệ mua bán trao tay nhiều lần (trên 70%) cũng diễn ra ở dự án Toà nhà 198 Nguyễn Tuân. Tình trạng này là một trong những nguyên nhân quan trọng gây ra “ách tắc” trong việc cấp Giấy chứng nhận. Do khi làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận, cơ quan chức năng không thể liên lạc với người đứng tên trên hợp đồng mua bán hoặc thông tin về chủ sử dụng/sở hữu căn hộ không thống nhất với thông tin trên hợp đồng mua bán.
Bán nhà trên đất đang thế chấp
Cũng qua đợt kiểm tra này, cơ quan chức năng đã phát hiện ra “tình trạng chủ đầu tư dùng giấy tờ giao đất và Dự án được phê duyệt để thế chấp tại các Ngân hàng”. Về tình trạng này, theo Tổng cục Quản lý đất đai (Bộ Tài nguyên và Môi trường), có thể vốn thế chấp ngân hàng không lớn, nhưng khi giấy tờ “mắc” trong ngân hàng thì người mua sẽ không thể làm được thủ tục cấp giấy chứng nhận.
Ngoài chuyện không được cấp Giấy chứng nhận chủ quyền, thì điều gì sẽ xảy ra nếu Công ty (chủ đầu tư căn hộ) phá sản, không thể trả khoản tiền vay đã thế chấp bằng giấy tờ đất dự án? Hiện nay, không ít người dân đang ở trong những căn nhà “không giấy”. Không ít người có tâm lý chủ quan, không giấy tờ cũng chẳng ai tự dưng đến cướp không nhà mình. Tuy nhiên, với trường hợp những căn nhà tại các dự án thì tình hình lại hoàn toàn khác.